بریده‌هایی از کتاب هوش هیجانی

هریک از هیجانات شش‌گانهٔ اصلی شامل ترس، شادی، خشم، اندوه، نفرت و تعجب دارای الگوهای منظمی از واکنش‌های جسمی هستند. هیجانات انسان رابطهٔ خاصی با ادراکات فیزیولوژیکی او دارد. برای نمونه، در هنگام ناراحتی و اندوه اعضای بدن خود را کمتر حس و درک می‌کنیم. برعکس، در موقع عصبانیت حس و درک ما از اعضای بدنمان خود بیشتر می‌شود. احساس تنفر باعث می‌شود که حس و حالت‌های خاصی درون گلو و دستگاه گوارشی ما به وجود آید. ترس و تعجب باعث ایجاد حالت‌هایی در قفسهٔ سینه می‌شوند.

هیجانات داده‌ها و اطلاعات مهمی هستند که به شما کمک می‌کنند مسائل را با نگاه روشن‌تر و عینی‌تر ببینید و ارزیابی کنید. هیجانات خود را سرکوب نکنید و نادیده نگیرید، با آنها مبارزه نکنید و در آنها غرق نشوید. در عوض، کتابخانهٔ ارزشمندی از تجربیاتی که درمورد هیجانات خود دارید به وجود آورید و از آن بهره‌برداری کنید.

با هیجانات خود به شکل داده‌ها و اطلاعاتی برخورد کنید که نشان‌دهندهٔ نگاه شما به جهان است یا آنها را به‌عنوان راهنمایی درنظر بگیرید که شما را به سوی عمل درست هدایت می‌کنند.

یکی از بهترین راه‌ها برای افزایش آگاهی و هشیاری نسبت به هیجانات این است که بازخوردها و نقدهای دیگران را با آغوش باز پذیرا باشید

آن‌ها دریافتند کودکانی که خشنودی خود را به‌خاطر دریافت جایزه‌های بزرگ‌تر به تأخیر انداختند، یعنی به جای خوردن یک مارشمالو صبر کردند و دو مارشمالو به دست آوردند، در دبیرستان نمره‌های بالاتری گرفته بودند، کمتر به حقوق دیگران تجاوز کرده بودند، کمتر به اضافه وزن دچار شده بودند و توانایی بهتری در مدیریت استرس داشتند.

به تأخیر انداختن خشنودی یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها برای کسب موفقیت در زندگی است.

موفقیت و به تأخیر انداختن خشنودی موفقیت معمولاً حاصل انتخاب بین این دو گزینه است: تحمل رنج و ناراحتی ناشی از نظم و انضباط یا انتخاب لذت و راحتی ناشی از بی‌خیالی و حواس‌پرتی. به تأخیر انداختن خشنودی دقیقاً به معنای انتخاب گزینهٔ اول است.

توانایی ما برای به تأخیر انداختن خشنودی یکی از عوامل بسیار مؤثر در موقع تصمیم‌گیری و یکی از جنبه‌های مهم هوش هیجانی نیز هست.

ما انسان‌ها همگی تمایل داریم که تصمیم‌هایی بگیریم یا دست به انتخاب‌هایی بزنیم که ما را به نتیجه و سودی فوری برسانند. ما طالب نتایج، اعمال و پاداش‌های سریع و بی‌درنگ هستیم. ذهن ما به‌طور طبیعی به دنبال کسب منافع کوتاه‌مدت است و همیشه فکر می‌کنیم که امروز بهتر از فرداست؛ سیلی نقد به از حلوای نسیه.

یکی دیگر از عوامل مؤثر بر به تأخیر انداختن خشنودی، محیط است. برای مثال، اگر کودکانی که در آزمایش پیش‌گفته در برابر وسوسهٔ خوردن کلوچهٔ مارشمالو مقاومت کردند به‌خاطر به تأخیر انداختن خشودی‌شان یک مارشمالوی دیگر جایزه نمی‌گرفتند، آنگاه احتمال کمتری وجود داشت که به تأخیر انداختن خشنودی را به‌عنوان یک عادت مثبت قلمداد کنند.

اگر پدر و مادرها بچه‌هایشان را به‌خاطر به تأخیر انداختن خشنودی تشویق نکنند و به آنها پاداش ندهند، بچه‌ها ارزشی برای این خصیصهٔ شخصیتی قائل نخواهند شد. به تأخیر انداختن خشنودی تنها در محیطی سرشار از تعهد و اعتماد می‌تواند پرورش یابد، یعنی در جایی که به افراد مستحق یک مارشمالوی دیگر به عنوان پاداش اهدا می‌شود.

مدیریت هیجانی را می‌توان برخلاف ضریب هوشی با تمرین و آموزش تقویت کرد. هوش هیجانی به اندازهٔ توانایی‌های شناختی و ضریب هوشی وابسته به ژنتیک نیست.

هنگامی‌که به افکار خود اجازه نمی‌دهید که کنترل گفتار و رفتار شما را در دست داشته باشند، یعنی هوش هیجانی پایینی از خود نشان می‌دهید. بنابراین، مفهوم هوش هیجانی ارتباط تنگاتنگی با مفهوم به تأخیر انداختن خشنودی دارد.

آیا تاکنون فکر کرده‌اید که چرا می‌گویند در هنگام خشم و عصبانیت قبل از هر واکنشی تا ده، تا صد یا حتی تا هزار بشمارید؟ همهٔ ما از پدر و مادر یا معلمان خود شنیده‌ایم که اگر تا ده یا صد بشماریم می‌توانیم خشم خود را کنترل کنیم. این مسألهٔ ساده‌ای است؛ هنگامی‌که شما شروع به شمردن اعداد می‌کنید، سطح هیجانی شما به‌آرامی پایین می‌آید و وقتی که شمردن تمام شود، تکانهٔ شدیدی که شما را به سوی واکنش سریع در برابر هیجان سوق می‌داد خاموش شده و از بین رفته است. این کار به شما کمک می‌کند که رفتار معقول‌تر و باملاحظه‌تری از خود نشان دهید.

- چشم‌انداز روشنی برای آیندهٔ خود داشته باشید

- راه‌هایی برای فرار از دست وسوسه‌ها و از بین بردن تکانه‌ها پیدا کنید

به آسانی پول خود را خرج نکنید

- از طرز فکر «همه یا هیچ» دست بردارید

- فهرستی از توجیه‌های عقلانی برای خود تهیه کنید

زبان بدن پژوهش‌ها نشان داده‌است که ۵۰% از ارتباطات ما از طریق زبان بدن انجام می‌گیرد. این به آن معناست که نیمی از معانی و مفاهیمی که در هر فرآیند ارتباط رد و بدل می‌کنیم از طریق زبان بدن صورت می‌گیرد و نیم دیگر از طریق واژه‌ها و جمله‌ها.