بریده‌هایی از کتاب ایکی گایی

هرگز از یاد گرفتن دست برندارید. «ممکن است پیر شوید و در اندامتان احساس لرزش کنید، ممکن است شب در بستر دراز کشیده باشید و به ضرباهنگ نامنظم قلبتان گوش کنید، ممکن است تنها عشقتان را از دست بدهید، ممکن است متوجه شوید موجودات اهریمنی دنیای پیرامون شما را نابود کرده‌اند، یا بفهمید فرومایه‌ترین افراد آبرو و شرف شما را جریحه‌دار کرده‌اند. شما فقط یک کار می‌توانید بکنید ــ یاد بگیرید. یاد بگیرید چرا دنیا می‌جنبد و چه چیز آن را می‌جنباند. تنها از این طریق است که ذهن هرگز خسته نمی‌شود. هرگز از خود گریزان نمی‌شود. هرگز آزار نمی‌بیند. هرگز هراسناک نمی‌شود و هرگز حسرت نمی‌خورد.»

«همهٔ ما خواهیم مرد. بعضی‌ها از مرگ هراس دارند. هرگز از مرگ هراس نداشته باشید، چون به دنیا آمده‌اید که بمیرید.» از او نقل می‌کنند که در ۲۰۱۱ و پیش از مرگش به کشیش گفته: «من با خدا یک معامله کرده‌ام و گفته‌ام اگر حالم بهتر نشود، وقت رفتن است.»

از میان رازهای دیگر طول عمر او می‌توان به عادت او به کمک کردن به دیگران و هراس نداشتن از مرگ اشاره کرد

وی در سال‌های پایان عمر در مصاحبه‌های زیادی شرکت کرد و اصرار داشت که از میان دلایل زیادی که برای طول عمر وجود دارند، عادت او به خوردن دو وعده غذا در روز و کار کردن در طول سال‌های زیاد، می‌تواند راز طول عمر او باشد. او در جشن تولد ۱۱۲ سالگی‌اش گفت: «ذهن و جسم؛ هر دوی آن‌ها را به کار بگیرید و مشغول نگه دارید تا عمرتان طولانی شود.» ورزش کردن کار هر روز او بود

«اگر ذهن و جسمت را مشغول نگه‌داری، عمری طولانی خواهی داشت.»

شاید یکی از دلایل راز طول عمر او شوخ‌طبعی وی بود. در جشن تولد ۱۲۰ سالگی‌اش گفت: «چشم‌هایم خوب نمی‌بینند، گوش‌هایم درست نمی‌شنوند، و احساس می‌کنم حالم خوب نیست، اما همه چیز رو به راه است.» والتر برونینگ (۱۱۴ ساله)

پرورش دادن ذهن می‌تواند ما را با سرعت بیشتری در وضعیت حرکت قرار دهد. ذهن‌ورزی راهی است برای ورزش دادن و پرورش توان فکری ما. ذهن‌ورزی انواع زیادی دارد، اما همهٔ آن‌ها دارای یک هدف هستند: آرام کردن ذهن، مشاهدهٔ افکار و احساساتمان، و متمرکز کردن کانون توجهمان روی موضوعی واحد. تمرین اولیه این است که صاف بنشینید و روی تنفستان تمرکز داشته باشید. این کار از عهدهٔ همه برمی‌آید و بعد از اولین جلسهٔ تمرین تفاوت را احساس خواهید کرد. با تمرکز داشتن روی هوایی که وارد بینی شما می‌شود و از آن خارج می‌شود، می‌توانید هجوم افکار را کٌند کنید و افق فکری‌تان را پاک و روشن سازید.

همهٔ ما در کلاس درس یا در یک کنفرانس خسته و کسل شده‌ایم و برای سرگرمی شروع کرده‌ایم به خط خطی کردن کاغذ. هنگام رنگ کردن دیوار سوت زده‌ایم. اگر به راستی درگیر کاری که می‌کنیم نشویم، خسته می‌شویم و برای سرگرم کردن خودمان کار را کمی پیچیده می‌کنیم. توانایی ما در تبدیل کارهای تکراری به لحظه‌های ریزحرکت و به کاری که از آن لذت می‌بریم، کلید شاد بودن ماست چون همهٔ ما مجبوریم چنین کارهایی را انجام دهیم.

