بریده‌هایی از کتاب مربی و تربیت

سوءاستفادهٔ شیطان از تمایلات فطری انسان

تکبر انحراف است و تواضع افتادن انسان در جا و خط و توان خودش.

این همان جمله‌ای است که عیسی‌بن‌مریم در انجیل دارد. به علمای سوء زمان خود می‌گوید: شما کاهی را در چشم دیگران می‌بینید، بدون اینکه شاخه‌ای را که در چشم خودتان فرورفته است دیده باشید. اگر تو اول آن چوب درشت را از چشم خودت بیرون بیاوری، بعد بهتر می‌توانی آن خار کوچک یا کاه کوچک را از چشم دیگری خارج کنی.

آدمیزاد چون بمیرد، مردم بپرسند که چه به‌جا گذاشت: «مَا تَرَکَ؟» چندمیلیون یا چند خانه گذاشته است؟ چند تا بچه دارد؟ زن دارد یا ندارد؟ پدر دارد؟ این مسائل ازنظر انسان‌ها مهم است؛ اما آن‌ها که این را تحویل می‌گیرند، یعنی فرشته‌ها، نوع دیگری سؤال می‌کنند و از هم می‌پرسند: «مَا قَدَّمَ؟» چه چیزهایی تقدیم کرده و مقدم بر خودش فرستاده است؟

خودت سبقت نگیر؛ اگر تو را ندیدند، خودت را نشان نده؛ اگر صحبت می‌کنند و با تو مشورت نمی‌کنند غصه نخور؛ نگو ما را آدم ندانستند؛

ما باید مرز بین این دو مطلب را بشناسیم: کجا باید چوب خورد و صدا نداد تا فطرتی بیدار بشود و کجا به انسانی باید چوب زد تا فطرت او بیدار بشود؛ یعنی گاه باید از انسان کتک بخوری تا او را بیدار کنی و گاه باید او را بزنی تا بیدار بشود.

مسلم یعنی متوجه الی‌الله؛ مسلم یعنی کسی که مواظب است روی از خدا برنگرداند.

«فرد» و «اجتماع» هیچ‌یک اصالت ندارد. اصالت با «انسان» است. مافی‌الانسان اصیل است. مافی‌الانسان است که جامعه را و همچنین فرد را شکل می‌دهد.

«مَنْ سَنَّ سُنَّةً حَسَنَةً فَلَهُ أَجْرُهَا وَ أَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا.»

انقلاب فرهنگی این است که از دیدگاهی دیگر به زندگی نگاه کند.