بریده‌هایی از کتاب همه دروغ می‌گویند

مهم‌تر از همه این‌که اگر می‌خواهیم با کمک داده‌های بزرگ اطلاعات بیشتری به دست بیاوریم، باید پرسش‌های درستی مطرح کنیم. همان‌طور که نمی‌توان تلسکوپ را تصادفاً به نقطه‌ای در آسمان نشانه رفت و انتظار داشت پلوتو کشف شود، نمی‌توان یک مشت داده را دانلود کرد و انتظار داشت اسرار ذات انسانی را افشا کنند. شما باید در جای درست دست به جست‌وجو بزنید.

برای درک مسائل مهم همیشه به اطلاعات زیاد نیاز نیست، بلکه باید اطلاعات درست را در اختیار داشت. یکی از دلایل ارزشمندیِ جست‌وجوهای گوگل نه حجم آن‌ها، بلکه صداقتی است که افراد در آن‌ها نشان می‌دهند. مردم به دوستان، همسران، پزشکان، نظرسنجی‌ها و خودشان دروغ می‌گویند، اما در گوگل می‌توانند حقایق خجالت‌آوری همچون ازدواج بدون رابطهٔ جنسی، سلامت روانی، نگرانی‌ها و تنفر خود از سیاه‌پوستان را بیان کنند.

بسیاری از متفکران بزرگ تاریخ هم ادعا کرده‌اند که ما از شوخ‌طبعی برای فرار از درد و رنج بهره می‌بریم و سال‌هاست شوخ‌طبعی را یکی از راه‌های سازگاری با سرخوردگی، درد و رنج و ناامیدی‌های طبیعی زندگی می‌دانند. همان‌طور که چارلی چاپلین گفته است: «خنده دارو، درمان و [راه] رهایی از درد است.» اما جست‌وجوی لطیفه در روزهای دوشنبه از همیشه کمتر است؛ یعنی روزی که مردم گزارش داده‌اند از همیشه غمگین‌ترند. در روزهای ابری یا بارانی هم افزایشی مشاهده نشده است. حتی پس از وقوع تراژدی‌های عظیم مانند انفجار دو بمبی که در ماراتن بوستون سال ۲۰۱۳ موجب مرگ دو نفر و آسیب‌دیدن صدها نفر شد، جست‌وجوی لطیفه از همیشه کمتر بود. در واقع، افراد وقتی پی لطیفه و شوخ‌طبعی می‌روند که اوضاع زندگی‌شان بر وفق مراد باشد.

«نمی‌گویم سرنخی در داده‌های بزرگ وجود ندارد؛ سرنخ زیاد است. مشکل و مسئلهٔ اساسی این است که کاهدانِ دورِ این سوزن روزبه‌روز بزرگ‌تر می‌شود.»

مردم زیاد دروغ می‌گویند، هم به خودشان و هم به دیگران. در سال ۲۰۰۸ آمریکایی‌ها در نظرسنجی‌ها اعلام کردند که دیگر به نژاد اهمیتی نمی‌دهند. هشت سال بعد، آن‌ها دونالد ترامپ را به‌عنوان رئیس‌جمهوری انتخاب کردند؛ مردی که یک ادعای دروغین را ریتوئیت کرد و ادعا داشت سیاه‌پوستان مسئول بیشتر قتل‌های آمریکایی‌های سفیدپوست‌اند؛ مردی که از خشونت طرفداران خود در مقابل معترضانِ جنبش «سیاه‌پوستان هم مهم‌اند» دفاع کرد و دلش نمی‌خواست حمایت یکی از رهبران سابق کوکلوس‌کلان را رد کند.

در گوگل بیشترین شکایت ثبت‌شده دربارهٔ ازدواج مربوط به فقدان رابطهٔ جنسی است. عبارتی چون «ازدواج بدون رابطه» ۳.۵ برابر «ازدواج ناموفق» و هشت‌برابر «ازدواج بدون عشق» جست‌وجو می‌شود.

به عبارت دیگر، جست‌وجوی اطلاعات از سوی افراد به‌خودی‌خود نوعی اطلاعات است. این‌که افراد کجا و چطور در پی حقایق، شوخی، آدرس، اشخاص دیگر، چیزهای مختلف یا کمک در اینترنت جست‌وجو می‌کنند، درنهایت می‌تواند چیزهای بسیار زیادی دربارهٔ افکار، خواسته‌ها، ترس‌ها و عملکرد آن‌ها به ما بگوید. این مسئله زمانی اهمیت می‌یابد که بدانیم گاهی افراد سؤالی از گوگل ندارند؛ بلکه با آن درددل می‌کنند: «از رئیسم متنفرم؛ الان مستم؛ پدرم مرا کتک می‌زند.»

مردم در خلوت، پشت کیبوردهای خود، به چیزهای عجیبی اعتراف می‌کنند (مثلاً در سایت‌های دوست‌یابی یا با جست‌وجوی توصیه‌های تخصصی)؛ گاهی به این دلیل که در پی نتایج آن در دنیای واقعی‌اند و گاهی چون همین پیامدها را نمی‌خواهند؛ مردم می‌توانند بار آرزو یا ترس را از شانهٔ خود بردارند بدون این‌که حتی یک نفر با دلخوری یا چیزی بدتر به آن‌ها واکنش نشان دهد. درهرحال، مردم فقط دکمه فشار نمی‌دهند و دستگیره نمی‌چرخانند، بلکه یکی از تریلیون‌ها زنجیرهٔ نشانه‌ها را دنبال می‌کنند تا افکارشان را با عظمت ترکیبی و انفجاری آن بیان کنند. حتی، بهتر از آن، این ردپاهای دیجیتال را به شکلی باقی می‌گذارند که به‌راحتی می‌توان آن‌ها را جمع‌آوری و تحلیل کرد. آن‌ها همه‌جور آدمی را شامل می‌شوند.

