بریده‌هایی از کتاب روان‌درمانی چیست؟

ممکن است گمان کنیم انسان‌های خودخواه کسانی هستند که در نتیجهٔ محبت بیش از حد بیمار شدند، اما عکس این تصور درست است: فرد خودخواه کسی است که از محبت سیراب نشده است. باید در سال‌های نخست زندگی، خودمحوری بدون هیچ موانعی محقق شود تا سال‌های بعدی زندگی را خراب نکند و دست از سر ما بردارد

بدون هیچ توهمی باید اذعان کرد علی‌رغم همهٔ پیشرفت‌هایی که در فناوری و امکانات مادی داشتیم، در هنر فراهم کردن دوران عاطفی سالم برای کودکان، چندان از نسل‌های قبلی پیشرفته‌تر نیستیم؛ بنابراین شکست‌های متعدد، زندگی‌های نامطمئن و روان‌های درهم‌شکسته، کاهش آسیب‌های آغازین را نشان نمی‌دهد. به خاطر خباثت یا بی‌تفاوتی نیست که در فراهم نمودن دوران کودکی نسبتاً خوب ناکام ماندیم، بلکه راه زیادی در پیش داریم تا نحوهٔ درست عشق ورزیدن را بیاموزیم. کار ساده‌ای به نظر می‌رسد اما در عمل بی‌نهایت پیچیده است.

روان‌درمانی نمی‌تواند رنج‌های ذاتی وجودی را از میان ببرد، اما می‌تواند ما را طوری مجهز کند که با اندکی شجاعت و متانت بیشتر به مقابله با آن‌ها برخیزیم.

روان‌درمانی صرفاً پاسخی پیچیده به پریشانی‌هایی عادی است که گریبان‌گیر آدمی می‌شود.

در حقیقت ما زمان حال را از دریچهٔ تنگ گذشته زندگی می‌کنیم.

در زمستان‌ها و تابستان‌های بلند دوران کودکی، رفتارهای بزرگسالان اطراف ما، عمیقاً شخصیت ما را شکل می‌دهند.

اگر اوضاع خوب پیش برود، کودک به درک اندوه‌بار اما واقع‌گرایانه می‌رسد که هیچ مادر کامل و «بی‌نقصی» وجود ندارد و تنها یک مادر وجود دارد که معمولاً دوست‌داشتنی است اما می‌تواند بدخلق، گرفتار و خسته نیز باشد. می‌تواند اشتباه کند و به دیگران هم بسیار علاقه‌مند باشد. در معنی وسیع‌تر، کودکان درمی‌یابند که دیگران هم عموماً همین‌گونه هستند.

هرگاه برای مهار و کنترل احساسات تلخ و ناراحت‌کننده خود وابستگی دیوانه‌واری به چیزی (هر چیزی که باشد) پیدا می‌کنیم معتاد شده‌ایم.

در تربیت عاطفی سالم، ضرورتی وجود ندارد که ما همواره دختران و پسران کاملاً خوبی باشیم. اجازه داریم خشمگین شویم و از پذیرش خواسته‌ها سرباز زنیم و گاهی در مخالفت با درخواست‌های بزرگ‌ترها بگوییم «ابداً نه» یا «دلم می‌خواهد.

ممکن است گمان کنیم انسان‌های خودخواه کسانی هستند که در نتیجهٔ محبت بیش از حد بیمار شدند، اما عکس این تصور درست است: فرد خودخواه کسی است که از محبت سیراب نشده است. باید در سال‌های نخست زندگی، خودمحوری بدون هیچ موانعی محقق شود تا سال‌های بعدی زندگی را خراب نکند و دست از سر ما بردارد. فرد به اصطلاح خودشیفته در حقیقت روان شب زده‌ای است که در سال‌های ابتدایی از فرصت تحسین شدن بیش از حد و نامعقول محروم مانده است.

