بریده‌هایی از کتاب روابط متکامل زن و مرد

ـ برای حرث و بهره برداری، کاشتن و پیراستن و برداشتن لازم است. حوصله داشتن، انتظار کشیدن، ایجاد فرصت کردن و از فرصت‌های موجود بهره گرفتن، لازم است

با توسل و توجه به حق، بخواهد که نهال وصلت آنها زیر پای شیاطین خرد نشود و در محدودهٔ دنیا نپوسد و برای همین چند روزه نباشد،

ـ برای رسیدن به آرامش زندگی و هدف سَکن و تعادل، بدگویی، بدبینی، بدخواهی و بدرفتاری، مزاحم است. شماتت و خشونت، آتش افروز است. تکرار و تذکر مداوم ملال آور است. برای آرامش، توقع کم، تحمل زیاد می‌آورد و توجه مناسب دو طرف و پذیرش دو طرف و همدلی و همکاری و همراهی و هماهنگی، با هم گره می‌خورند و در هم می‌بالند.

در نگاه قرآنی ازدواج همسران با اثر سَکنَ و آرامش، با اثر لباس و پوشش و با اثر حرث و بهره برداری آمده است

ما خیال می‌کنیم که اگر زندگی یک زندگی بی‌دردسر و بدون درگیری باشد، یک زندگی مناسبی است، در حالی که آنچه که مطلوب است و آنچه که به آدم‌ها تکامل می‌دهد و آنها را رشد می‌دهد و بهره‌مند می‌کند این است که در هر برخوردی بیاموزم که چگونه موضع گیری کنم و در هر موقعیتی چگونه با مسائل روبرو بشوم. اینجاست که دیگر آدم دنبال یک زندگی بی‌دغدغه و بی‌درگیری نیست. برایش این مسأله است که با هر درگیری و با هر گرفتاری چه باید بکند. بین خودش و مشکلات حائل نمی‌اندازد، از مشکل فرار نمی‌کند، بین خودش و مشکلات هم حائلی را قرار نمی‌دهد، بلکه می‌کوشد که از مشکلاتی که برایش شکل می‌گیرد بهره‌مند شود، یعنی؛ از مشکلات، بهره‌مندی بدست بیاورد.

ما خیال می‌کنیم که اگر زندگی یک زندگی بی‌دردسر و بدون درگیری باشد، یک زندگی مناسبی است، در حالی که آنچه که مطلوب است و آنچه که به آدم‌ها تکامل می‌دهد و آنها را رشد می‌دهد و بهره‌مند می‌کند این است که در هر برخوردی بیاموزم که چگونه موضع گیری کنم و در هر موقعیتی چگونه با مسائل روبرو بشوم. اینجاست که دیگر آدم دنبال یک زندگی بی‌دغدغه و بی‌درگیری نیست. برایش این مسأله است که با هر درگیری و با هر گرفتاری چه باید بکند. بین خودش و مشکلات حائل نمی‌اندازد، از مشکل فرار نمی‌کند، بین خودش و مشکلات هم حائلی را قرار نمی‌دهد، بلکه می‌کوشد که از مشکلاتی که برایش شکل می‌گیرد بهره‌مند شود، یعنی؛ از مشکلات، بهره‌مندی بدست بیاورد.

ما خیال می‌کنیم که اگر زندگی یک زندگی بی‌دردسر و بدون درگیری باشد، یک زندگی مناسبی است، در حالی که آنچه که مطلوب است و آنچه که به آدم‌ها تکامل می‌دهد و آنها را رشد می‌دهد و بهره‌مند می‌کند این است که در هر برخوردی بیاموزم که چگونه موضع گیری کنم و در هر موقعیتی چگونه با مسائل روبرو بشوم. اینجاست که دیگر آدم دنبال یک زندگی بی‌دغدغه و بی‌درگیری نیست. برایش این مسأله است که با هر درگیری و با هر گرفتاری چه باید بکند. بین خودش و مشکلات حائل نمی‌اندازد، از مشکل فرار نمی‌کند، بین خودش و مشکلات هم حائلی را قرار نمی‌دهد، بلکه می‌کوشد که از مشکلاتی که برایش شکل می‌گیرد بهره‌مند شود، یعنی؛ از مشکلات، بهره‌مندی بدست بیاورد.

دو نفر که با هم ارتباطی برقرار کرده‌اند، دو دنیا هستند. این دو دنیا در ارتباط با همدیگر شاید تفاوت‌هایی داشته باشند. اگر ما بخواهیم هر دنیا را بر دنیای دیگر تحمیل کنیم، می‌بازیم مخصوصآ در سنین بالا.

خانمی که از تو بزرگتر باشد، کمتر زیر بار تو می‌رود. قدرت‌های تو، تفوق‌های روحی توست که او را متواضع می‌کند. خانمی هم که سنش کمتر باشد بازیگوش است، کمتر حکمت تو را می‌پذیرد.

