بریده‌هایی از کتاب آدم‌خواران

‫دوبوا گفت «حماقت چشم‌شان را کور کرده. نمی‌توانند حقیقت را ببینند. نمی‌خواهند به اشتباه‌شان اعتراف کنند. فکر می‌کنند با کتک زدنِ تو دارند به فرانسه و امپراتور خدمت می‌کنند.»

مردم امسال، به‌رغم خنده‌هاشان، انگار فقط وانمود می‌کنند که خوشحال‌اند.

«دوست دارم طوری برقصم که انگار فردایی در کار نیست!»

«دوست دارم طوری برقصم که انگار فردایی در کار نیست!»

اصلاً به دنیا آمده‌ای که دل ببری.

چنگ زدند به لباس و پیراهنش. آلن با لباسِ دریده میان انبوهی از اوباش گیر افتاده بود. باز او را گرفتند و کشاندند سر کوچه. آلن از آن‌جا توانست درِ باز کلیسای روبه‌رویش را ببیند. پشت محراب، مسیح بر روی صلیبش از حال رفته و موهای بلندش به پایین ریخته بود. گویی او را طوری آن‌جا گذاشته بودند که ببیند آن پایین انسان‌های وحشی در حال ارتکاب چه جنایتی هستند.

مفهوم جمعیت برای ما قدرت و همبستگی را به یاد می‌آورد ولی در این کتاب با وارونه کردن این مفاهیم چهره‌ای سیاه و خطرناک از جمعیت را می‌بینیم.

«وقتی بچه بودیم با هم دوست بودیم. آدم نازنینی بود. جدی می‌گویم. واقعاً نمی‌دانم آن روز چه بلایی سرم آمده بود. چه روز افتضاحی بود. فقط می‌توانم بگویم افتضاح بود. از اتفاقی که افتاده خیلی ناراحتم. از کاری که کرده‌ام شرمنده‌ام.» «چه‌طور؟» «عقلم را از دست داده بودم.» «چه اتفاقی افتاد؟» «تحت‌تأثیر بقیه قرار گرفتم.» «راجع‌به قربانی چه چیزی می‌توانید به ما بگویید؟» «به فکر مردم بود. آدم خوبی بود.»

چند نفر پرسیدند «او کی بود؟» تمامِ بعدازظهر مشغول کشتن کسی بودند که حتی نمی‌دانستند کیست.

«دوست دارم طوری برقصم که انگار فردایی در کار نیست!»

زندگی آرام و خاطرات خوشِ گذشته‌اش به‌سرعت از جلو چشمانش عبور کردند. او از عرشِ وقار به زمینِ بی‌مقدار افتاده بود. زمینی که حالا او را روی خاکش می‌کشاندند تا ببرند و اعدامش کنند. قتلی که مردم در حال ارتکابش بودند اعلامیه‌ای بود برای عشق به مام وطن. عشق به میهن!

«این جنگ احمقانه، که آقایان می‌گفتند قرار است “پُر از شوروشعف” باشد، الآن تبدیل شده به یک فاجعه. حالا وزیر جنگ فرموده‌اند که “ما بیش‌ازپیش آماده‌ایم. با پای پیاده از پاریس تا خودِ برلین می‌رویم و نابودشان می‌کنیم.” انگار خبر ندارد توی رایشس‌هوفن چه قتل‌عامی صورت گرفته.»

آنا، تیباسو را دید که دهانش پُر از آلن بود

«هر کاری خواستید بکنید! اصلاً اگر دل‌تان خواست، بخوریدش!»

غریزهٔ جمعیِ کشتارْ احساس مسئولیت را از بین برده بود.

ژان تولی رمان آدم‌خواران را براساس این وقایع تاریخی نوشته است. او برای نوشتن داستانش به گزارش‌های پلیس و دادگاه بسنده نکرده و شخصاً به روستای اوتفای رفته و آن‌قدر مردم آن دهکده را سؤال‌پیچ کرده که تهدیدش کرده بودند اگر باز هم به آن‌جا برگردد او قربانیِ جدید خواهد بود!

حماقت چشم‌شان را کور کرده. نمی‌توانند حقیقت را ببینند. نمی‌خواهند به اشتباه‌شان اعتراف کنند.

همیشه همین‌طور است. یک روز اتفاقی می‌افتد و همه می‌گویند «درست است ولی فلانی بود که…»

فقط که کتک نیست. باید مجرمان اصلی را بگیریم. کل مردم را که نمی‌شود دستگیر کرد.»

تمامِ بعدازظهر مشغول کشتن کسی بودند که حتی نمی‌دانستند کیست.