بریده‌هایی از کتاب تولستوی و مبل بنفش

آنچه ما برای همدیگر انجام می‌دهیم تنها چیزی است که باقی می‌ماند. خواهرم مرده، اما هر کاری که در طول حیاتش برای من انجام داده هنوز پابرجاست.

وقتی ما دربارۀ کتاب‌هایی که می‌خواندیم حرف می‌زدیم، از زندگیِ خودمان می‌گفتیم؛ از عقیده و نظرمان دربارۀ هر چیزی، از غم‌وغصه گرفته تا وفاداری و مسئولیت‌پذیری، از پول گرفته تا مذهب، از نگرانی تا سرخوشی، از رابطه تا شستن لباس و دوباره از اول. هیچ موضوعی تا زمانی که می‌توانستیم آن را به کتابی که خوانده بودیم ربط دهیم تابو نبود و هر پاسخی مجاز بود. ما آنها را در قالب شخصیت‌های داستان‌ها و شرایطشان بیان می‌کردیم.

او کلی پول دارد؛ آن‌قدر که خیلی راحت زندگی کند، نه آن‌قدر که باری بر دوشش باشد.

هیچ چیزی مثل کار و وظایف روزمره شخص را به روال عادی بازنمی‌گرداند

زمانی که بتوانیم زیبایی‌ها را با هم شریک شویم، امید دوباره زنده می‌شود.

«از وقتی خانه‌ام سوخت / چشم‌اندازی بهتر دارم / از برآمدن ماه.» چشم‌اندازی بهتر: این چیزی بود که دلم می‌خواست بچه‌هایم داشته باشند. اینکه در پیشامدهایی که در زندگی برایشان پیش می‌آید فقط بدترین‌ها را نبینند، بلکه بهترین‌ها را ببینند؛ انعطاف‌پذیری در برابر ناامیدی.

من تنها کسی نیستم که علف‌های خشک و پیچک‌های سمّی را درمی‌آورم، یا اینکه گل‌های همیشگیِ امید می‌کارم. دنیا از کسانی مثل ما پر است؛ ما خارها را از زیر خاک درمی‌آوریم و دور می‌ریزیم و به امید روزی تلاش می‌کنیم که گل‌ها هر سال، از پی هم، شکوفا شوند.

حالا فهمیدم همۀ اتفاقات بد و ناراحت‌کننده‌ای که برای من یا آدم‌های توی کتاب پیش می‌آید گواهی بر جان‌سختی ماست. ارزش تجربه، چه واقعی و چه غیرواقعی و خیالی، در این است که چطور زندگی کردن را یا چطور زندگی نکردن را به ما نشان می‌دهد.

می‌گوید: «هیچ‌چیزی در جهان مهم نیست جز عشق.» پاسخ او؟ «حساب بانکی، دندان سالم و خدمتکارانِ شایسته بیشتر می‌ارزند.»

این فیس‌بوک نیست که عاشقان قدیمی را با هم روبه‌رو می‌کند؛ بلکه پشتکار است.

شاید عشق همین باشد: رام کردن هوس و تبدیل آن به چیزی سخت و دائمی.

ما همان چیزی هستیم که دوست داریم بخوانیم.

تنها مرهمِ اندوه خاطره است؛ تنها تسکین دردِ فقدان کسی، اذعان به زندگی‌ای است که پیش از این وجود داشته است. به‌یاد آوردن دیگران آنها را برنمی‌گرداند و خاطرات، به‌تنهایی برای جبران امکانات ازدست‌رفتۀ زندگیِ کسی که خیلی جوان ازدنیارفته کافی نیست. اما یادآوری خاطرات، اساس بدنۀ ترمیم است

اگرچه خاطرات نمی‌تواند غم را از بین ببرد، یا کسی را که ازدست‌رفته بازگرداند، اما به یاد آوردن تضمین می‌کند که ما همیشه گذشته را همراه خود داریم؛ لحظه‌های بد را و همین‌طور هم لحظه‌هایِ خیلی‌خیلی خوب از باهم خندیدن‌ها، باهم غذاخوردن‌ها و باهم گفتن از کتاب‌ها را. همچنین، به یاد آوردن افرادی که از دنیا رفته‌اند، ارزش قائل‌شدن برای شخصی است که از دنیا رفته و احترام گذاشتن به زندگی‌ای که سپری کرده است.

او همیشه یک بسته که با نخی از گردنش آویزان بود به همراه داشت. بسته شامل یک دستمال‌گردن بود که دور یک سوت و دو حبه قند بسته شده بود. این کار برای این بود که اگر مادرم در بمباران زیر آوارِ سنگ و آجر زنده ماند و گیر افتاد، دستمال را روی دهانش بگذارد تا از ورود گردوخاک جلوگیری کند، حبه‌قندها را بمکد تا انرژی‌اش را حفظ کند و با تمام توان در سوت بدمد تا نجات پیدا کند

مردم اغلب از اهمیت زندگی در لحظۀ اکنون حرف می‌زنند و غبطه می‌خورند به اینکه کودکان بی‌اینکه به گذشته فکر کنند یا نگران آینده باشند از لحظات شاد اکنونشان لذت می‌برند. باشد! موافقم. اما این تجربه - تجربۀ زندگیِ سپری‌شده- است که به ما امکان می‌دهد لحظات شاد را به خاطر بیاوریم و دوباره احساس شادی کنیم. این از توانایی‌های ماست که لحظه‌ای را که به ما قدرت و توان می‌دهد دوباره زندگی کنیم. بقای ما به تواناییِ به‌خاطرآوردن بستگی دارد

اتفاقات خوبی که در گذشته رخ داده‌اند، دوباره نیز روی خواهند داد. لحظه‌های زیبایی، نور و شادی همیشه زنده‌اند.

خواندن کتاب ظرافت جوجه‌تیغی در قطار، اولش سخت پیش رفت. چهل صفحۀ اول رمان یا کمی بیشتر، اینجا و آنجا، اشاره‌های پراکندۀ مبهم فراوانی به فلسفه، موسیقی، فیلم و هنر داشت. اما خیلی زود عاشق دو راوی داستان، پالوما و رنه، شدم.

سال‌های سال کتاب‌ها برایم مانند دریچه‌ای بودند که از آن به چگونگی رویارویی آدم‌های دیگر با زندگی نگاه می‌کردم؛ به غم‌ها و شادی‌هایشان و به ملال و سرخوردگی‌هایشان. حالا بار دیگر برای دریافت همدلی، راهنمایی، رفاقت و کسب تجربه از آن دریچه نگاه خواهم کرد. کتاب‌ها اینها را و حتی بیش از اینها را به من خواهند بخشید

همیشه شنیده بودم که میان‌سالی فرد را به حیرت می‌اندازد که یعنی زندگی همه‌اش همین است؟