بریده‌هایی از کتاب پدر سرگی

«من که ابلیس نیستم.» پیدا بود لبانی که این کلمات از آن بیرون آمد خندان‌اند. «من ابلیس نیستم. زن گناهکاری هستم که راهم را گم کردام. گمراه نیستم. واقعاً راهم راگم کرده‌ام.» خندید. «یخ زده‌ام و پناه می‌جویم.»

«خدایا، یعنی آن‌چه در کتاب زندگی قدیسان نوشته است حقیقت دارد؟ آیا به راستی شیطان برای اغوای انسان به گناه به‌صورت زنی درمی‌آید؟ بله، صدای زنی است، و چه صدای نرم و وآزرمگین و چه دلنشین! وای!» و تفی بر زمین انداخت تا شیطان را از خود دفع کند.

پنداری شیطان بود که در گوشش گفت: «بله، بستری که خانهٔ تنهایی است گوری بیش نیست. این‌ها همه دروغ است!»

چرا این دنیا را با این همه زیبایی آفریده‌ای و بهره‌گیری از آن‌ها را گناه قرار داده‌ای و بندگانت را به پرهیز از آن‌ها سفارش کرده‌ای؟ چرا وسوسه را برای ما آفریده‌ای؟ وسوسه! ولی آیا همین وسوسه نیست که من می‌خواهم از شادی‌ها و لذت‌های زندگی بگریزم و برای آخرت توشه‌ای به جایی بفرستم که شاید موهوم باشد؟

چرا این دنیا را با این همه زیبایی آفریده‌ای و بهره‌گیری از آن‌ها را گناه قرار داده‌ای و بندگانت را به پرهیز از آن‌ها سفارش کرده‌ای؟ چرا وسوسه را برای ما آفریده‌ای؟ وسوسه! ولی آیا همین وسوسه نیست که من می‌خواهم از شادی‌ها و لذت‌های زندگی بگریزم و برای آخرت توشه‌ای به جایی بفرستم که شاید موهوم باشد؟»

بستری که خانهٔ تنهایی است گوری بیش نیست.

چرا این دنیا را با این همه زیبایی آفریده‌ای و بهره‌گیری از آن‌ها را گناه قرار داده‌ای و بندگانت را به پرهیز از آن‌ها سفارش کرده‌ای؟ چرا وسوسه را برای ما آفریده‌ای؟ وسوسه! ولی آیا همین وسوسه نیست که من می‌خواهم از شادی‌ها و لذت‌های زندگی بگریزم و برای آخرت توشه‌ای به جایی بفرستم که شاید موهوم باشد؟

بیش ازاندازه دلباخته بود و چشمان عاشق البته نابیناست و به همین سبب متوجه آن‌چه تقریباً همهٔ شهر می‌دانستند نشد و آن این بود که نامزد او یک سال پیش معشوقهٔ تزار بوده است.

داد. هر قدر به عقیدهٔ مردم کمتر اهمیت می‌داد وجود خدا را در خود نیرومندتر احساس می‌کرد.

بله، یک کار نیک، یک پیاله آب که بی‌طمع پاداش به تشنه‌ای داده شود ارجمندتر از همهٔ کارهای خوبی است که من در راه مردم کرده‌ام.

به روشنی می‌دید که خشم هیچ مشکلی را حل نمی‌کند بلکه همه کار را مشکل‌تر می‌سازد.

چه مقدار از کارهای من برای خداست و چه مقدار برای بندگان؟» این سوالی بود که پیوسته او را عذاب می‌داد و او آن را بی‌جواب می‌گذاشت و نه به آن سبب که جوابی برای آن نداشت بلکه به آن سبب که نمی‌خواست خود را با این جواب روبه رو یابد.

«خواهر عزیز. چرا می‌خواستی روح جاویدان خودت را به گناه بیالایی و تباه کنی؟ وسوسه باید به جهان وارد شود، اما وای به حال کسی که وسوسه به واسطهٔ او وارد شود. دعا کن که خدا بر تو ببخشاید.»

اتاق باریکی بود به عرض سه و طول چهار آرشین و بسیار پاکیزه بود مثل آینه

شما همه‌اش نگران روح خودتان هستید که به زور دعا بهشتی اش کنید و فکر من نیستید که دارم یخ می‌زنم...»

مردم را می‌توان فریب داد اما خود و خدا را ممکن نیست.

چرا این دنیا را با این همه زیبایی آفریده‌ای و بهره‌گیری از آن‌ها را گناه قرار داده‌ای و بندگانت را به پرهیز از آن‌ها سفارش کرده‌ای؟ چرا وسوسه را برای ما آفریده‌ای؟ وسوسه! ولی آیا همین وسوسه نیست که من می‌خواهم از شادی‌ها و لذت‌های زندگی بگریزم و برای آخرت توشه‌ای به جایی بفرستم که شاید موهوم باشد؟

زندگی‌اش همه محنت بود، اما نه به سبب روزه داشتن و دعا خواندن. این‌ها زحمتی نداشت. مشقت اصلی مبارزهٔ باطنی بود، مبارزه با خود، به‌طوری که هیچ انتظار نداشت که کار تا به این اندازه دشوار باشد. رنج او از دو منبع بود. یکی شک و دیگری شهوت، و این دو دشمن همیشه باهم بر او می‌تاختند. او گمان می‌کرد که این دو باهم رابطه‌ای ندارند و دو دشمن مجزایند. حال آن‌که یکی بودند. همین که بر شک چیره می‌شد آتش شهوت نیز خاموش می‌گردید. اما او خیال می‌کرد که این دو بلا از دو شیطان جداست و جداجدابا آن‌ها می‌جنگید.

ولی من نمی‌توانم. این‌جور زندگی برای من فقط مایهٔ ملال است. من چیزی می خواهم که زندگی را زیرو رو کند.

اما به تنهایی و مراقبه احتیاج داری تا بر غرور خود چیره شوی. خدا راهت را روشن کند!»