بریده‌هایی از کتاب روایت رهبری

توسّط مهندس بازرگان، کابینه‌ای تشکیل شد که میتوان آن را نخستین مانع درون‌ساختاری انقلاب اسلامی در مسیر نظام‌سازی اسلامی دانست. دولت موقّت بازرگان در واقع ائتلافی شد از احزاب و گروه‌های اپوزیسیون کوچک و محدود دوران پیش از انقلاب که متشکّل از جبههٔ ملّی، حزب ملّت ایران و نهضت آزادی بود. مبانی فکری متفاوت و متضادّ مهندس بازرگان و اکثر اعضای دولت وی با رهبر انقلاب اسلامی،‌ و پروژهٔ متفاوتی که آنها در رابطه با نظام سیاسی جدید دنبال میکردند، تقریباً در همهٔ مأموریّتهای محوّله به دولت موقّت، خود را به شکل بحران نشان داد. به‌زودی مشخّص شد مهندس بازرگان و کابینهٔ وی، نگاه کاملاً متفاوتی به اسلام داشته و مخالف تشکیل حکومت اسلامی با مختصّاتی هستند که امام (قدّس‌سرّه)‌ ترسیم کرده بود. بازرگان به قانون اساسی پهلوی معتقد بود و پیش از پیروزی انقلاب گفته بود اگر شاه حاضر باشد تمام موادّ قانون اساسی را بپذیرد، ما آماده‌ایم تا سلطنت را بپذیریم

شورای انقلاب پس از ورود امام (قدّس‌سرّه) به تهران در دوازده بهمن‌ماه ۵۷، تشکیل جلسه داد و به دلایلی متعدّد ازجمله تأکید امام (قدّس‌سرّه) بر نقش هدایتی و نظارتی روحانیّت در ابتدای انقلاب و دوری از امور اجرائی، و با در نظر گرفتن سابقهٔ مبارزاتی، دینی و اجرائی مهندس مهدی بازرگان (بویژه حضور در هیئت خلع ید انگلیس از نفت ایران در زمان مرحوم مصدّق)، وی را به‌عنوان رئیس دولت موقّت، به امام (قدّس‌سرّه) پیشنهاد کرد. امام (قدّس‌سرّه) نیز علی‌رغم اینکه شخصاً مخالف نخست‌وزیری وی بودند، نظر شورا را پذیرفته و طیّ حکمی در تاریخ پانزده بهمن‌ماه ۵۷،‌ ضمن تأکید بر اینکه نخست‌وزیری بازرگان، پیشنهاد شورای انقلاب است و در این انتصاب روابط حزبی و بستگی او به گروهی خاص را در نظر نمیگیرند، وی را مأمور تشکیل دولت موقّت کردند

قبل از پیروزی انقلاب، امام (قدّس‌سرّه) اوّلاً تأسیس نظام پهلوی از طریق تغییر اصولی از قانون اساسی مشروطه توسّط رضاخان پهلوی را حاصل زور سرنیزه _ نه خواستهٔ مردم _ و لذا یک پدیدهٔ «غیر قانونی» دانستند: «این موادّی که از قانون اساسی برداشتند و جایش یک موادّ دیگر گذاشتند،‌ یعنی سلطنت قاجاریّه را گفتند نه و سلطنت اینها را گفتند آره، این همه‌اش روی سرنیزه بود. قانونی نبود اینها.»؛ ثانیاً ضمن غلط خواندن اصل رژیم سلطنتی و تأکید بر ضرورت تعیین شدن فردی از جانب مردم برای رسیدگی به امورشان، استقرار حکومت پهلوی بر اساس قانون اساسی موجود را نیز نامشروع اعلام کردند:‌ «همین خود قانون اساسی میگوید که سلطنت یک موهبتی است الهی که به اعلیحضرت آن را مردم میدهند! ...خب حالا همین مادّه را میخواهیم عمل بکنیم به آن، مردم باید سلطنت را بدهند به شاه؛ هیچ‌کس جواب آری ندارد.»

