بریده‌هایی از کتاب کلیدر؛ جلد سوم و چهارم

بیش از این نمی‌خواست به خود مهلت رضایت از خویش، بدهد. این را آموخته بود که از خودرضایی، گاهی گامها را سُست و چشمها را کم‌بین می‌کند. ا

اینکه محض بلاهایی که به روزگارم آمده خودم را زمینگیر می‌کنم و زانوی غم بغل می‌گیرم؟ هه! ... اگر همچه توقعی از من داشته باشی پس معلوم می‌شود که خیلی بچه‌ای!

به روی آرام و به دل، بی‌قرار بود

«مادر! مادر چه نعمتی‌ست!»

آدم در همچو دمی دلش می‌خواهد با رفیقش یکی شود. اینست که رازهای گور و گم‌شده زندگانی‌اش را آشکار می‌کند.

حجاب شرم، دریده نباید.

در لحظه‌هایی، پیری چه زود رو می‌کند!

آیا ما ـ فقط ـ می‌خواهیم بر مردم حکومت کنیم؟ یا می‌خواهیم به مردم یاد بدهیم که خودشان چطور بر خودشان حکومت کنند؟

هنگام که تو با حریفی در ستیز هستی، همه حال و حرکات او برایت معناهایی می‌یابد؛ معناهایی خاص، گوناگون. و معنای هر حالت و حرکتِ حریف بسته به جای و موقعی است که تو در ستیز داری. بر فراز اگر ایستاده باشی، فروتنی حریف را به بیم و کرنش او معنا می‌کنی. در فرود اگر نشسته باشی، فروتنی حریف را به بزرگواری و افتاده‌خویی او معنا می‌کنی.

آدم وقتی فرصت این را دارد که به مرگ فکر کند، از آن می‌ترسد!»

دنیا اگر به کام نیست، گو سرنگون شود!

نگاه، اگر نگاهی باشد، از تاریکی برمی‌گذرد.

نانِ گدایی غیرت‌کش است!

شاید هم ارزش کلام چندان زیاد است که گاه می‌تواند عمری را در چند عبارت بگنجاند و بازگوید.

«پس، عشق و رنجت را به همان حد مجال برو بده که پَرَش قلب دیگری نخراشد!»

گاه چنانست که آدمی از لحظه‌های شیفتگی و شوق به هراس می‌افتد. بیم نبودن! رَمان می‌شود. پنداری به بی‌دوامی‌شان ایمانی سمج دارد. یقین به نیستی دم. و این یقین، پیشاپیش به نشانش می‌آید. یقین بیم، در لحظه‌های شوق به خود وانمی‌هلدش. می‌ربایدش. می‌دزددش. به بعد می‌بردش. آزارنده، دم دیگر را به او می‌نمایاند.

هنگام که برابری با قدرت در توان نباشد، امید برابری با آن هم نباشد، در فرومایگان سازشی درونی رخ می‌نماید. و این سازش راهی به ستایش می‌یابد. میدان اگر بیابد، به عشق می‌انجامد!

مردم ما، بر هر پهنه‌ای، گونه‌ای سخن می‌گویند. آنان، یکپارچگی‌شان نه به گویش، که به کار است.

نیروی پیران، در لق لقِ چانه‌شان است!

از آدمیزاد چی باقی می‌ماند؟ ــ هیچ! هیچ! مگر کارش.