بریده‌هایی از کتاب بیماری منتهی به مرگ

گناه این نیست که شخص نفهمیده است چه کاری صواب است، بلکه گناه یعنی اینکه اراده نمی‌کند آن را بفهمد، یعنی کاری را که صواب است اراده نمی‌کند.

[خداوندا، به ما دیدگانی کم‌فروغ دِه در دیدارِ آنچه بی‌قدر است، و دیدگانی روشن‌بین در سراسرِ ساحتِ حقیقت تو.]

نومیدی به‌راستی نوعی ازبین‌بردن خویش است

امکان بیاورید، امکان بیاورید، امکان، تنها راه نجات است. امکان که باشد، شخص نومید از نو نفس می‌کشد، جان تازه‌ای پیدا می‌کند، زیرا بدون امکان به نظر می‌رسد که شخص ناتوان از دم برآوردن است. گاهی خلاقیت تخیل انسانی می‌تواند تا حد خلق امکان دامن بگسترد، اما در نهایت ـ‌یعنی وقتی قضیه درگرو ایمان داشتن است تنها چیزی که یاری می‌کند این است که برای خدا همه‌چیز ممکن است.

الف: نومیدی بیماریِ منتهی به مرگ است

آنهایی که می‌گویند نومیدند معمولاً یا کسانی هستند که طبعی دارند آن‌چنان ژرف که ناگزیرند از خویشتن به‌منزلهٔ روح، آگاه شوند یا کسانی هستند که تجربه‌های تلخ و تصمیم‌های هول‌آورشان به آنها کمک کرده است تا از خویشتن به‌منزلهٔ روح آگاه شوند

فرمولی که وضعیت خود را در حالت ریشه‌کن‌شدگی کامل نومیدی توصیف می‌کند از این قرار است: خود در نسبت‌داشتن با خودش و در خواستنِ اینکه خودش باشد، به‌طور شفاف در قدرتی که آن را ایجاد کرده است می‌آرمد.

امکان این بیماری امتیاز انسان نسبت‌به حیوان است، و این امتیاز او را به صورتی متمایز می‌کند که سراپا فرق دارد با تمایزی که انسان به‌موجب راست‌قامتی و راه‌رفتن روی دو پا دارد، زیرا این امتیاز حاکی از راست‌قامتی یا والاییِ نامتناهی است، حاکی از اینکه او روح است. امکان این بیماری، امتیاز انسان نسبت‌به حیوان است؛ آگاه بودن از این بیماری امتیاز انسان مسیحی نسبت‌به انسان طبیعی است؛

هیچ انسان زنده‌ای وجود ندارد که به‌کلی سالم باشد، هرکسی هم که نوع بشررا به‌راستی می‌شناسد می‌تواند بگوید که هیچ انسان زنده‌ای وجود ندارد که اندکی نومید نباشد

آدمیان به شیوه‌ای سقراطی قدری گرسنگی بکشند. همهٔ این اظهارات و ادعاها دربارهٔ دست‌یافتن به فهم و درکِ آنچه والاترین است، به‌علاوهٔ مهارتی که با آن بسیاری کسان به‌طور انتزاعی می‌دانند که چگونه آن را شرح دهند، آن هم به اعتباری کاملاً به‌درستی، باری همهٔ اینها تراژیک‌کمیک است. اینکه می‌بینیم کل این شناخت و فهم هیچ قدرتی بر زندگی آدمیان ندارد، اینکه می‌بینیم زندگی آنها کمترین نشان و جلوه‌ای از چیزی که فهمیده‌اند ندارد بلکه اتفاقاً عکس آن دیده می‌شود، منظره‌ای تراژیک‌کمیک است.