بریده‌هایی از کتاب انسان در جست و جوی معنا

رنج وقتی معنی رنج ندارد که معنایی مثل فداکاری پیدا کند.

معنادرمانی به مسئولیت‌پذیری «ماهیت وجود» انسان می‌نگرد.

افزون بر این نقاب‌های زیادی وجود دارد که خلأ وجودی زیر آن‌ها مخفی می‌شود. گاهی ناامیدی از یافتن معنای زندگی، به طور ناخواسته با میل به قدرت جبران می‌شود. از جمله ابتدایی‌ترین شکل میل به قدرت، میل به پول است. در موارد دیگر، ناامیدی از یافتن معنا، جای خودش را به لذت‌جویی می‌دهد.

گاهی افکارمان آن‌قدر روی جزئیات متمرکز می‌شوند که خاطرات اشک‌مان را درمی‌آورند.

«بله. انسان با هر شرایطی تطبیق پیدا می‌کند. اما از چگونگی‌اش نپرسید.»

در روان‌پزشکی، شرایط خاصی به نام توهم آزادی وجود دارد. محکوم به مرگ درست لحظاتی پیش از اعدام دچار این توهم می‌شود که شاید در لحظهٔ آخر مرا آزاد کنند

می‌شود همه چیز را از انسان گرفت، جز یک چیز: آخرین آزادی‌های انسان ـ انتخاب نگرش خود در هر شرایطی و انتخاب روش شخصی خود.

حتی شاید سعی کنیم مکانیسم‌ها یا دگرگونی‌های روان انسان را پیش‌بینی کنیم، اما انسان چیزی بیش از روان است.

آزادی در معرض خطر انحطاط به سوی هرج‌ومرج محض است، مگر این‌که با مسئولیت‌پذیری زنده شود. به همین دلیل است که توصیه می‌کنم مجسمهٔ آزادی در ساحل شرقی، با یک مجسمهٔ مسئولیت در ساحل غربی تکمیل شود.

از آشویتس فهمیدیم که انسان چه توانایی‌هایی دارد. و از هیروشیما فهمیدیم که چه چیزی در معرض خطر است.

چند ماه پس از زندگی در اردوگاه، رنج و مرگ آن‌قدر برای‌شان عادی می‌شد که در رویارویی با آن‌ها هیچ تکانی نمی‌خوردند.

باز هم حال‌مان خوب بود. این‌جا دودکش نداشت و با آشویتس فاصلهٔ زیادی داشت.

این تاکید بر مسئولیت‌پذیری، بخشی از معنادرمانی است که می‌گوید: «طوری زندگی کن که انگار برای بار دوم زندگی می‌کنی و حالا در مسیر تکرار اشتباهات زندگی نخست گام برمی‌داری.»

مهم نیست چه انتظاری از زندگی داریم، مهم این است زندگی چه انتظاری از ما دارد.

«چیزهایی وجود دارند که قدرت استدلال‌تان را می‌گیرند، وگرنه دلیلی ندارد که شما منطق خود را از دست بدهید.»

هیچ‌کس نمی‌تواند از جوهر انسانی فرد دیگری آگاهی کامل پیدا کند، مگر این‌که عاشقش شود. انسان با عشق می‌تواند ویژگی‌های اساسی معشوقش را دریابد و حتی استعدادهای موجود در او را ببیند که هنوز تحقق نیافته‌اند و او باید محقق‌شان کند.

هرکدام از ما کسی را داریم که چشم به راه ماست. یک دوست، یک همسر، زنده یا مرده یا خدا که هیچ وقت توقع ندارد ما ناامیدش کنیم. امیدوار است با غرور رنج ببریم، نه با حقارت به دنبال مردن باشیم.

برای مقایسهٔ بهتر، رنج انسان شبیه عملکرد گاز است. اگر مقدار خاصی از گاز در اتاقی خالی پمپ شود، اتاق هرقدر هم بزرگ باشد، گاز در اتاق پر می‌شود. رنج هم روح و ذهن آگاه انسان را پر می‌کند. کوچک یا بزرگ بودن رنج فرقی ندارد. بنابراین اندازهٔ رنج بشری صددرصد نسبی است.

معنای عشق عشق تنها راه دستیابی به شخصیت درونی فرد دیگری است. هیچ‌کس نمی‌تواند از جوهر انسانی فرد دیگری آگاهی کامل پیدا کند، مگر این‌که عاشقش شود. انسان با عشق می‌تواند ویژگی‌های اساسی معشوقش را دریابد و حتی استعدادهای موجود در او را ببیند که هنوز تحقق نیافته‌اند و او باید محقق‌شان کند. افزون بر این با عشق، می‌تواند به تحقق استعدادهای معشوقش کمک کند و با آگاه کردن او به توانایی‌ها و وظایفش، این استعدادها را شکوفا کند.

اگر معماران بخواهند سقف فرسوده‌ای را تقویت کنند، بار قرار گرفته روی آن را افزایش می‌دهند و به این ترتیب، بخش‌های متصل، محکم‌تر به هم وصل می‌شوند. پس اگر درمانگران بخواهند سلامت روانی بیمارشان را بهبود بخشند، نباید از ایجاد تنش و تغییر جهت در یافتن معنای زندگی او بترسند.