بریده‌هایی از کتاب روابط متکامل زن و مرد

با چنین بینش و با چنین ملاک‌هایی است که می‌توانی این تفاوت‌ها را بفهمی، که اسلام نه تنها عمل که عامل‌ها و انگیزه‌ها را در نظر دارد. و با این ملاک‌ها و معیارها، احکامش را طرح می‌کند

. اگر نقش من تحرک باشد و کار من حرکت، ناچار دنیا راه من خواهد بود و در این راه من نباید گردی به پا کنم و دلی را بگندانم و کسی را به خود جلب کنم و خودم را در چشم‌ها بنشانم.

با این توضیح می‌فهمیم که حجاب تنها مخصوص زن نیست که مردها هم باید حساب شده حرکت کنند و گرد و خاک بالا نیاورند و دل‌ها را به خود گره نزنند، که هر کس در سر راه دل‌ها بنشیند، او راهزن است و طاغوت. و

مسأله این است که من از محدودهٔ حصارها و دیوارهای من و خودم گذشته‌ام و در من تمام خلق گنجانده شده و عشق آنها در دل من هم نشسته است.

ون؛ تفاوت‌ها ملاک افتخار نیست و در رسیدن به ارزش‌های بیشتر استعدادها دخالت ندارند. فوز، اجر، فضل و بهره‌های عالی و لقاء رضوان الله، در رابطه با به کار گرفتن استعدادهاست نه با مقدار آنها. بارها گفته شده اگر پیرزنی برای ساختمان بنایی سه روز از غذای خود بکاهد و چند آجر هدیه کند و ثروتمندی، میلیون‌ها تومان کمک بدهد، این آجرها از آن مقدار ثروت پرارزش‌تر است، چون؛ پیره زن سه روز از غذای خودش محروم گردیده، اگر آن ثروتمند آنقدر کمک کند که سه روز از غذایش محروم شود، تازه در سطح همان پیرزن هست و فوز و فضل و بهرهٔ آنها یکی است، که فوزها و فلاح‌ها مربوط به اطاعت و تقوا است نه مربوط به مقدار سرمایه‌ها و استعداده

شنیده‌ام که در بازار بصره لباس زنی با عبای مردی برخورد کرده، از شرم بمیرید. این یک اصل است، که برخوردها را محدود می‌کند، مگر آنجا که ضرورتی باشد و رجحانی و اهمیتی، که این اهمیت و رجحان و ضرورت، حتی به اسارت رفتن زینب عریان را، توجیه می‌کند. و ضربه خوردن فاطمه مدافع حق را توضیح می‌دهد. با چنین بینش و با چنین ملاک‌هایی است که می‌توانی این تفاوت‌ها را بفهمی، که اسلام نه تنها عمل که عامل‌ها و انگیزه‌ها را در نظر دارد. و با این ملاک‌ها و معیارها، احکامش را طرح می‌کند.

؛ کل یعمل علی شاکلته؛ هر کس، عملش بر طبق نیتی است که به عمل شکل می‌دهد.

با این توضیح می‌توانیم به پاسخ بالا برگردیم که زن و مرد و تمامی انسان‌ها در نقش‌ها برابر هستند، اما در شغل‌ها حتی مردها با هم برابر نیستند. و هر کس امکانات هر کار را ندارد. و این است که تقسیم کارها و شغل‌ها باید براساس امکانات بیشتر و بهتر انجام بگیرد. نه اینکه بگوییم کارهای داخل به عهدهٔ چه کسی و کارهای بیرون به عهدهٔ دیگری.

با شناخت ارزش و قدر انسان، به شناخت نقش و هدف او پی می‌بریم. و این نقش از ترکیب نیروهای درونی انسان بدست می‌آید و این ترکیب به تحرک انسان می‌انجامد و او را در صراط راه می‌برد. نه سنگ راه می‌شود و بازیگر ـ مغضوب علیهم ـ و نه بازیچه می‌شود و تماشاچی ـ ضالین ـ.