آیا کسی که به کارش عشق و علاقه دارد واقعاً می‌تواند بازنشسته شود؟

کارتان را با آیین و تشریفاتی که از آن لذت می‌برید آغاز کنید و با یک پاداش آن را پایان دهید. ذهنتان را طوری تربیت کنید که وقتی دچار آشفتگی و حواس‌پرتی می‌شوید، به گذشته و آینده فکر نکنید و به زمان حال برگردید. توجه و دقت یا هر نوع مراقبه را تمرین کنید ــ به قدم زدن یا شنا کردن یا هر کاری بپردازید که به شما کمک کند تا دوباره تمرکزتان را به دست بیاورید. در فضایی کار کنید، به کتابخانه، کافه، یا اگر با سازی مانند ساکسیفون کار می‌کنید به استودیوی موسیقی بروید. اگر می‌بینید محیط پیرامونتان باز هم باعث حواس‌پرتی‌تان می‌شود، بگردید و جای مناسبی پیدا کنید.

یک روز هفته را به روزهٔ استفاده نکردن از تکنولوژی اختصاص دهید و بدون وای فای و MP۳ Player زندگی کنید، غیر از خواندن ایمیل‌ها. به کافه‌هایی بروید که وای فای نداشته باشند. بیش از روزی یک بار یا دو بار برای کسی ایمیل نفرستید و به خواندن ایمیل‌های دیگران نپردازید. زمان این یکی‌ــ دو بار را هم دقیقاً مشخص کنید و آن را رعایت کنید. دستگاه پومور دورو تکنیک را امتحان کنید: یک دستگاه موقت‌نگهدار (تایمر) آشپزخانه تهیه کنید (بعضی از آن‌ها را شبیه گوجه‌فرنگی درست کرده‌اند) و تا مدت زمانی که دستگاه روی آن تنظیم شده، فقط به انجام دادن یک کار مشغول شوید. این دستگاه را در هر دور روی ۲۵ دقیقه کار و ۱۰ دقیقه استراحت تنظیم کنید. هر طور که برای شما بهتر است آن را تنظیم کنید. مهم این است که در هر دوری که دستگاه می‌زند، شما نظم کار را رعایت کنید.

چه کار می‌توانیم بکنیم که دچار این بیماری واگیردار مانع حرکتی نشویم؟ چگونه می‌توانیم مغزمان را تربیت کنیم که روی یک کار تمرکز داشته باشد؟ در این‌جا به ارائهٔ نظریه‌هایی می‌پردازیم که فضا و زمانی بدون آشفتگی خاطر و به دور از حواس‌پرتی در اختیار ما می‌گذارند تا شانسمان را برای رسیدن به وضعیت حرکت افزایش دهیم و از این رهگذر با ایکی گایی‌مان در تماس باشیم: به مدت یک ساعت پس از بیدار شدن و پیش از خوابیدن به هیچ صفحهٔ نمایشی نگاه نکنید. پیش از رسیدن به وضعیت حرکت تلفن همراهتان را خاموش کنید. طی این مدت، هیچ کاری مهم‌تر از آن وظیفه‌ای نیست که انجام دادن آن را به عهده گرفته‌اید. اگر خاموش کردن تلفن همراه برایتان دشوار است، آن را در وضعیت «لطفاً مزاحم نشوید!» قرار دهید تا فقط کسانی که به شما بسیار نزدیک‌اند بتوانند در مواقع ضروری با شما تماس بگیرند.

چنین اتفاقی گاهی هم موقعی پیش می‌آید که مشغول شام خوردن هستیم و در همان حال فیلم تماشا می‌کنیم و تا لقمهٔ آخر نمی‌فهمیم چه غذایی خورده‌ایم و چه مزه‌ای داشته است. اغلب فکر می‌کنیم انجام دادن چند کار در یک زمان صرفه‌جویی در وقت را در پی دارد، حال آن‌که شواهد علمی ثابت کرده‌اند که نتیجه درست برعکس است. حتی کسانی که ادعا می‌کنند در انجام دادن چند کار در یک زمان مهارت و توانایی دارند، آدم‌های سازنده و خلاق و مفیدی نیستند.