من رفته‌ام با تحقیقات زیاد زنی را گرفته‌ام با این خصوصیات، یا خانمی شوهری را انتخاب کرده با این خصوصیات. او حساب می‌کند که این تا آخر همین است. این طور نیست. آدم لحظه‌های روحی گوناگونی دارد؛ گاهی خسته است، گاهی مشتاق است، گاهی حال خودش را هم ندارد. با این آدم، با این فراز و نشیب، بهترین راه این است که آدم احتمالات را بشناسد. قانون‌ها و قواعدی را که باید در هر احتمال مراعات کند را هم بشناسد و بعد با حلمی که دارد و با فرصتی که می‌دهد منتظر مسائل مناسب باشد. پس دو چیز مطرح است: هم حلم، هم دادن فرصت‌ها.

تو که پیوند را خواسته‌ای به جدایی فکر نکن، حتی اگر همسر تو جدایی را خواست و تو هم در دل خواستار بودی، شتاب نکن. جوان‌مرد، باری را که برداشته به زمین نمی‌کوبد و حتی تا آنجا که معقول است، زمین نمی‌گذارد. اگر جدایی آخرین درمان بود، در هنگام جدایی از احسان چشم پوشی نکن. انتقام نگیر. إِمْساک بِمَعْرُوف أَوْ تَسْریحٌ بِاِحْسان؛ با خوبی نگاه داشتن، یا با احسان و زیبایی رها کردن، این دستور خداست.

نقطه ضعف‌های تو باعث اسارت تو و تسخیر تو می‌شود. کلید فتح قلعهٔ دل‌ها، تعلق‌ها و نقطه ضعف‌های آن است. در محبت یا گفت و گو، حدّ نگه دار، تا آنجا که هنوز به جمله‌هایی از تو مشتاق هستند، خاموشی تو شیرین است. دلزدگی، حتی از محبت، نفرت انگیز است. به همان اندازه‌ای محبت و اقبال داشته باش که طرف تو نیاز دارد، نه به اندازه‌ای که تو داری. هنگام راحتی و انس، در دل بهار زندگی، از پاییز هم یادی بکن. این توجه، تعلق و دلبستگی را ضعیف می‌کند و تو را آماده می‌سازد و برای حوادث، مصونیت می‌بخشد.

از همین کله شقی‌ها و لج در آوردن‌ها آغاز می‌شود و سپس این زخم‌های کهنه، عفونی و ملال‌آور می‌گردد و به طلاق و جدایی می‌انجامد. اگر کودکی را می‌بوسم و او فریاد می‌زند و فرار می‌کند، نباید لجاجت کنم و اشکش را در آورم. اگر شوخی و مزاحی را با دوستی آغاز می‌کنم، نباید به ناسزا و دشمنی بکشانم. این زیاده روی‌ها و حد نگه نداشتن‌ها، باعث درگیری و خستگی و جدایی می‌شود تا آنجا که حضور تو غنیمت نیست و ملال‌آور است.

ثبات، پذیرش و نرمش که در دل انسان می‌آید، این سه خصلت، این مرحله‌ها را باید تو طی کنی. آنموقع اگر این مراحل را طی کردی، یعنی تو در مجموعهٔ روابطت دیدی خودت تمام نیستی، روی می‌آوری.

این راه حل نیست که ما وقتی که دیدیم مشکل هست، جدا بشویم. وقتی که می‌بینیم سفره‌ای می‌اندازیم دعوا در آن هست، سفره را برداریم.

در یک زندگی متفاهم و زندگی سالم، یعنی؛ زندگی که هدف دارد، هدف حاکم است وقتی که ما می‌خواهیم مسائلمان را بسنجیم باید بسنجیم این کار یا آن کار، کدام ما را به آن مقصود می‌رساند.

من رفته‌ام با تحقیقات زیاد زنی را گرفته‌ام با این خصوصیات، یا خانمی شوهری را انتخاب کرده با این خصوصیات. او حساب می‌کند که این تا آخر همین است. این طور نیست. آدم لحظه‌های روحی گوناگونی دارد؛ گاهی خسته است، گاهی مشتاق است، گاهی حال خودش را هم ندارد. با این آدم، با این فراز و نشیب، بهترین راه این است که آدم احتمالات را بشناسد.

من ممکن است با همسری ازدواج کرده باشم که الان ساده باشد ولی پس فردا تحصیل کند به مدارجی برسد. من ملا هستم، فردا جاهل بشوم، فراموش کنم. زن من بر من مسلط بشود و از حیث فکری، از حیث روحی، جلوتر از من بیفتد.

بگو نمی‌دانم چه پیش می‌آید برای من و شما، ولی می‌دانم چه باید بکنم.

اگر من همسری انتخاب می‌کنم، شرایطی می‌گذارم، می‌گویم این آدم، آدم مهربانی است؛ اینطوری نیست که تا آخرین لحظه زندگی‌اش همین خط مستقیم محبت را طی کند. لحظه‌هایی هم می‌شود که در دلش بغض می‌آید، نفرت می‌آید، خستگی می‌آید. حالا یا به حق یا به ناحق. مسأله این است که من با بغض و خستگی و نامهربانی او چگونه برخورد کنم.