می‌پرسند آیا زن و مرد با هم برابر هستند؟ جواب این که در نقش‌ها زن و مرد با هم برابرند، همه با هم برابریم. ولی در شغل، حتی مردها با هم برابر نیستند، چون؛ نقش ما بر اساس ترکیب استعدادهای ما و رابطهٔ نیروهای ما شکل می‌گیرد. ولی شغل ما بر اساس اندازه و مقدار استعدادها و تقدیر آنها

فرزندان خود را راه رفتن بیاموز، به دوش نکش. میان آنها و مشکلاتشان حایل نشو. بگذار مشکل را تجربه کنند و راه حل را بیاموزند. از دور به آنها راه بهتر را غیر مستقیم بیاموز، تا اعتماد به نفس و تجربه اندوزی آنها لطمه نبیند.

اگر همسر تو جدایی را خواست و تو هم در دل خواستار بودی، شتاب نکن. جوان‌مرد، باری را که برداشته به زمین نمی‌کوبد و حتی تا آنجا که معقول است، زمین نمی‌گذارد.

نقطه ضعف‌های تو، تو را می‌گشاید، پس آنها را اصلاح کن و یا پنهان بدار. نقطه ضعف‌های همسر تو، می‌تواند اهرم حرکت و تسخیر و تغییر و تربیت او باشد. از این وسیله با دقت و مشورت می‌توانی بهره‌مند شوی.

ر لحظه‌ای که همسر تو انگیزهٔ درگیری دارد و مقاومت نشان می‌دهد، درگیری را آغاز نکن. در جمع، در برابر چشم حامی و مدافع، درگیری بی‌زمینه است و زیر پای تو سست است. یا باید زیاده روی کنی و یا شکست بخوری و زمین‌گیر شوی.

قهر و تندی مکرر، جسارت می‌آورد و حرمت‌ها را می‌درد. پس از جذب و دلبستگی، قهر می‌تواند اهرم مفیدی باشد بخصوص آنجا که توضیح و تبیینی هم در کار آمده باشد و در هنگام مناسبی انجام شده باشد.

مقدار توجه و هنگام توجه و تعریف و تمجید و یا گلایه و شکایت، هر کدام حدّ و حدودی دارد. در این زمینه‌ها مشورت و تجربه کارساز است. اگر می‌بینی که یک روش حاصل نمی‌دهد، تکرار نکن و سماجت نکن. یک دنده راه نرو، که شرائط، سرعت‌ها و حتی توقف‌ها را می‌طلبند.

. در برخوردها، غرور خود و غرور همسرت را حاکم نگیر. هر دو به حکومت خدا تن بدهید و کلام او را دنبال کنید.

احترام امامزاده با متولی است. تو می‌توانی بدون لج در آوردن و تحریک کردن همسرت را در چشم‌ها و دل‌ها بزرگ کنی. آنجا که تو حُرمت او را می‌شکنی، دیگران حرمت نگه نمی‌دارند.

برای همسرت غیر مستقیم، امنیت و اعتماد را فراهم کن. از محبت و عشق خودت پیش کسانی حرف بزن که برای او حرف می‌زنند. از خوبی‌های او این گونه یاد کن. و همینطور غیر مستقیم و با لطافت گله گزاری کن و امیدوار باش که سامان بگیرد و سر به راه بگذارد. برخوردهای مستقیم دیرتر مورد اعتماد قرار می‌گیرند و در صداقت تو تردید می‌آورند.

در محبت یا گفت و گو، حدّ نگه دار، تا آنجا که هنوز به جمله‌هایی از تو مشتاق هستند، خاموشی تو شیرین است. دلزدگی، حتی از محبت، نفرت انگیز است. به همان اندازه‌ای محبت و اقبال داشته باش که طرف تو نیاز دارد، نه به اندازه‌ای که تو داری.