بریده‌هایی از کتاب چین چگونه سرمایه‌داری شد؟

اگر سوسیالیسم می‌توانست به این وحشتناکی خطا کند، پس ایدئولوژی مطلق‌گرا نباید چیزی بیشتر از تعصب کشنده باشد.

این به آن علت نبود که دنگ شیائوپنگ، چن یون و دیگر رهبران چین بعد از مائو از اسلافشان باهوش‌تر بودند، بلکه تراژدی «جهش بزرگ به جلو» و فاجعه «انقلاب فرهنگی» باور آنها را به هرگونه آموزه ایدئولوژیک تضعیف کرده بود.

چن و دنگ در تعهد واقعی به عمل‌گرایی مشترک بودند.

حالی که، عموماً عقیده بر این بود که این شکاف، سرعت اصلاحات چین را کندکرده، اما کمتر این مسئله درک شده که عدم توافق این دو در مقایسه آشکار با دوران یک دست مائو به حفظ جو سیاسی نسبتاً معتدل کمک کرد.

دنگ کارش را به عنوان رهبر حزبی با ریشه‌های قوی در امور نظامی آغاز کرد، در حالی که چن به ندرت به طور مستقیم در امور نظامی یا حزبی دخیل بود و غالباً در امور مالی و اقتصادی درگیر بود. برخلاف دنگ، چن عمیقاً راجع به رشد سریع تردید داشت و معتقد بود این مسئله مشکلات اقتصادی بیشتری از آنچه می‌تواند حل کند، را ایجاد می‌کند.

به رغم تنش‌های درازمدت بین دولت مرکزی و محلی و تضاد موجود بین بخش خصوصی و دولتی، نخبگان سیاسی در مأموریت خود برای تبدیل چین به کشوری سوسیالیستی غنی و قدرتمند متحد بودند.

بنگاه‌های خصوصی همیشه بهتر از بنگاه‌های دولتی عمل نمی‌کردند؛ اما آنهایی که بعد از فرآیند انتخاب بازار باقی ماندند، همه برای این کار جدی بودند.

با تاخیر در اجرای اصلاح قیمت، هدف دولت چین حفظ کنترل قیمت به عنوان ابزاری برای تقویت بنگاه‌های دولتی بود. اما بدون علامت‌دهی قیمت بازار، هیچ نظم بازاری نمی‌توانست به‌وجود آید.

به علاوه، بنگاه‌های دولتی که دسترسی تضمینی به زغال‌سنگ یارانه‌ای داشتند، انگیزه‌ای برای صرفه‌جویی در مصرف زغال‌سنگ حتی با وجود اینکه هزینه واقعی را به صورت قابل توجهی بالا برده بود، نداشتند.

در ساختار قیمتی به هم پیچیده، بنگاه‌های تولیدی خوب ممکن بود لزوماً سودی کسب نکنند و آنهایی که سودهای زیادی کسب می‌کردند اغلب در تامین نظر مشتریان ناموفق بودند. برای مثال، از آنجا که قیمت ذغال سنگ به صورت مصنوعی پایین نگاه داشته می‌شد، به رغم تقاضای زیاد برای زغال‌سنگ، هیچ بنگاهی در صنعت استخراج زغال‌سنگ نمی‌توانست سود به دست بیاورد.

در این فضای خصومت‌آمیز بسیاری از کسب و کارهای خصوصی به ثبت خود به عنوان شرکت‌های اشتراکی یا دولتی مجبور شدند. مالکان این کسب و کارها غالباً مبلغی را به عنوان حق‌الزحمه اداری به شرکت اشتراکی یا دولتی واقعی یا مقام ناظر در مقابل وابستگی اسمی و ظاهری پرداخت می‌کردند.

در تابستان ۱۹۸۲، هشت تاجر که در زمینه‌های مختلف فعالیت می‌کردند به اتهام سودجویی دستگیر شدند

دنگ مجبور شد دوباره در سال‌های ۱۹۸۴ و ۱۹۹۲ برای دفاع از نیان صحبت کند و او را از زندانی شدن نجات دهد

مورد نیان به دنگ شیائوپنگ گزارش شد، اما او به جای تقبیح نیان گفت بیایید صبر کنیم و ببینیم. در سال ۱۹۸۰، نیان علامت تجاری خود را ایجاد کرد. تا آخر این سال، نیان به یکی از نخستین میلیونرهای چین تبدیل شد. علامت تجاری او به سرعت به یکی از چند برند معدود خانوادگی در صنایع غذایی چین تبدیل شد. به هر

استخدام کارگران ممنوع بود.

کمیته برنامه‌ریزی اقتصادی کمیسیون دولتی در پی جذب همه شرکت‌های شهری و روستایی در برنامه تولیدی دولت بود. این برنامه با مقاومت شدیدی از طرف جیانگزو و سایر استان‌هایی که در آنها دولت‌های محلی به شدت در توسعه و رشد شرکت‌های شهری و روستایی سهیم بودند مواجه شد و به سرعت از دستور کار خارج شد.

به علاوه، آنچه به عنوان اموال عمومی محلی مانند جاده‌ها قلمداد می‌شد، به تدریج توسط بخش خصوصی یا از طریق تلاش‌های مشترک بخش خصوصی و عمومی فراهم می‌شدند. در همین حال، از آنجا که زمین هنوز متعلق به دولت بود و خرید غلات توسط دولت به قوت خودش باقی بود (این مسئله تا ۱۹۸۵ پایان نیافت) اصلاحات کشاورزی تهدید کمی بر مالکیت عمومی و برنامه‌ریزی مرکزی محسوب می‌شد.

تخصیص مجدد گسترده زمان و کار از فعالیت‌های کشاورزی به غیر کشاورزی منجر به کارایی بیشتر در کشاورزی شد و همچنین موجب بازگشت فعالیت‌های باغبانی، آبزی‌پروری، تجارت و صنایع دستی شد و صنعت را دوباره به چین روستایی بازگرداند.

خانوارهای روستایی را به مدعیان با انگیزه تولید اضافی بعد از تحقق سهمیه دولتی تبدیل کرد. اوایل، هنوز می‌بایست دولت تصمیم بگیرد چه محصولاتی کاشته شود. اما دولت به سرعت قدرت را در اجرای این امر از دست داد.

نیروی در حال ترقی اقتصاد خصوصی چین خیلی وسیع‌تر و عمیق‌تر از آن بود که شناخته شده بود.