بریده‌هایی از کتاب هوش هیجانی

آن‌ها می‌توانند از خود شوخ‌طبعی نشان دهند. افرادی که شوخی می‌کنند غالباً افرادی دارای اعتماد به‌نفس، عزت نفس و هوش هیجانی بالا هستند. - افراد دارای خودهشیاری بالا، با موج‌ها بالا و پایین نمی‌شوند. آن‌ها از اینکه به تنهایی بر سر مواضع خود بایستند و نظراتی مخالف نظرات دیگران داشته‌باشند احساس خوشحالی می‌کنند.

خودتنظیمی (خودمدیریتی) خودتنظیمی یعنی توانایی مدیریت هیجانات و احساسات ناخوشایند و آزاردهنده که می‌تواند موجب تخریب روابط بینافردی و عملکرد فرد شود. افراد دارای خودتنظیمی بالا از توانمندی‌هایی به شرح زیر برخوردارند: - افراد دارای خودکنترلی هیجانی می‌توانند تکانش‌ها و هیجانات اختلال‌گر خود را به‌خوبی مدیریت کنند. - آن‌ها می‌توانند حتی در سخت‌ترین شرایط آرام و مثبت باقی بمانند و تحت تأثیر قرار نگیرند.

خودتنظیمی (خودمدیریتی) خودتنظیمی یعنی توانایی مدیریت هیجانات و احساسات ناخوشایند و آزاردهنده که می‌تواند موجب تخریب روابط بینافردی و عملکرد فرد شود. افراد دارای خودتنظیمی بالا از توانمندی‌هایی به شرح زیر برخوردارند: - افراد دارای خودکنترلی هیجانی می‌توانند تکانش‌ها و هیجانات اختلال‌گر خود را به‌خوبی مدیریت کنند. - آن‌ها می‌توانند حتی در سخت‌ترین شرایط آرام و مثبت باقی بمانند و تحت تأثیر قرار نگیرند.

افراد دارای خودتنظیمی بالا می‌توانند با تکیه بر اعتماد، صمیمیت و صداقت در دیگران حس اطمینان و امنیت به وجود آورند. آن‌ها همچنین قادرند که اشتباهات خود را بپذیرند و شجاعت آن را دارند که به خاطر اعمال و رفتار نادرست خود از دیگران عذرخواهی کنند. - توانایی خودتنظیمی فرد را قادر می‌سازد که به تعهدات خود عمل کند، وفادار و خوش‌قول باشد و رفتارش را با گفتارش منطبق سازد. - این افراد همچنین در مدیریت تغییرات و سازگاری با شرایط جدید بسیار توانمند هستند.

آگاهی اجتماعی آگاهی اجتماعی یعنی درک احساسات و نظرات دیگران و نشان دادن میل و همدلی نسبت به نگرانی‌ها و دغدغه‌های آنها. افرادی دارای حس همدلی قوی از توانایی‌های زیر برخوردارند: - هنگامی‌که به حرف‌های دیگران گوش می‌دهند نسبت به نشانه‌های زبانی و غیرزبانی هیجانات و احساسات آنها بسیار هوشیار و دقیق‌اند. - حتی اگر با نظر طرف مقابل موافق نباشند، نظرات و دیدگاه‌های او را درک می‌کنند و احترام می‌گذارند. - از اینکه در حد توان خود مشکلات و دغدغه‌های دیگران را رفع کنند، لذت می‌برند. - افراد دارای آگاهی اجتماعی بالا، تلاش‌ها و توانایی‌های دیگران را می‌بینند و می‌شناسند، آن‌ها را ارج می‌نهند و پاداش می‌دهند.

مهارت‌های اجتماعی مهارت‌های اجتماعی یعنی توانایی تأثیرگذاری بر دیگران و ترغیب و برانگیختن آنها. افراد دارای مهارت اجتماعی بالا، توانمندی‌های زیر را از خود نشان می‌دهند: - می‌توانند اختلافات و تعارض‌ها را به شیوه‌ای مطمئن و مستقیم حل و فصل کنند. - به‌راحتی با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند و هم تعریف و هم انتقاد را می‌پذیرند. - افراد برخوردار از مهارت‌های اجتماعی بالا می‌توانند دیگران را در راستای پیگیری یک هدف یا چشم‌انداز مشترک ترغیب کنند

یک فرد دارای هوش هیجانی بالاتر این حقیقت را می‌پذیرد که هیچ کس کامل و بی‌عیب نیست.

