کتاب علم و ایدئولوژی

کتاب علم و ایدئولوژی نوشتهٔ لویی آلتوسر و حاصل پژوهش، گزینش و برگردان مجید مددی است. انتشارات نیلوفر این کتاب را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب علم و ایدئولوژی

کتاب علم و ایدئولوژی را لویی آلتوسر، متنفذترین فیلسوف دورهٔ تجدید‌نظر مارکسیستی و تحت‌‌تأثیر جنبش رادیکال دههٔ ۱۹۶۰ میلادی نوشته است. به‌باور این نویسنده، روزگار غریبی است. همه سردرگریبان هستند. عفریت مرگ از درودیوار شهر بالا می‌رود و هر روز جان انسان‌ها را می‌گیرد. جوانان افسرده، دل‌مرده، سترون و ناامید لحظه‌ها و دقایق را پس پشت می‌گذارند و به فردایی می‌اندیشند که ناشناخته است. در شرایطی این‌چنینی، مطالعهٔ کتابی مثل علم و ایدئولوژی انگیزهٔ چالش را در نسل جوان که از سکوت و کناره‌گرفتن و انتظارکشیدن خسته‌اند، برمی‌انگیزد. این کتاب به لویی آلتوسر و اندیشهٔ او، طبقهٔ حاکم و عقاید حاکم، ایدئولوژی، فروید و لکان، مارکسیسم و اومانیسم و... پرداخته است.

خواندن کتاب علم و ایدئولوژی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران علم فلسفه پیشنهاد می‌کنیم.

درباره لویی آلتوسر

لوئی پیر آلتوسر (Louis Pierre Althusser) در ۱۶ اکتبر ۱۹۱۸ در الجزایر به دنیا آمد و در ۲۲ اکتبر ۱۹۹۰ درگذشت. او فیلسوف مارکسیست فرانسوی و از بالاترین مقامات آکادمیک حزب کمونیست فرانسه بود که بحث و تزهایش عمدتاً در پاسخ به خطراتی (همچون مارکسیسم انسان‌گرایانهٔ مکتب فرانکفورت) بود که به‌زعم او بنیان‌های نظری مارکسیسم را تهدید می‌کرد. لویی آلتوسر، «مارکسیست ساختارگرا» است که مفهوم ایدئولوژی در اندیشهٔ مارکس، در دست‌های او ورز بیشتری پیدا کرده است. او با تاسی از مارکس، بر این باور است که هر نظام اجتماعی برای بقا و ماندگاری‌اش، ناگزیر از بازتولید شرایط و روابط تولید است؛ به این معنا که هر صورت‌بندی اجتماعی باید شرایط تولید خودش یا به عبارت دیگر، نیروهای تولید و روابط تولیدی موجود را بازتولید کند. لویی آلتوسر ضمن تفکیک بازتولید روابط تولید از بازتولید نیروهای تولید، نهادها و سازوبرگ‌های دولت را نیز به دستگاه‌های ایدئولوژیک دولت و دستگاه‌های سرکوبگر دولت تقسیم می‌کند. او در دیدگاهی ضداومانیستی معتقد بود که انسان‌ها عاملانی صاحب‌اختیار و آزادی کامل نیستند؛ بلکه موجوداتی وابسته به نیروهای تاریخی و غیرشخصی مبارزهٔ طبقاتی هستند.

بخشی از کتاب علم و ایدئولوژی

«بنابراین، تأثیر ادبی تنها به وسیلهٔ فرایند ثابت تولید نمی‌شود، بلکه به شکل پویایی خود را در چارچوب بازتولید سایر تأثیرات ایده‌ئولوژیک وارد می‌کند: به‌این معنی که خودِ آن نه‌تنها معلول علت‌های مادی است؛ بلکه همچنین تأثیری است بر افرادی که از لحاظ اجتماعی معین‌اند، تأثیری که افراد را از لحاظ مادی وادار می‌سازد متن‌های ادبی را به شیوهٔ خاصی موردبحث قرار دهند.»