در واقع، داده‌های گوگل می‌توانند ما را از وقوع بحرانی آگاه کنند که از چشم منابع دیگر دور مانده است؛ چراکه مردم هرگاه دچار مشکل باشند، سراغ گوگل می‌روند.

به‌طور خلاصه، اینترنت می‌تواند افرادی با دیدگاه‌های سیاسی مختلف را به یکدیگر نزدیک کند. شاید یک لیبرال متوسط هر روز صبح در کنار همسر و فرزندان لیبرال خود باشد، عصرها در کنار همکاران لیبرال خود باشد و در مسیر خانه برچسب‌های لیبرالیسم ببیند و با دوستان لیبرال خود به کلاس یوگا برود، اما وقتی به خانه می‌آید و نوشته‌های محافظه‌کارانه را در cnn.com می‌خواند یا لینک یکی از دوستان جمهوری‌خواهش در فیس‌بوک را دنبال می‌کند، این نزدیک‌ترین تماس او با محافظه‌کاران در کل روز خواهد بود.

در دنیای فیس‌بوک همهٔ جوانان هر شنبه‌شب در یک مهمانی جذاب و تازه‌اند؛ در دنیای واقعی بیشتر آن‌ها تک‌وتنها در خانه‌اند و بی‌وقفه روی نت‌فلیکس فیلم تماشا می‌کنند.

اثبات بعضی مسائل بدیهی که مدرکی برایشان نداریم، ارزشمند است. شک‌داشتن یک چیز است و اثبات چیز دیگری. اما اگر کار داده‌های بزرگ این باشد که فقط تردیدهای ما را برطرف کنند، دیگر انقلابی نمی‌شوند. خوشبختانه داده‌های بزرگ توانایی‌های بسیار بیشتری دارند. داده‌ها بارها و بارها به من نشان داده‌اند که جهان کاملاً خلاف آن‌چه انتظار می‌رود، عمل می‌کند.

داده‌های بزرگ اطلاعات مهمی دربارهٔ روان و رفتار انسان به دست می‌دهند و از این راه کم‌کم مرزهای رخدادی واقعاً انقلابی را ببینیم.

داده‌های تازه‌ای که در این عصر دیجیتال روزبه‌روز بیشتر در دسترس قرار می‌گیرند می‌توانند درک ما از انسان را به‌طور بی‌سابقه‌ای متحول کنند. میکروسکوپ نشان داد یک قطره آب بسیار بیشتر از آن است که با چشم می‌بینیم. تلسکوپ نشان داد آسمان شب بسیار عظیم‌تر از آن است که با چشم می‌بینیم. حالا داده‌های دیجیتال به ما نشان می‌دهند جامعهٔ انسانی بسیار بیشتر از آن است که فکرش را می‌کردیم.

ما در عصر انفجار همه‌نوع داده‌های دردسترس، با انواع کیفیت‌ها و اندازه‌ها، زندگی می‌کنیم. بسیاری از جریان‌های اطلاعاتیِ تازه متعلق به گوگل و رسانه‌های اجتماعی است: بخشی از آن ناشی از دیجیتالی‌شدن اطلاعاتی است که پیش از این در کمد و کشو خاک می‌خوردند و برخی ناشی از افزایش منابعی است که صرف بازارپژوهی می‌شوند.

جست‌وجوهای نژادپرستانه در نقاط تمرکز جمهوری‌خواهان چندان بیشتر از نقاط تمرکز دموکرات‌ها نیست. به عبارت دیگر، جست‌وجوی گوگل توانسته است نقشهٔ نژادپرستی تازه‌ای را در آمریکا رسم کند؛ نقشه‌ای که با آن‌چه تصور می‌کردیم تفاوت زیادی دارد.

میکروسکوپ نشان داد یک قطره آب بسیار بیشتر از آن است که با چشم می‌بینیم. تلسکوپ نشان داد آسمان شب بسیار عظیم‌تر از آن است که با چشم می‌بینیم. حالا داده‌های دیجیتال به ما نشان می‌دهند جامعهٔ انسانی بسیار بیشتر از آن است که فکرش را می‌کردیم.

مردم به دوستان، همسران، پزشکان، نظرسنجی‌ها و خودشان دروغ می‌گویند، اما در گوگل می‌توانند حقایق خجالت‌آوری همچون ازدواج بدون رابطهٔ جنسی، سلامت روانی، نگرانی‌ها و تنفر خود از سیاه‌پوستان را بیان کنند.

من مطمئنم جست‌وجوی گوگل مهم‌ترین منبع داده‌ای است که تاکنون دربارهٔ روان انسان جمع‌آوری شده است.

مردم زیاد دروغ می‌گویند، هم به خودشان و هم به دیگران. در سال ۲۰۰۸ آمریکایی‌ها در نظرسنجی‌ها اعلام کردند که دیگر به نژاد اهمیتی نمی‌دهند. هشت سال بعد، آن‌ها دونالد ترامپ را به‌عنوان رئیس‌جمهوری انتخاب کردند؛ مردی که یک ادعای دروغین را ریتوئیت کرد و ادعا داشت سیاه‌پوستان مسئول بیشتر قتل‌های آمریکایی‌های سفیدپوست‌اند؛ مردی که از خشونت طرفداران خود در مقابل معترضانِ جنبش «سیاه‌پوستان هم مهم‌اند» دفاع کرد و دلش نمی‌خواست حمایت یکی از رهبران سابق کوکلوس‌کلان را رد کند. همان نژادپرستی پنهانی که به اوباما آسیب رساند، این بار به دونالد ترامپ کمک کرد.