بریده‌هایی از کتاب دو جستار پیرامون آشویتس؛ کتاب سیاه ۲

خود این موضوع نشانه‌ای است از امکان بالقوۀ دائمی حادث شدن آن، تا زمانی که هشیاری و ناهشیاری مردم متوجه آن شود.

است. توجیه آن در بستر شرارتی که اتفاق می‌افتد، پر مهابت است

برای آرنت آشویتس آنجاست که میان‌مایگان در ابتذال یک جهان وحشی موج‌سوارند، اذهان توده‌ها را عدالت نیمه‌جان حکومت‌ها می‌آزارد، قاعدۀ هراس حکم می‌راند، و بسیار دیگران گوش‌ها و چشم‌های خود را به نشانۀ انکار پوشانده‌اند. «این اتفاقی است که وقتی انسان‌ها می‌کوشند جهان را باژگونه کنند رخ می‌دهد».

امروز تمام انسان‌ها بدون استثناء خیلی کم احساس دوست داشته شدن می‌کنند زیرا تمام افراد نمی‌توانند به مقدار کافی عشق بورزند. ناتوانی در همانندسازی با دیگران، بدون شک مهم‌ترین علت روان‌شناختی برای این مسئله بود که چیزی مانند آشویتس توانست در میان مردمی کم‌وبیش متمدن و بی‌گناه رخ دهد

در بررسی عوامل انسانی دخیل در آشویتس، دومین عامل حایز اهمیت «دم‌دمی بودن» تصمیمات و رویه‌هاست. چه چیز سریع‌تر و نرم‌تر از خلق آدمی تغییر می‌کند، و چه چیز از انسانیت یک انسان باقی می‌ماند که به تمامی در معرض این تغییرات قرار دارد؟ افراد اس.اس، در محاصرۀ ذخیره‌ای بی‌پایان از مردمانی که تقدیرشان مرگ بود، به واقع می‌توانستند آن‌گونه رفتار کنند که دلخواهشان است. آنها یقیناً «جنایتکاران عمدۀ جنگی»، آن‌گونه که متهمان دادگاه نورمبرگ نامیده می‌شدند، نبودند. آنها طفیلی‌های جنایتکاران «عمده» بودند، و وقتی کسی آنها را می‌بیند، از خود می‌پرسد که آیا بدتر از آنانی نیستند که امروز مسئولیت شوربختی‌شان را به گردن آنها می‌اندازند؟

هر مباحثه‌ای پیرامون ایده‌آل‌های امر آموزش در مقایسه با این ایدۀ واحد، کم‌مایه و فاقد ارتباط منطقی است: آشویتس، دیگر هرگز. تمام آنچه که آموزش بر علیه آن می‌کوشد، بربریت است

آنچه آشویتس، در معنایی که آدورنو یا آرنت بدان می‌نگرند، به ما می‌آموزد، هزینۀ سکوت و شرارت ابتذال است؛ نه دستنامه‌ای از راهبردهای هراس یا جزواتی آماری که بتوان دست‌های آلوده را با صفحاتش تمیز کرد. این «آشویتس» است آن‌گونه که باید شناخت.

بسیارند متفکرانی چون پل رازینیه، هری المر بارنز، دیوید هوگان، آستین اپ، کارلو ماتونیو و بانجی شونجو که قتل عام نظام‌مند یهودیان را تنها دروغی تبلیغاتی می‌دانند.

رهبران نازی این مسئله را تایید کند- با میل مفرطی که نسبت به سازماندهی دارد، با ناتوانیش در داشتن هرگونه تجربۀ انسانی بی‌واسطه، با کمبود مشخص احساس، و با ارزش‌گذاری بیش از حد بر واقع‌گرایی از دیگران متمایز می‌شود. او می‌خواهد به هر قیمتی که شده سیاست واقعی مفروض خود را بسازد حتی اگر هذیانی بیش نباشد.

اضطراب نباید سرکوب شود. زمانی که اضطراب سرکوب نشود، زمانی که هرکس به خودش اجازه دهد تمام اضطرابی که دنیای واقع به همراه دارد را تجربه کند، در آن صورت و دقیقاً با همین کار است که احتمالاً بیشتر اثر مخرب ناهشیاری و اضطراب جابه‌جاشده از بین خواهد رفت.