بریده‌هایی از کتاب دایی جان ناپلئون

به‌خصوص آن وقت‌ها مرگ ومیر بین بچه‌ها قبل از سن رشد زیاد بود. گاهی می‌شنیدیم که در مجالس تعداد بچه‌هایی را که خانم‌ها زاییده بودند و تعدادی از آنها که زنده مانده بودند می‌شمردند.

بعدها دانستم که لیلی خیلی آسان‌تر از من این ناکامی را تحمل کرده بود.

چشم‌های سیاه او را روشن‌تر از آنکه واقعاً در برابرم باشد می‌دیدم.

اولاً دایی‌جانت لیلی را به تو نمی‌دهد. برای اینکه با آقاجانت میانه ندارد. ثانیاً اگر هم بخواهد بدهد تو باید لااقل شش هفت سال صبر کنی تا بتوانی زن بگیری. ثالثاً آن پسر را که الان توی مریضخانه خوابیده چه می‌کنی؟ خلاصه هزار جور اشکال دارد. تو هم که عرضه سانفرانسیسکو نداری ... وقتی خوب فکر می‌کنم می‌بینم باز هم آسپیران غیاث‌آبادی ...

این گرگ مزوّر انگلیس با هر کسی که وطنش را و آب و خاکش را دوست دارد بد است.

نه! نباید گریه کنم. از وقتی چشم به دنیا باز کرده بودیم حتی قبل از اینکه زبان باز کنیم و معنی کلمات را درست بفهمیم مرتب در گوش ما خوانده بودند: تو پسری نباید گریه کنی! ... مگر تو دختری که گریه می‌کنی؟ ... هوهو. این پسر نیست که گریه می‌کند دختره ...

امتیاز عبدالقادر به من این بود که من با ظرافت با زنم حرف می‌زدم و او با زمختی و خشونت. من روزی یک بار حمام می‌رفتم او ماهی یکبار. من شعر سعدی می‌خواندم او بادگلو می‌کرد. آن وقت در چشم زنم من بی‌هوش بودم او باهوش، من بی‌شعور بودم او باشعور. من زمخت بودم او ظریف ...

جسم آدم توی کارخانه ننه آدم درست می‌شود امّا روح آدم توی کارخانه دنیا ...

ممکن است آدم از یک فکر احمقانه خنده‌اش نگیرد ولی دلیل نمی‌شود که احمقانه نباشد.

ــ عمواسداللّه، این عرب زن شما را دزدیده، بعد عکسش را قاب کرده‌اید بالای بخاری منزلتان گذاشته‌اید؟ ــ تو هنوز بچه‌ای نمی‌فهمی. اگر توی اقیانوس غرق شده باشی و در آخرین لحظه که دارد جانت با زجر و شکنجه از بدنت درمی‌رود یک نهنگ هم نجاتت بدهد به چشمت شکل ژانت مک‌دونالد می‌شود. عبدالقادر کریه‌المنظر هم همان نهنگی است که به چشم من ژانت مک‌دونالد شده است.

ــ حیزی هم حیزی اسداللّه! آدم تو حیزی هم باید ظرافت داشته باشد!

بیخودی دوی علی‌گلابی نیا! ...

در کف شیر نر خونخواره‌ای/غیر تسلیم و رضا کو چاره‌ای؟

می‌گفت که پنجاه سالش است. امّا شصت را شیرین داشت ...

یکی کرده بی‌آبرویی بسی /چه غم دارد از آبروی کسی .

ــ خدا بیامرزدت! جوان خوبی بودی! بده بالای سرت بنویسند: ای نکویان که در این دنیایید یا از این بعد به دنیا آیید ـ آنکه خفته است در این خاک منم ـ آنکه سانفرانسیسکو نرفته است منم ... بلکه آن دنیا ملاحظه‌ات را بکنند یک سانفرانسیسکو بفرستندت.

آن چیزی که حدی ندارد خریت است.

آن کسی پیش خدا عزیزتر است که پرهیزگارتر است.

ــ خدایا! اولاً مرا ببخش که با پول دزدی شمع روشن می‌کنم. ثانیاً یا به من کمک کن که این اختلاف بین آقاجان و دایی‌جان را حل کنم یا خودت حلش کن.

ــ اصلاً عضوی که در اداره شما خدمت کند هر قدر شریف باشد بهتر است اخراج بشود، اعدام بشود ...