بریده‌هایی از کتاب جهان مکتوب

این درست است که کاتبان نخستین (۴۵۸) نیز باید با تولیدکنندگان پاپیروس و کاغذ وارد مذاکره می‌شدند، اما شکل نوین تولید کاغذ و چاپ ابزارهای این کار را به‌طور کلی از دستان نویسندگان خارج کرد و در دستان صنعتگران و پیشه‌وران قرار داد. نتیجه این بود که نویسندگان یا به ناشران و چاپخانه‌ها متکی باشند یا اینکه راه خطیر ناشرمؤلفی را در پیش بگیرند.

هنگامی که شاگردان نقشهٔ خود را برای استادشان بازگو کردند، سقراط شاید با اندکی افتخار آنان را با مخالفت خود شگفت‌زده کرد. این وصلهٔ ناجور و سوهان روح (۲۲۳) می‌خواست از قانون پیروی کند. با وجود اینکه محاکمه‌اش قلابی بود، او به حکم آن گردن می‌گذاشت.

تا چه حد عصر سروانتس که به عبارتی عصر تألیف چاپی مدرن است در حال رنگ باختن است و تا چه میزان مؤلف جای خود را به سرپرست، سلبریتی و تأمین‌کنندهٔ خدماتی خواهد داد که امیدوار است در اقیانوس محتوای ایجادشده از سوی کاربران همچنان شناور باقی بماند؟

با وجود اینکه کاغذ پوستی اعتبار زیادی داشت، بسیار گران بود. برای یک جلد کتاب مقدس پوستی به چیزی حدود صد رأس گوساله نیاز بود.

در شرق آسیا چاپ و کاغذ با هم ترکیب شده بودند تا پول کاغذی را به وجود آورند. مارکو پولو از این ابداع (۳۷۹) تقریباً جادویی شگفت‌زده شده بود که از طریق آن کاغذ بی‌ارزش می‌توانست جای طلا را بگیرد.

کلیسا به ابزار مفیدی برای تأمین سرمایه دست پیدا کرده بود. کسانی که خود قادر نبودند در جنگ (۳۷۷) شرکت کنند می‌توانستند در عوض به کلیسا پول بدهند و درعین‌حال گناهانشان بخشیده شود. هر اهداکننده تکه‌کاغذی دریافت می‌کرد که روی آن جزئیات مربوط به نام، تاریخ و فهرست گناهان بخشوده‌شده‌اش درج شده بود؛ کسانی که به‌اندازهٔ کافی جیبشان پر بود می‌توانستند تمام گناهان خود را پاک کنند.

مسیحیان از پوست استفاده می‌کردند و بعد آن را با یک اختراع رومی ترکیب کردند که مناسب این سطح جدید مخصوص نوشتار بودیک سیستم جدید برای روی هم انباشتن صفحه‌ها که یک طرفشان هم دوخته می‌شد و در میان جلدی قرار می‌گرفت. رومی‌ها آن را کُدِکس (۲۶۰) می‌خواندند و امروزه ما به آن کتاب می‌گوییم.