بریده‌هایی از کتاب فلسفی زیستن

«مسئله‌ای‌ست که همیشه مرا شگفت‌زده می‌کند: همهٔ ما خود را بیش از هر انسان دیگری دوست داریم، اما شگفتا که به عقیدی دیگران، بیش از عقاید خویشتن ارج می‌نهیم!» مارکوس آئورلیوس

ما موجوداتی اجتماعی هستیم که بدون یکدیگر، حیاتمان امکان‌پذیر نخواهد بود. از این جهت، نیکی به دیگران، بیش از همه به‌نفع خودمان تمام می‌شود.

بنابراین رواقی‌گری به ما می‌آموزد زندگی خود را با مجموعه ارزش‌هایی قرین کنیم که قابلیت انعطافِ عواطفمان را قوام بخشند، آرامش و اعتمادبه‌نفس به ارمغان آورند و مسیر روشنی در زندگی، پیش‌رویمان نهند. درست همانند یک چوب‌دستی کهن ولی مستحکم ما را در مسیر زندگی براساس استدلال پیش می‌برد و نه بر پایهٔ اعتقاد و باور

«همان‌طور که مطالعات پزشکی هیچ سودی ندارد، مگر آنکه منجر به سلامتی جسمی انسان شود، تحصیلِ حکمت فلسفی نیز ثمری ندارد، مگر اینکه روح و روان انسان را صیقل دهد.»

تنها خود شما هستید که قادرید زندگی‌تان را تباه کنید، آنگاه که مغلوب حوادث می‌شوید و به جای به رخ کشیدن همهٔ توانتان، نیزه و سپر میفکنید.

اگر در جست‌وجوی بهترینِ خود هستیم، راهی نداریم جز آنکه در جهت خوشبختی همهٔ انسان‌ها بکوشیم. اگر بتوانیم برای دیگران بهترین باشیم، برای خود هم بدون شک برترین خواهیم بود.

آن زمان که لیوان می‌شکند، دو گزینه در پیش دارید: یا اذیت و آزار ببینید، یا نبینید: «اَه که چه دست و پا چلفتی‌ام من» + آغاز به گریه و احساس بدبختی‌کردن = واکنش شدید نشان‌دادن و اذیت و آزار دیدن. «آخ» + تمیزکاری کردن و به بقیهٔ کار خود رسیدن = واکنش نشان‌ندادن و در نتیجه اذیت و آزار نشدن

از شتاب‌زدگی پرهیز و آرامش خویش را حفظ کنید، این تنها راهی‌ست که همانند یک عروسک خیمه‌شب‌بازی، به این‌سو و آن‌سو کشانده نشوید.

همان‌طور که مارکوس آئورلیوس می‌گوید، این واکنش شماست که زخم‌خوردگی‌تان را منتج می‌شود. او می‌گوید: «اگر انتخاب کنید که آسیب نبینید، آسیب نمی‌بینید. حس زخم‌خوردگی اگر نداشته باشید، پس زخم‌خورده هم نیستید.»

«اگر در پی آرامش خیال هستید، از کارها بکاهید و تنها به اساسی‌ترین‌ها بپردازید، هرچه کمتر بیهوده‌ورزی کنید، بیشتر آرامش خواهید داشت.» عمل به این کلام مارکوس آئورلیوس، رضایت‌خاطر را دوچندان می‌کند.

هر چالشی که در زندگی برایتان رخ دهد، رواقی‌گری کارگشایتان خواهد بود. به‌رغم کهن بودنِ این اندیشه، در کمال شگفتی، حکمتی نوین و متجدد دارد. می‌تواند تاب و توانتان را در مواجهه با چالش‌ها افزون کند. می‌تواند روان شما را چنان مقاوم و انطعاف‌پذیر سازد که نه حوادث بیرونی شما را درهم شکند و نه هیچ‌کس شما را از کوره به در بَرد. اداره کردن خود را به شما می‌آموزد، چنان‌که در میانهٔ طوفان نیز عنان از کف ندهید. قدرت تصمیم‌گیری شما را تقویت خواهد کرد تا جایی که زندگی روزمره برایتان سهل خواهد شد.

«اگر شایسته نیست، انجامش ندهید؛ اگر حقیقت نیست، بر زبانش نیاورید.»

خودِ آرمانی‌تان را در هر لحظه از زندگی علنی کنید. اگر می‌خواهید بهترین و برترین خود را بیرون بکشید و از این حال شاد و سرخوش شوید، باید هر چه بیشتر فاصلهٔ خود آرمانی‌تان با آنچه که هم‌اکنون در واقعیت هستید را کم کنید. به این معنی که همین حالا، نهایت ظرفیت خود را به‌کار گیرید و از این رو مبدل به بهترینی شوید که می‌توانید

ثروت حقیقی همانا چشم و دل سیری‌ست

هرآنچه که از پس سال‌ها تلاش به‌دست آمده، در کسری از ثانیه می‌تواند نابود شود.

رخدادها، به‌مثابه داروهایی هستند که طبیعت در جهت سلامتی ما تجویز می‌کند. حوادث «برای ما» اتفاق می‌افتند، نه «علیه ما»، حتی اگر در ظاهر این‌گونه به نظر نیاید.

«همان‌طور که مطالعات پزشکی هیچ سودی ندارد، مگر آنکه منجر به سلامتی جسمی انسان شود، تحصیلِ حکمت فلسفی نیز ثمری ندارد، مگر اینکه روح و روان انسان را صیقل دهد.»

«درونتان را جست‌وجو کنید. سرچشمهٔ شادی همانا در درون شماست؛ همواره مستعدِ جوشیدن، فقط اگر کندوکاو کنید.»

بله، ما آرزو نمی‌کنیم که زندگی دشوار شود، ولی اگر هم شد، آرزوی سهل و ساده‌شدن آن را نخواهیم کرد. بلکه از خدا می‌خواهیم قدرت مقابله با آن را به ما عطا فرماید، زیرا که مجالی خواهد شود برای شکوفاشدن ما.

همیشه حاضر و آماده هستیم که از شرایط، لب به شکایت بگشاییم. اما چه کسی گفته است که زندگانی می‌بایست عادلانه و سهل و ساده باشد؟