بریده‌هایی از کتاب شهریار

به همین دلیل بسیاری بر این عقیده‌اند که یک شهریار عاقل هنگام فرصت و وقت مناسب باید ماهرانه و عاقلانه در برخی بخش‌های معین برای خود دشمنی ایجاد کند، بدین منظور که پس از جنگ و شکست دشمن شهرت و اقتدار او عالمگیر شود.

. هیچ صفتی مانند صفت بخشندگی ویرانگر نیست، زیرا وقتی مشغول بذل و بخشش هستید همان چیزی که باعث بخشندگی شماست از دست می‌دهید و بعد فقیر و بی‌چیز شده در دیدگاه مردم حقیر و ناچیز به قلم می‌روید و اگر بخواهید از فقر و فلاکت خود پیشگیری کنید ناچار به اخاذی می‌پردازید که نتیجه آن منفور شدن است.

شناختن توده مردم به جای شهریاران باید بود و برای داشتن یک اندیشه روشن از اوضاع و احوال شهریاران ناچار باید در میان توده مردم قرار گرفت.

مردم مرگ پدر را زودتر از مال پدر به فراموشی می‌سپارند،

بهترین دژها برای یک شهریار در کشور خود این است که مورد نفرت ملّت خود نباشد.

کسی که تنها یکبار با غارت مال مردم زندگی کرده باشد همواره دلیل و برهان کافی برای تصرّف مال مردم در دست خواهد داشت

«افراد آزاد وجود ندارند بلکه ملت‌های آزاد وجود دارند و یک فرد تنها زمانی می‌تواند ادعا کند که آزاد است که به یک ملت آزاد تعلق داشته باشد.

فردی که تنها خوبی را می‌خواهد، به اجبار شکست می‌خورد، زیرا در میان انسان‌هایی قرار دارد که خوب نیستند.

عامه مردم فریفته ظاهرند و به نتیجه می‌نگرند و اهالی دنیا نیز از توده‌های مردم درست شده است، تنها عده قلیلی خُرده می‌گیرند در صورتی‌که بیشترین ساکت و آرام و بی‌کلام می‌مانند.

ما به حقیقت مسلمی پی می‌بریم که جز در موارد بسیار شاذ و نادر همیشه مصداق دارد و آن این‌که هر کس سبب قدرت و عظمت و بزرگی دیگری شود، کار خود را ساخته و باید آن را تمام شده بداند، بنابراین مناسبات و ارتباط با چنین آدمی یا باید از روی حیله و تزویر باشد یا از طریق زور و قدرت و دست‌یازی به هر یک از این دو روش نیز حسّ اعتمادی را در آن شخص که صاحبِ مقامِ ارجمندی شده است بیدار می‌نماید.

یک حکومت قوی و با نفوذ هرگز اجازه نمی‌دهد در قلمروش این نوع دو دستگی‌ها و مخالفت‌ها پیدا شود، تنها موقع صلح این نوع سیاست‌ها مفید واقع می‌شود که با آن رعایا را ساکت کرده و بدون زحمت اداره کنند، ولی هنگام جنگ معایب و زیان‌های آن زود آشکار می‌شود.

مردم مرگ پدر را زودتر از مال پدر به فراموشی می‌سپارند

همان‌طور که محبوبیت به رعایای پادشاه ارتباط دارد، ترسیدن از شهریار مربوط به خود اوست،

فردی که تنها خوبی را می‌خواهد، به اجبار شکست می‌خورد، زیرا در میان انسان‌هایی قرار دارد که خوب نیستند.

مردم مرگ پدر را زودتر از مال پدر به فراموشی می‌سپارند،

بشر ناسپاس، رنگ به رنگ و بی‌وفا است، برای خودداری از خطر بسیار چیره‌دست و برای کسب سود خود آزمند است و مادامی که از شما بهره می‌برد و شما به او سودی می‌رسانید نسبت به شما وفادار است.

هر کس سبب قدرت و عظمت و بزرگی دیگری شود، کار خود را ساخته و باید آن را تمام شده بداند،

نارسایی‌های امور کشور باید در ابتدای بروز آن کشف و از آن جلوگیری شود زیرا که با دست یک شهریار عاقل در ابتدای بروز به سهولت اصلاح‌پذیر است ولی چون دقت و توجه نشد و فتنه بزرگ گردید و به نظر هر کس رسید، آن وقت دیگر درمانی برای آن میسّر نیست

ماکیاولی به سیاست نوعی استقلال و خودمختاری می‌بخشد که برای قرون وسطی و حتی جهان باستان بیگانه بود، زیرا نه تنها او دین را از سیاست جدا می‌کند، بلکه دین را به زیرمجموعه‌ای از اهداف سیاسی تبدیل می‌کند.

«افراد آزاد وجود ندارند بلکه ملت‌های آزاد وجود دارند و یک فرد تنها زمانی می‌تواند ادعا کند که آزاد است که به یک ملت آزاد تعلق داشته باشد.»