افراد دارای هوش هیجانی بالا همواره به دنبال کسب بازخوردها و نظرات دیگران هستند نه اینکه تلاش کنند همیشه خود را بی‌عیب و نقص نشان دهند. آن‌ها دیگران را به خاطر ضعف‌ها و اشتباهات خود مورد انتقاد و سرزنش قرار نمی‌دهند.

افراد برخوردار از هوش هیجانی بالا، پیشنهادات و بازخوردهای سازنده را با آغوش باز می‌پذیرند و همین امر آنها را در رسیدن به هدف‌ها یاری می‌دهد. آن‌ها بازخوردها و نظرات دیگران را ارزیابی کرده و آنها را به کار می‌گیرند. این یکی از دلایلی است که باعث می‌شود وجود افراد دارای هوش هیجانی بالا در محیط کاری به خلاقیت و موفقیت محیط کمک کند.

نخستین گام برای رسیدن به هوش هیجانی بالاتر این است که خودهشیاری خود، یعنی درک خود از احساسات و عواطف خویشتن و دیگران را افزایش دهید.

هرگاه که احساس و هیجانی در درون شما شکل گرفت، بکوشید که به‌سرعت آن را شناسایی کنید. آیا ترس است یا ناامنی یا حسادت یا خشم یا سرخوشی یا اندوه یا تعجب یا ترکیبی از این هیجانات؟

ممکن است یک فرد خاص باعث برانگیختن حس حسادت در شما شود چرا که فکر می‌کنید او از شما موفق‌تر است. چه چیزی باعث بروز هیجانات خاصی در شما می‌شود؟ چه عواملی شما را عصبانی یا دلخور می‌کند؟ چه چیزی موجب شادی یا نارحتی شما می‌شود؟ منشأ هیجانات مثبت و مخرب در شما چیست؟ برچسب‌گذاری احساسات و شناسایی عوامل به‌وجودآورندهٔ آن‌ها باعث افزایش خودهشیاری هیجانی در شما می‌شود.

ممکن است یک فرد خاص باعث برانگیختن حس حسادت در شما شود چرا که فکر می‌کنید او از شما موفق‌تر است. چه چیزی باعث بروز هیجانات خاصی در شما می‌شود؟ چه عواملی شما را عصبانی یا دلخور می‌کند؟ چه چیزی موجب شادی یا نارحتی شما می‌شود؟ منشأ هیجانات مثبت و مخرب در شما چیست؟ برچسب‌گذاری احساسات و شناسایی عوامل به‌وجودآورندهٔ آن‌ها باعث افزایش خودهشیاری هیجانی در شما می‌شود.

اگر از نقاط ضعف و قوت خود آگاه باشید، دستیابی به اهداف برایتان آسان‌تر خواهد بود. در این صورت جایی برای ناامیدی، ناکارآمدی و درماندگی باقی نمی‌ماند.

یک آزمون ارزیابی شخصیت و روان‌شناسی بدهید تا به شما در کشف مهارت‌ها، توانایی‌ها، ضعف‌ها و ارزش‌هایتان کمک کند.

یکی از روش‌های بسیار عالی برای افزایش خودهشیاری نگارش است. یعنی قلم به دست بگیرید و به صورت آگاهانه افکار و احساساتی که به ذهنتان می‌آید و تجربه می‌کنید را بنویسید

اگر می‌خواهید فردی دارای تعادل هیجانی باشید باید با هیجانات غالب خود ارتباط برقرار کنید، آن‌ها را بشناسید، آن‌ها را بپذیرید و آنها را برای تصمیم‌گیری‌های بهتر مورد بهره‌برداری قرار دهید.

به جای اینکه آن هیجان را انکار کنید و در برابر آن مقاومت کنید، با آرامش به وجود آن اعتراف کنید تا اینکه خود به خود عبور کند. انکار و مقاومت در برابر هیجان، باعث تشدید و تقویت آن می‌شود. بدن ما حدود شش ثانیه زمان نیاز دارد تا مواد شیمیایی را جذب کند که هیجان را تغییر دهد. به بدن خود این زمان را بدهید.

هیجانات در واقع هورمون‌های عصبی هستند که در اثر ادراکات ما از جهان پیرامون در بدن ما ترشح می‌شوند. آن‌ها ما را به سوی یک عمل یا رفتار خاص هدایت می‌کنند. همهٔ هیجانات دارای پیام‌ها و هدف‌های خاص خود هستند، و این بدان معناست که چیزی به نام هیجان خوب یا بد نداریم.

قاعدهٔ شمارهٔ یک برای رشد و افزایش هوش هیجانی این است که هیجانات خود را قضاوت و سرکوب نکنید.