با شادمانی زیاد دروغ می‌گوییم. شادی در خوشبختی تقریباً غیرقابل تشخیص یا ناچیز به نظر می‌رسد؛ اما شادمانی مصرانه و بی‌امان، ارتباط اندکی با رضایت حقیقی دارد. افراد شاد حالت سرخوشی را تنها برای شاد بودن نمی‌خواهند و نمی‌توانند تحمل کنند که غم به هر شکلی وجود داشته باشد، چرا که احساس یأس و اندوه درونی‌شان بسیار غامض و به طور بالقوه توان‌فرسا است.

هرگاه برای مهار و کنترل احساسات تلخ و ناراحت‌کننده خود وابستگی دیوانه‌واری به چیزی (هر چیزی که باشد) پیدا می‌کنیم معتاد شده‌ایم.

روان‌درمانی به گونه‌ای طراحی‌شده که مشکلات زیادی را رفع کند، مشکلاتی چون فهم خودمان، اطمینان به دیگران، ارتباط موفق، احترام به توانایی‌ها، احساس آرامش کافی، اطمینان خاطر، صداقت، صراحت و حس شرم نداشتن.

ممکن است گمان کنیم انسان‌های خودخواه کسانی هستند که در نتیجهٔ محبت بیش از حد بیمار شدند، اما عکس این تصور درست است: فرد خودخواه کسی است که از محبت سیراب نشده است.

خودشناسی پیش‌نیازی برای سلامت روانی و آرامش درونی است، نه امکان لوکس و تجملاتی.

چیزهای زیادی برای پنهان کردن نداریم، بلکه دروغگوهای ماهری هستیم.

او واقعاً نسبت به مادرش قدرشناس است و به او توجه دارد، اما با این حال می‌تواند مؤدبانه ولی باقدرت در برابر درخواست‌های زیاده از حد مادرش و برای دانستن جزئیات همه‌چیز مقاومت کند. جمله‌هایی مثل «دوستت دارم اما نمی‌توانم یکشنبه ببینمت» و «دوستت دارم اما می‌خواهم این موضوع پیش خودم بماند» برای او مهم بودند، چرا که این تصور را در قالب جمله‌ها بیان می‌کند که او از برخی جهت‌ها می‌تواند خواسته‌های مادرش را نپذیرد، اما همچنان قدردان تلاش‌های گذشته او باشد.

در مواجه با پدر یا مادر به شدت رقابت‌جو به الگوی کسب دستاوردهای کمتر پناه می‌بریم.

اگر کودکی را ملزم به موفقیت سازیم به همان اندازه زیان‌بار است که او را ملزم به شکست بدانیم. در هر دو وضعیت نیازهای رشد کودک، قربانی نیازهای روانی پدر و مادر می‌شود. عشق خالص و صمیمانه در این حوزه خنثی است؛ چنین عشقی به معنای ملزم ساختن فرد به موفقیت یا ناکامی نیست بلکه به معنای این است که اجازه دهیم در چهارچوب شرایط و توانایی‌های خودش رشد کند، چهارچوبی که می‌تواند با معمولی بودن و یا شاید استثنایی بودن آن فرد همخوانی داشته باشد.

به دور از دغدغه‌های روزمره، جایی در ذهن ما داوری به قضاوت نشسته است. آنچه را انجام می‌دهیم زیر نظر دارد، عملکردمان را بررسی می‌کند، تأثیرات ما بر دیگران را ارزیابی می‌کند، موفقیت‌ها و شکست‌هایمان را پیگیری می‌کند و سرانجام حکمی برای ما صادر می‌کند. منشأ صدای قاضی درون ما به آسانی قابل‌ردیابی است: در حقیقت این صدا، درونی سازی شده صداهای افرادی است که زمانی بیرون از ما بودند. ما لحن‌های آمیخته با تحقیر و بی‌تفاوتی یا خیرخواهی و صمیمیت را در طول سال‌های شکل‌گیری شخصیتمان شنیدیم و درون خود جذب کردیم.