بریده‌هایی از کتاب اخبات

مواظب باشید در سرزمینی که رنج کشیده‌اند تا به روالش انداخته‌اند، فسادی به بار نیاورید و اگر التهابی آمد و دعوتی رو آورد، این دعوت را با دو بال خوف و طمع، همراه کنید که رحمت خدا به محسنین نزدیک است.

مواظب باشید در سرزمینی که رنج کشیده‌اند تا به روالش انداخته‌اند، فسادی به بار نیاورید و اگر التهابی آمد و دعوتی رو آورد، این دعوت را با دو بال خوف و طمع، همراه کنید که رحمت خدا به محسنین نزدیک است.

در مملکتی که همه به آن چشم دوخته‌اند تا ذلیلش کنند و تو اوضاع منطقه را می‌بینی که چطور حساب شده پیش می‌روند، چطور شکست می‌دهند، چگونه نیروهایی را که می‌خواهند فردا مزاحم نباشد، از بین می‌برند و وحدت‌های دیگری به وجود می‌آورند، قراردادهایی را می‌بندند تا تو را محصور کنند، تا منابع تو را محصور کنند، چه کسی باید شروع کند؟ مگر تو در این عالم، آدم نیستی؟! چرا باید این قدر ذلیل بنشینی؟!

اگر بخواهند به کسی چیزی بدهند و عنایتی کنند، او را بین خوف و رجاء قرار می‌دهند. در حالی که شیطان بدترین شرایط را برای تو فراهم می‌آورد، امّا تو ناامید نباش؛ چون تا ارزشی در تو نباشد، شیاطین به تو هجوم نخواهند آورد.

اینها آفت‌های ماست که در طاعت متوقّعیم و در معصیت ناامید؛ در حالی که مطلوبِ از طاعت و عصیان، انکسار است. این دل شکسته است که محبوبیت دارد؛ «اِنَّ آللهَ یحِبُّ التَّوّابِینَ»

وقتی از بزرگان می‌پرسیم که چه کنیم تا برسیم؟ چه مراحلی را باید طی کنیم؟ هر کس چیزی می‌گوید: عبادت کن. واجبات را به جا بیاور. محرّمات را ترک کن. نماز شب بخوان. بیدار باش. سکوت کن و ... هر کس فتوایی می‌دهد. نتیجه مجموع این مسائل این است که وقتی تمامی این تکالیف را هم انجام دادم، تازه می‌شوم متّقی.

بین ما و هیچ یک از ذنوب، حائلی نیست؛ یعنی ما از اینکه امیر المؤمنین (ع) را تکه تکه کنیم و فرق او را بشکافیم، گلوی بچه‌های حسین (ع) را گوش تا گوش بدریم؛ بین ما و این گناه و سایر گناهان هیچ حائلی نیست. همه فرعونیم، مصرهامان فرق می‌کند.

کسانی که مُجترح و مرتکبِ سیئات هستند، خیال کرده‌اند با مؤمنینی که هم عشق خدا در دل‌هاشان آمده و هم عمل صالح انجام داده‌اند، برابرند؟ آیا خیال می‌کنند که مثل هم هستند و زندگی و مرگشان یکی است؟! امکان ندارد! چرا که مؤمن در بدترین شرایط رفاهی و کافر در بهترین امکانات و شرایط رفاهی با هم برابر نیستند.

نهایت کاری که ممکن است در حق تو صورت بگیرد، این است که فلانی از تو بدگویی کند. اگر تو اهل فهم باشی، بدگویی او جز اینکه به تو رفعتی بدهد، جز اینکه وابستگی‌های تو را بشکند، جز اینکه خلوص تو را زیادتر کند، ضرر دیگری ندارد.

این خیلی سادگی است که آدمی خیال کند ربّی که او را از خاک بلند کرده و پرورانده است، رهایش می‌کند تا خوراک شیطان شود؛ مگر او می‌گذارد که مؤمنین ضایع شوند؟!

تو کریم‌تر از این هستی که کسی را که خودت تربیت کرده‌ای، بگذاری تا ضایع شود.

کاری هم که شما می‌توانید بکنید، همان انابه است. انابة المخبتین است. انکسار و دلِ شکسته را فراموش نکنید. به خدا قسم! خدا آن قدر غنی و حمید است، که وقتی فقر و انکسار تو را بیند، سرشارت می‌کند و اصلا نگاه هم نمی‌کند که عذر بخواهی. توبیخت هم نمی‌کند که بسوزی؛ «وَ اعْفُ عَنْ تَوْبیخِی بِکرَمِ وَجْهِک». کرامت او در حدی است، که اصلاً نگاه نمی‌کند تا از او عذر بخواهی. خیلی مهربان، خیلی نزدیک، خیلی سمیع و مجیب و محب است.

کاری هم که شما می‌توانید بکنید، همان انابه است. انابة المخبتین است. انکسار و دلِ شکسته را فراموش نکنید. به خدا قسم! خدا آن قدر غنی و حمید است، که وقتی فقر و انکسار تو را بیند، سرشارت می‌کند

یک ماشین لازم نیست همه جایش خراب شود تا بایستد. ممکن است یک سیم از آن قطع شود و بایستد، یا باد چرخش کم شود و بایستد؛ همان طور که شیطان با یک کبر زمین خورد. آدم با یک حرص زمین خورد. پسر آدم با یک بخل ذلیل شد. یونس با یک شتاب ذلیل شد. ما که الحمدلله همه اینها را با هم داریم و احساس ندامتی هم نداریم!

ماه پاکی و طهارت، ماه تمحیص و آزمایش. اگر در این حمام رفتید، دیگر بازی‌ها را کنار بگذارید، که یک عمر بازی کرده‌ایم!

کسی که به خودش واگذار شد، رفته رفته خودش را کم و کوتاه نمی‌بیند، پُر می‌بیند. وقتی که خود را پر دید، آنچه را که بدست آورده، از او گرفته می‌شود. دینش عاریه می‌شود؛ چون شیطان در او نفوذ کرده است.

خدایا! به حق خودت قسم که اگر ما را به خودمان واگذار کنی، از هیچ چیز دور نیستیم: «اَلهِی لا تَکلْنِی اِلی نَفْسِی طَرْفَةَ عَینٍ أَبَدآ»؛ اگر یک آن و یک لحظه به خودمان واگذار شویم، از دست رفته‌ایم.

ماه رمضان که شهر طهور، شهر تمحیص، ماه طهارت، ماه شستشو است، اما ماه شستشوی ما نبوده است.

رمضان‌ها آمده و رفته، اما جز خیس خوردن چرک‌ها چیزی برایمان باقی نمانده است. در همین شب‌های ماه رمضان، که ما دور هم می‌نشینیم و می‌گوییم ماه رمضان جدید آمد. باید مواظب باشیم و به خودمان فکر کنیم، ولی مانند کسی هستیم که به حمام آمده است، ولی نه برای تطهیر، که برای بازی.

وقتی تو فساد را در گوشه‌ای به وجود آوردی، در دورترین گوشه‌ها اثر می‌گذارد و نسل تو مبتلا می‌شود؛ چون دنیا، دنیای مترابط و قانونمند است. پس حسابِ نظام‌ها و سنت‌های اوست. آنها را به شوخی نگیریم!