بریده‌هایی از کتاب توهم آگاهی

همهٔ کشاورزان می‌دانند که آماده‌سازی زمین بخش دشواری از کار آنهاست. کاشتن دانه و شاهد رشد آن بودن آسان است. درمورد علم و صنعت، این جامعه است که زمینه را فراهم می‌سازد، درحالی‌که مردم اغلب تنها از فردی قدردانی می‌کنند که ازقضا بذر موفقیت را می‌کارد. کاشتن یک بذر لزوماً نیازمند هوش فوق‌العاده‌ای نیست؛ (اما) ایجاد محیطی که به بذر اجازهٔ رشد و شکوفایی بدهد نیازمند هوش است.

امیدوار بودیم که از بین بردن توهم فهم، مردم را نسبت به اطلاعات جدید درمورد آن موضوع کنجکاوتر و مشتاق‌تر کند. این آن چیزی نیست که بدان پی برده‌ایم. برخلاف تصور، مردم پس از آنکه می‌فهمند در اشتباهند، تمایل کمتری به پیگیری اطلاعات جدید پیدا می‌کنند. توضیح علّی، روشی مؤثر برای نابودی توهم است، اما مردم نمی‌خواهند که توهمشان از بین برود. در کلام ولتر: «توهم فراتر از همهٔ لذت‌هاست». از بین بردن توهم می‌تواند باعث انزوای مردم شود. مردم دوست دارند احساس موفقیت کنند نه بی‌کفایتی و ناکارآمدی.

درنهایت امر، ناتوانی در درک اینکه چقدر کم می‌دانیم در کنار تأیید و پشتیبانی جامعه، می‌تواند سازوکارهای اجتماعی واقعاً خطرناکی به‌وجود آورد. لازم نیست چیز زیادی از تاریخ بدانید تا بفهمید چطور جوامع می‌توانند در تلاش برای ایجاد یک ایدئولوژی واحد به دیگ‌های جوشانی تبدیل شوند که مواضع سیاسی و تفکر مستقل را از طریق تبلیغات سیاسی دروغین و ترور محو می‌کنند. سقراط به‌دلیل میل آتنی‌های باستان به خلاصی خود از اندیشهٔ ناپاک، جان خود را از دست داد. همان‌طور که مسیح به دست رومی‌ها کشته شد. به همین دلیل اولین جنگ‌های صلیبی برای رهایی اورشلیم از غیرمسیحیان به‌راه افتاد

چرا مردم نسبت به مسائلی که این‌قدر کم درموردش می‌دانند چنین حرارت و تعصب شدیدی نشان می‌دهند؟ این پاسخ سقراط در قالب واکنشی نسبت به یک «متخصص سیاسی» است: هنگامی‌که او را ترک گفتم با خود این‌گونه استدلال نمودم که:‌ «درحقیقت من نسبت به این شخص آگاه‌ترم؛ احتمالاً هیچ‌یک از ما چیز قابل‌توجهی نمی‌دانیم، اما او فکر می‌کند که چیزی می‌داند درحالی‌که نمی‌داند، ازسوی‌دیگر درست همان‌طور که من چیزی نمی‌دانم، بنابراین فکر هم نمی‌کنم که می‌دانم. درنتیجه در این مورد مشخص است که حداقل نسبت به او آگاه‌ترم: «به‌طوری‌که وقتی چیزهایی را نمی‌دانم، فکر هم نمی‌کنم که می‌دانم.»(افلاطون، آپولوژی، ۲۱d ترجمه کریستوفر رو).

هیچ‌کس زمان کافی برای مطالعهٔ بسیاری از وقایع را ندارد. اطمینان داریم که به‌جز حوزه‌هایی معدود که در آنها مهارت خود را گسترش داده‌اید، سطح آگاهی شما از سازوکارهای معمولی-که نه‌تنها به کنترل ابزار و وسایل می‌پردازند، بلکه سازوکارهایی که چگونگی شروع وقایع، نحوهٔ وقوع آنها و اینکه چطور یک واقعه به واقعهٔ دیگری منجر می‌شود را تعیین می‌نمایند-نسبتاً سطحی و کم‌عمق است. ما به‌هیچ‌وجه نمی‌توانیم همه‌چیز را بفهمیم، به‌طوری‌که خردمندان حتی برای این کار خود را به زحمت نمی‌اندازند. ما به دانش انتزاعی، مبهم و تحلیل‌نشده اعتماد می‌کنیم.

حافظهٔ بشر متناهی و استدلال انسانی محدود است. دانشجویان تاریخ قادرند به‌شکل محدودی بفهمند و درک کنند. درنتیجه مایلیم ساده‌سازی کنیم. یکی از روش‌هایی که با آن ساده‌سازی می‌کنیم، قهرمان‌پرستی است

اکثر آگاهی‌های فردی و بااهمیت به نحو قابل‌توجهی کم‌عمق و سطحی هستند؛ به‌طوری‌که تنها به بخش اندکی از پیچیدگی‌های محض این جهان واقفیم و اغلب این حقیقت را درک نمی‌کنیم که بسیار کم می‌دانیم. نتیجهٔ این رویکرد، اطمینان و اعتماد بیش‌ازاندازه به خودمان است، به‌طوری‌که مطمئنیم اشتباه نمی‌کنیم، حتی اگر اطلاعاتمان کم باشد.

بمب هسته‌ای با نام «پسرک» که در سال ۱۹۴۵ در هیروشیما منفجر شد دارای قدرتی معادل ۱۶ کیلوتن تی‌ان‌تی بود و برای نابودکردن بخش اعظم شهر و کشتن تقریباً صدهزار نفر کافی به‌نظر می‌رسید. دانشمندان طراح بمب «میگو» انتظار داشتند این بمب قدرتی معادل ۶ مگاتن داشته باشد؛ یعنی حدود ۳۰۰ برابر قدرت «پسرک». اما «میگو» با قدرتی معادل ۱۵ مگاتن منفجر شد که تقریباً هزار برابر قدرتمندتر از «پسرک» بود. دانشمندان می‌دانستند که انفجار مهیب خواهد بود اما قدرت بمب را به‌اشتباه یک‌سوم میزان واقعی تخمین زده بودند. این اشتباه به‌واسطهٔ عدم درک صحیح خواص یکی از مؤلفه‌های اصلی این بمب پیش آمد، عنصری که لیتیوم-۷ خوانده می‌شود. پیش از انفجار کسل براوو، دانشمندان بر این باور بودند که لیتیوم-۷ نسبتاً خنثی است. درواقع لیتیوم-۷ زمانی که با نوترون‌ها بمباران شود به‌شدت واکنش نشان می‌دهد و اغلب با تبدیل به یک ایزوتوپ ناپایدار هیدروژن که به دیگر اتم‌های هیدروژن می‌پیوندد فرومی‌پاشد.

کسانی که بدترین عملکرد را دارند بیشتر از دیگران در مهارت‌های خود غلو می‌کنند.

یکی از اهداف آموزش باید این باشد که به افراد غیرمتخصص این امکان داده شود که نسبت به آنچه در رسانه‌ها می‌بینند نکته‌سنج‌تر باشند.