بریده‌هایی از کتاب دو جستار پیرامون آشویتس؛ کتاب سیاه ۲

آرمانِ سخت بودن. این آرمان هم‌چنین به شکل مبتذلی می‌تواند یاد نیچه را به ذهن متبادر سازد هرچند که منظور او حقیقتاً چیز دیگری بوده است. به یاد دارم که بوگر مخوف چگونه در حین محاکمۀ آشویتس به جوش و خروشی افتاد که با مدح و ستایش از آموزشی که با توسل به سختی، انضباط را درونی می‌سازد، به اوج خود رسید. او فکر می‌کرد سختی برای تولید آنچه که او گونۀ صحیح انسان می‌دانست، ضروری است. این آرمان آموزشی مبتنی بر سختی که ممکن است بسیاری از افراد بدون تامل درباره‌اش، بدان معتقد باشند، به کلی اشتباه است.

بیندیشد. باید بر علیه عرف‌های عمومی و پیدایش هر نوع آداب و مناسکی که درد جسمانی –اغلب درد غیر قابل تحمل- را بهای لازم برای به عضویت پذیرفتن افراد در جمعیت می‌داند، مبارزه کرد.

اما شکی نیست که گرایش باستانی به خشونت، در مراکز شهری و خصوصاً در شهرهای بزرگ نیز یافت می‌شود. امروزه بر اثر تکامل عمومی جامعه، گرایش‌های واپس‌رونده، یعنی مردمی با خصوصیات سادیستی سرکوب‌شده، در همه جا تولید می‌شوند.

چیزی شبیه گروه‌های آموزشی سیار و کاروان‌هایی از داوطلبان تشکیل شوند که به مناطق روستایی بروند و در بحث‌ها، دوره‌ها، و تعلیمات تکمیلی، جهت پر کردن شکاف‌های تهدیدکننده تلاش کنند. این حقیقت را نادیده نمی‌گیرم که چنین افرادی تنها با دشواری‌های فراوان می‌توانند محبوبیت به دست آورند. اما بعد، حلقۀ کوچکی از پیروان گرداگرد آنها به وجود خواهد آمد و احتمالاً برنامۀ آموزشی از آنجا می‌تواند گسترش یابد.

من تنها می‌خواهم به این مسئله اشاره کنم که احتمالاً بربریت‌زدایی در روستاها کمتر از سایر نواحی موفقیت‌آمیز بوده است

. در اینجا این خطر نهفته است و میزان آن هم کم نیست که وحشت و بیزاری دوباره رخ نماید، مردم اجازه ندهند که به آنها نزدیک شود و در واقع هرکس که صرفاً از آن سخن بگوید را شماتت کنند به طوری که گویی کسی که از آن سخن می گوید نه تنها چیزی را بهبود نمی‌دهد، بلکه تقصیر اصلی به گردن اوست، نه بر ذمۀ مرتکبان شرارت

به همین دلیل است که حمایت از قیود تا این حد مرگبار است. افرادی که آنها را می‌پذیرند کم‌وبیش داوطلبانه تحت نوعی اجبار دائمی برای اطاعت از دستورات قرار می‌گیرند. تنها قدرت اصیل یگانه‌ای که در برابر اصل آشویتس می‌ایستد، خودمختاری است و اگر بخواهم از بیان کانتی استفاده کنم: قدرت تامل، تصمیم‌گیری شخصی و مشارکت نکردن.

اما من این تصور را که توسل به قیود -حتی صرفاً تقاضای این که هرکس دوباره محدودیت‌های اجتماعی را بپذیرد تا همه چیز برای دنیا و مردم بهتر شود- بتواند به هر شکل کمکی جدی باشد، یک خیال خام می‌دانم.

ظرفیت استبداد حتی امروزه بسیار قدرتمندتر از آنی است که تصور می‌شود.

حتی آنهایی که در آیندۀ زندگی‌شان مرتکب شرارت می‌شوند، در اوان کودکی شکل می‌گیرند، آموزشی که می‌کوشد از تکرار این مسائل جلوگیری کند، باید بر ابتدای کودکی متمرکز شود.

ریشه‌ها را باید در شکنجه‌گران جستجو کرد، نه در قربانیانی که با کوچکترین بهانه‌ها به قتل رسیده‌اند.

با فکر این که این بی‌سرانجامی و ناامیدی را باید به آگاهی مردم رساند، مبادا بر ابتذالی ایده‌آلیستی راه بگشایند، هر تاملی در باب روش‌های جلوگیری از وقوع مجدد آشویتس به تیرگی و مبهمی می‌گراید. با این حال باید تلاش کرد

به نظر من در میان آراء بصیرانۀ فروید که به درستی حتی به فرهنگ و جامعه‌شناسی نیز تسری یافته‌اند، یکی از عمیق‌ترین بینش‌ها این است که خودِ تمدن ضد-تمدن را می‌سازد و به شکل فزاینده‌ای تقویتش می‌کند. نوشته‌های او، تمدن و ملالت‌های آن و روان‌شناسی گروهی و تحلیل ایگو، سزاوار گسترده‌ترین انتشار ممکن، خصوصاً در ارتباط با آشویتس است. اگر خود بربریت به اصل تمدن منتسب باشد، تلاش برای ایستادن در برابر آن کار بی‌سرانجامی خواهد بود.

آنچه آشویتس، در معنایی که آدورنو یا آرنت بدان می‌نگرند، به ما می‌آموزد، هزینۀ سکوت و شرارت ابتذال است

متهمی به نام بوگر وجود دارد که پسربچه‌ای را در حال خوردن سیب توصیف می‌کند، که چگونه او را از پایش می‌گیرد و سرش را با کوبیدن به دیوار متلاشی می‌کند، و یک ساعت بعد، با آرامش خیال، سیب او را می‌خورد.

اما اگر به این اعمال مشخصاً سادیستی در مقام رفتارهایی بیندیشیم که توسط افرادی کاملاً بهنجار صورت گرفته‌اند، افرادی که در زندگی معمولی‌شان، هیچ‌گاه اینچنین با قانون رویارو نمی‌شوند، آرام‌آرام دل‌نگران جهان رویایی شهروندان میان‌مایه‌ای می‌شویم که شاید چیزی کم از متهمان نداشته باشند مگر فرصت و بخت اعمال خشونت.

وقتی از آموزش پس از آشویتس سخن می‌گویم، دو حوزه را مد نظر دارم: اول آموزش کودکان، خصوصاً در اوایل کودکی؛ و سپس روشنگری عمومی