اگر طراح و گرافیست هستید، برای طرح‌های آینده‌تان با برنامه‌های نرم‌افزاری جدید آشنا شوید و آن‌ها را یاد بگیرید. اگر برنامه‌نویس هستید، از زبان برنامه‌نویسی تازه‌ای استفاده کنید. اگر رقصنده هستید، تلاش کنید حرکت تازه‌ای را که سال‌ها انجام دادنش را غیرممکن می‌دانستید به خدمت بگیرید و آن را در کارتان لحاظ کنید.

وقتی مجبوریم کاری را که دوست نداریم انجام دهیم، هر دقیقه یک عمر طول می‌کشد و چشم از ساعت برنمی‌داریم. اینشتین در لطیفه (کنایه) ای که به او نسبت می‌دهند می‌گوید: «وقتی دستت را به اندازهٔ یک دقیقه روی اجاقی داغ نگه می‌داری، به نظرت یک ساعت می‌آید. حالا یک ساعت کنار دختر زیبایی بنشین، انگار یک دقیقه پیش او بوده‌ای. این همان نسبیت است.»

موریتا استاد بزرگ ذن در شیوهٔ مراقبهٔ درون‌گرایانهٔ نایکان بود. بیشتر درمان‌های او برگرفته از دانش او و استادی این مکتب است که روی سه پرسش تمرکز دارد که فرد باید از خودش سؤال کند: ۱. من از شخص ایکس چه چیزهایی دریافت کرده‌ام؟ ۲. من به شخص ایکس چه چیزهایی داده‌ام؟ ۳. من برای شخص ایکس چه دردسرهایی ایجاد کرده‌ام؟ از طریق این بازتاب‌ها و با این نوع نگاه، دیگران را عامل گرفتاری‌هایمان نخواهیم دانست و حس مسئولیتمان را بهتر می‌شناسیم و آن را افزایش می‌دهیم. همان‌طور که موریتا گفته است: «اگر خشمگین هستی و خیال جنگیدن داری باشد روز فکر کن و بعد دست به اقدام بزن. پس از سه روز، تمایل شدید شما به جنگیدن خود به خود از بین خواهد رفت.»

طنز می‌تواند چرخه‌های منفی زندگی را در هم بشکند و نگرانی را کاهش دهد.

«کسی که دنبال چراهای زندگی می‌گردد، می‌تواند با چه‌گونهای رو به رو شود و آن را تحمل کند.»

پیرزنی که در آستانهٔ صدسالگی بود این ترانه را با گویشی محلی آمیخته به ژاپنی برای ما خواند: اگر می‌خواهید زندگی سالم و عمر طولانی داشته باشید، هر غذایی را به مقدار کم و با لذت و شور و شوق میل کنید، دیر نخوابید، صبح زود بیدار شوید و پیاده‌روی کنید. ما روزها را با آرامش سپری می‌کنیم و از سفر لذت می‌بریم. برای سالم زندگی کردن و داشتن طول عمر با همهٔ دوستانمان به خوبی سر می‌کنیم. بهار، تابستان، پاییز، زمستان از همهٔ فصل‌های سال با شادمانی لذت می‌بریم. راز طول عمر این است که پیری و فرسودگی انگشتانمان را آشفته و پریشان نکند، از انگشت‌ها گرفته تا سر و از سر تا انگشتان. اگر انگشت‌ها و دست‌های شما در کار باشند به صدسالگی خواهید رسید. اینک می‌توانیم با انگشت‌هایمان کتاب را ورق بزنیم و به بخش بعدی برسیم و رابطهٔ نزدیک بین طول عمر و مأموریت در زندگی‌مان را پیدا کنیم.

الکساندر ایمیچ که در ۲۰۱۴ با داشتن ۱۱۱ سال بیشترین طول عمر را به خود اختصاص داد، می‌دانست ژن‌های خوبی دارد اما این را هم می‌دانست که عوامل دیگری هم در کارند: او پس از این‌که نامش در ۲۰۱۴ در فهرست رکوردهای جهانی گینس قرار گرفت، در مصاحبه‌ای با خبرگزاری رویترز گفت: «مدارا کردن در زندگی برای داشتن طول عمر اهمیت زیادی دارد.»