ایشان از یک‌سو نظام پهلوی را به سبب اینکه خواستهٔ مردم نیست، غیر قانونی میدانند و از سوی دیگر، پس از پیروزی انقلاب، هم دربارهٔ نوع نظام سیاسی و هم محتوای آن یعنی قانون اساسی جدید، به آراء عمومی مراجعه میکنند.

«حتّی اگر نیروهای وفادار به شاه بتوانند دوباره قدرت گیرند و از شاه بخواهند به ایران بازگردد، دیگر نمیتوانند جلوی جنبشی را بگیرند که گرچه فقط سرعت دوازده ماهه داشته، ولی سیزده قرن گذشته پشتوانهٔ آن بوده است.».

انتخاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری در چهاردهم خرداد ۱۳۶۸ پرداخته است. حضرت امام (قدّس‌سرّه) در مهرماه سال ۱۳۶۷ یعنی حدود نُه ماه پیش از ارتحال و حدود شش ماه پیش از برکناری آیت‌الله منتظری، وقتی در جلسه‌ای با حضور سران قوا، نخست‌وزیر و حاج احمد آقا خمینی اعلام کردند که آقای منتظری صلاحیّت رهبری را ندارد، از ایشان سؤال شد که پس برای رهبری آیندهٔ نظام چه باید کرد؟ ایشان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را شایستهٔ رهبری معرّفی کردند.

نخست، رسمیّت و قانونیّت یافتن «ولایت فقیه» در ساختار نظام جمهوری اسلامی با مصوّبهٔ مجلس خبرگان قانون اساسی و رأی مردم به این مصوّبه در رفراندوم آذرماه ۱۳۵۸؛ دوّم، تعیین آیت‌الله منتظری به رهبری آینده توسّط مجلس خبرگان رهبری در آبان‌ماه ۱۳۶۴ و سپس اعلام عدم صلاحیّت وی برای رهبری آینده توسّط حضرت امام (قدّس‌سرّه) در فروردین ۱۳۶۸؛ و سپس موافقت با استعفای وی توسّط حضرت امام و تصویب آن در مجلس خبرگان؛ و سوّم، تعیین حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی) توسّط مجلس خبرگان به رهبری انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی در خرداد ۱۳۶۸.

همه‌پرسی در دوازده فروردین سال ۱۳۵۸ آشکارا نظر خود را ابراز کردند که «جمهوری اسلامی» نه یک‌کلمه کم، نه یک‌کلمه زیاد و این نظر امام با رأی ۹۹.۳ درصدی امّت، تأیید و تثبیت شد،

اوّلاً واقعاً باید خون گریست بر جامعهٔ اسلامی که حتّی احتمال کسی مثل بنده در آن مطرح بشود...

بسمه‌تعالی رهبر عزیز جمهوری اسلامی ایران حضرت آیت‌الله آقای حاج سیّدعلی خامنه‌ای (دامت‌برکاته) با عرض سلام و اظهار ارادت، انتخاب شایسته و بسیار خداپسندانهٔ حضرتعالی باعث شادی تمامی دوستداران اسلام و انقلاب اسلامی در جهان گردید. حضرتعالی از چهره‌های درخشان انقلاب اسلامی ایران بوده و همیشه مورد تأیید و تکریم امام عزیزمان بوده‌اید. حضرت امام بارها از جنابعالی به‌عنوان مجتهد مسلّم و نیز بهترین فرد برای رهبری نظام اسلامی‌مان نام میبردند. من و تمامی اعضای بیت حضرت امام از حضرات آیات خبرگان محترم صمیمانه تشکّر مینماییم؛ چرا که معتقدیم روح امام عزیزمان از این انتخاب شاد و آرام شده است. من بار دیگر چون برادری کوچک اوامر آن ولیّ‌فقیه را بر خود لازم‌الاجرا میدانم. احمد خمینی ۶۸/۳/۱۵‌