بریده‌هایی از کتاب نظم زمان

زمان در ارتفاع پایین‌تر کندتر از ارتفاع بالاتر می‌گذرد.

کلّ به‌وجود آمدنِ کیهان یک فرآیند تدریجیِ نامنظم شدن است، مثل یک دسته ورق بازی که اول منظم است و بعد با بُر زدن نامنظم می‌شود. دست‌هایی بزرگ برای بُر زدن کیهان در کار نیست. خودش این بُر زدن را انجام می‌دهد، با تعاملاتی بین اجزایش که در هنگام اختلاط باز و بسته می‌شوند، گام به گام.

این که عالم را مجموعه‌ای از وقایع و فرآیندها بدانیم روشی است که به ما اجازه می‌دهد آن را بهتر درک و توصیف کنیم. تنها روشی است که با نسبیت هم‌نوا است. عالم مجموعه‌ای از اشیاء نیست، مجموعه‌ای از وقایع است. تفاوت بین اشیاء و وقایع این است که اشیاء در زمان تداوم دارند؛ وقایع پایداریِ محدودی دارند. سنگ نمونه‌ای از یک "شیء" است: می‌توانیم از خود دربارهٔ مکانش در روز بعد بپرسیم. از سوی دیگر، بوسه یک "واقعه" است. بی‌معنی است که در مورد مکان آن در روزِ بعد پرسشی بکنیم. عالم از شبکه‌ای از بوسه ساخته شده، نه از سنگ.

کلّ تکامل علم این نکته را تداعی می‌کند که بهترین الفبا برای تفکر در مورد عالم تغییر است، نه ثبات. نه بودن، شدن.

ای حضرات، زمانِ زیستن کوتاه است... و اگر حیات داریم، حیات داریم که شاهان را لگدکوب کنیم. شکسپیر، هنری چهارم، بخش اول (پردهٔ پنجم، صحنهٔ دوم)

واقعیتْ اغلب با آنچه به نظر می‌رسد تفاوت زیادی دارد. زمین به نظر صاف است اما در واقع کروی است. خورشید ظاهراً در آسمان می‌گردد در حالی که در واقع ما هستیم که می‌چرخیم. ساختارِ زمان نیز آنچه به نظر می‌رسد نیست: با این جریانِ همگن و فراگیر تفاوت دارد. من این را با شگفتیِ بسیار در کتاب‌های فیزیکیِ دانشگاه یافتم: زمان به‌گونه‌ای کاملاً متفاوت از آنچه به‌نظر می‌رسد، عمل می‌کند.

یک انسان؟ البته که یک چیز نیست؛ مثل ابرِ بالای کوه فرایندی پیچیده است که غذا و اطلاعات و نور و کلمه و امثالهم به آن وارد و از آن خارج می‌شود... یک گره از گره‌های واقع در شبکه‌ای از روابط اجتماعی، در شبکه‌ای از فرایندهای شیمیایی، در شبکه‌ای از احساسات که با هم‌نوع خود تبادل می‌کند.

در واقع اگر با دقت بیشتری بررسی کنیم حتی چیزهایی که بیش از همه "چیزمانند" هستند نیز چیزی جز وقایع درازمدت نیستند. سخت‌ترین سنگ با توجه به آموخته‌های ما از شیمی، از فیزیک، از سنگ‌شناسی، از زمین‌شناسی و از روان‌شناسی، در واقع نوسانِ پیچیدهٔ میادین کوانتومی است، اندرکنش لحظه‌ای نیروها، فرآیندی که برای لحظه‌ای گذرا شکل خودش را حفظ می‌کند، خود را در تعادل نگه می‌دارد و سپس دوباره به خاک فرو می‌پاشد،

سه کشفِ اساسی که مکانیک کوانتومی باعث آن‌ها شده این است: دانه‌ای بودن، نامعین بودن و جنبهٔ نسبی متغیرهای فیزیک

ارسطو باور داشت که آری. اگر چیزی تغییر نکند زمان نمی‌گذرد چون زمان تعیین موضع، در ارتباط با تغییر چیزهاست: موضع‌گیری، نسبت به شمارش روزها. زمانْ مقیاسِ تغییر است: (۴۲) اگر چیزی تغییر نکند، زمانی نیست.