بریده‌هایی از کتاب انسان در جست و جوی معنا

تنها راه کنار آمدن با سرنوشت و تمام رنج‌های آن، این است که انسان صلیب خودش را به دوش بگیرد و آن را فرصتی بداند که به زندگی‌اش معنایی عمیق‌تر خواهد بخشید ـ حتی در سخت‌ترین شرایط.

حالا اگر از ما بپرسند این‌که داستایوفسکی گفته «انسان موجودی است که با هر شرایطی خودش را وفق می‌دهد» درست است یا نه، می‌گوییم: «بله. انسان با هر شرایطی تطبیق پیدا می‌کند. اما از چگونگی‌اش نپرسید.»

زیستن یعنی رنج بردن، زنده ماندن یعنی یافتن معنا در رنج.

«کسی که چرایی زندگی‌اش را بیابد، چگونگی آن را نیز خواهد یافت.»

بنابراین می‌توان دید سلامت روانی مستلزم درجهٔ خاصی از تنش است، تنش بین آن‌چه به آن رسیده‌ایم و آن‌چه هنوز باید انجام دهیم یا تفاوت بین آن‌چه هستیم و آن‌چه باید باشیم. چنین تنشی در ذات انسان وجود دارد و بنابراین لازمهٔ سلامت روانی است.

مشاهدات روان‌شناختی از زندانیان نشان داده است که تنها افرادی که اجازه می‌دهند خوی اخلاقی و معنوی در آن‌ها فروکش کند، سرانجام قربانی تأثیرات مخرب اردوگاه می‌شوند

اگر زندگی در کل معنادار باشد، رنج کشیدن هم باید معنا داشته باشد.

افراد گله‌ای زندگی می‌کردند. گاهی از این سو به آن سو برده می‌شدند. گاهی گروهی و گاهی تنها. مثل گوسفندی که قدرت تفکر یا اراده ندارد. گروهی کوچک، اما خطرناک که آن‌ها را از هر زاویه‌ای نگاه می‌کرد و به شیوهٔ خود شکنجه‌شان می‌کرد، گله را با فریاد و مشت و لگد به عقب و جلو می‌راند. و ما گوسفندها فقط به دو چیز فکر می‌کردیم. این‌که چه‌طور از دست سگ‌های بد فرار کنیم و چه‌طور غذا به دست آوریم.

همه‌مان، حتی برای مدتی کوتاه به خودکشی فکر کرده بودیم. دلیلش، ناامیدی از شرایط و خطر مرگی بود که هر روز و هر ساعت بسیاری از ما را عذاب می‌داد. در نخستین روز حضور در اردوگاه به خودم قول داده بودم به سیم‌های خاردار دست نزنم. این عبارتی بود که بهترین شیوه برای خودکشی را پیشنهاد می‌داد، دست زدن به سیم‌های خارداری که برق داشتند. انجام این تصمیم برایم سخت نبود. تا وقتی امید به زندگی و شانس زنده‌ماندن کم باشد، میل به خودکشی خود به خود ضعیف می‌شود.

تقریباً همهٔ افراد در کوپهٔ ما توهم آزادی داشتند و فکر می‌کردند یک روز همه چیز درست می‌شود.

هدف‌تان صرفا موفقیت نباشد. چون هرچه بیش‌تر موفقیت را هدف خود قرار دهید، بیش‌تر از دستش خواهید داد.

وقتی بیمار عقاید دینی محکمی دارد، دلیلی وجود ندارد روان‌درمانگر از باورهای مذهبی‌اش استفاده نکند و از این منابع روحانی کمک نگیرد.

امروزه روان‌پزشکان بیش‌تر و بیش‌تر با بیمارانی مواجه می‌شوند که بابت مشکلات انسانی به آن‌ها مراجعه کرده‌اند تا نشانه‌های اختلال روانی. برخی از این‌ها که امروزه به روان‌پزشک مراجعه می‌کنند، احتمالاً در گذشته به سراغ کشیش، خاخام یا روحانی می‌رفتند. حالا آن‌ها عموماً از مراجعه به یک روحانی امتناع می‌کنند و درعوض به پزشک مراجعه می‌کنند، با پرسشی نظیر این: «معنای زندگی من چیست؟»

«آن‌چه مرا نکشد، قوی‌ترم می‌کند.»

رنج بخش نابودنشدنی زندگی است، حتی به عنوان سرنوشت و مرگ. زندگی انسان بدون رنج و مرگ کامل نیست.

داستایوفسکی می‌گوید: «تنها از یک چیز می‌ترسم: شایستهٔ رنج‌هایم نباشم.»

همهٔ ما برای خودمان کسی بودیم یا فکر می‌کردیم کسی هستیم.

هرچه بیش‌تر موفقیت را هدف خود قرار دهید، بیش‌تر از دستش خواهید داد.

زیستن یعنی رنج بردن، زنده ماندن یعنی یافتن معنا در رنج. اگر در زندگی اصلاً هدفی وجود داشته باشد، باید در رنج و مردن نیز هدفی وجود داشته باشد.

کسی که چرایی زندگی‌اش را بیابد، چگونگی‌اش را نیز خواهد یافت.