بریده‌هایی از کتاب جنگ بود

همیشه فکر می‌کردم چرا روی پیت‌های حلبی روغن می‌نویسند: هیدروژنه! در زبان کُردی به زن می‌گویند «ژن»! از طرف دیگر می‌دانستم حیدر را با این «ه» نمی‌نویسند. ولی نمی‌فهمیدم چرا باید در مورد حیدر و زنش روی پیت حلبی چیزی بنویسند؟

منتظر بودم که سرباز عراقی شلیک کند و تیرش از شلوار کُردی گشادی که مادرم از شلوار کهنه بابا برایم درست کرده بود، رد شود و پوستم را بشکافد.

همیشه فکر می‌کردم چرا روی پیت‌های حلبی روغن می‌نویسند: هیدروژنه! در زبان کُردی به زن می‌گویند «ژن»! از طرف دیگر می‌دانستم حیدر را با این «ه» نمی‌نویسند. ولی نمی‌فهمیدم چرا باید در مورد حیدر و زنش روی پیت حلبی چیزی بنویسند؟

شب که می‌خواستیم بخوابیم، دوست داشتم نزدیک بابا می‌خوابیدم، سرم را روی بازویش می‌گذاشتم و مثل وقت‌هایی که دلش می‌گرفت و توی حیاط جا می‌انداختیم و دراز می‌کشیدیم و برایمان «آساره» می‌خواند، باز هم بخواند. صدایش همیشه غم داشت. به ستاره‌هایی که توی آسمان چشمک می‌زدند، نگاه می‌کردیم و بابا با صدایی آرام که دل آدم را می‌لرزاند، می‌خواند: - آساره تو بلونی و مال وات دیاره راس بگو درو نگو احسان د چه کاره؟

اختر هم شروع کرد به مشق نوشتن. بعضی حرف‌ها را باید با مداد قرمز می‌نوشت. برای این‌که خوش‌رنگ‌تر دربیاید، نوک مداد را می‌زد روی زبانش و می‌نوشت. دفتر کمی خیس می‌شد، ولی آن حرف پررنگ و پهن درمی‌آمد.

- بابا! یعنی ما پیروز شدیم یا عراق؟ - روله! جنگ پیروز ندارد!

اسم صدام که می‌آمد، به نظرم یک حیوان بزرگی بود شبیه سگ‌های علی حسین که لباس نظامی داشت با تفنگ‌های بزرگ. هیچ‌وقت عکسش را ندیده بودم، فقط تعریفش را با نفرتی که بزرگ‌ترها از او داشتند، شنیده بودم.

مادر جلوتر می‌رفت و ما دنبالش روی آسفالت راه افتادیم. خیلی از بچه‌ها کفش نداشتند و همین که پا روی جاده آسفالتی که توی گرمای تابستان داغ‌تر از هر وقت دیگری شده بود، می‌گذاشتند، جیغشان گوش فلک را کر می‌کرد

ابوذر ۱۰ اردیبهشت ۱۳۸۹ هنگام عملیات نقشه‌برداری برای یک پروژه شرکت نفت در منطقه بیات موسیان، با برخورد به مین‌های باقی‌مانده از جنگ به شهادت رسید... جنگ هنوز زنده است!

یاد مادر افتادم که شب‌ها با مویه‌هایش می‌خوابیدیم و صبح‌ها با صدای گریه‌اش از خواب بیدار می‌شدیم. وقتی برای خاله نورکه مویه می‌خواند، بند از بند دلم باز می‌کرد، دستم می‌لرزید، اشک همه صورتش را می‌شست. بغض کردم. نمی‌توانستم چیزی به بیژن بگویم. حرفی برای گفتن نداشتم. حالا می‌فهمیدم وقتی بابا می‌گفت جنگ پیروز ندارد، یعنی چه

- بابا! یعنی ما پیروز شدیم یا عراق؟ - روله! جنگ پیروز ندارد!

نان‌ها را قسمت کرد. دو قرص نان تنوری را بین سی بچه تقسیم کرد. به هر کسی یک لقمه بیشتر نرسید.

اعتراضی در کار نبود، فایده‌ای هم نداشت. جنگ بود و عادت کرده بودیم که نخواهیم، قناعت کنیم و خوشحال باشیم که هنوز زنده‌ایم و هواپیماهای عراقی که از بالای سرمان رد می‌شدند، روستا را بمباران نکرده‌اند و گوش‌بُرها که می‌گفتند شب‌ها می‌آیند و جاده‌ها را می‌بندند و گوش مسافرها را می‌برند، سراغ ما نیامده‌اند. عدسی در آن حال‌وهوا می‌توانست خوش‌مزه‌ترین غذای دنیا باشد.

وقتی یاد آن روز می‌افتم که دستش را به کمرش گرفته بود و از این کوه بالا می‌رفت، زمین و آسمانم یکی می‌شود... می‌دانی خداداد، اگر زنده بود، الان پسرش به دنیا آمده بود! بچه نُه ماهه توی شکمش بود! نُه ماه این بچه را تو این بدبختی بزرگ کرد، گرسنگی کشید، پای برهنه فرار کرد که آخرش برگردد توی خانه خودش این‌جوری خمپاره تکه‌تکه‌اش بکند؟!

از لابه‌لای جملاتی که عمو می‌گفت، این‌ها را شنیدم: - عملیات والفجر هشت... فاو... خمپاره زدند، همان شب اول، من زخمی شدم... زانویم، رانم، بازویم... آوردنم عقب خط!

به جز یکی دو نفر، بقیه با همان لباس‌هایی که توی خانه می‌پوشیدند، به مدرسه می‌آمدند؛ لباس‌هایی که چروک، کهنه و پاره بود.

هر چه کلاس‌ها بالاتر می‌رفت، تعداد بچه‌ها کمتر می‌شد. بعضی‌ها ترک تحصیل می‌کردند، یا به خاطر این‌که عشایر بودند، حتی نصف سال درس را ول می‌کردند و همراه گله می‌رفتند به ییلاق و قشلاق و دیگر هیچ‌وقت به مدرسه برنمی‌گشتند، حتی برای امتحان‌های نهایی.

فاصله بیدها تا خانه را ندویدیم، پرواز کردیم. مادر جیغ می‌زد. اسما توی بغلش بود و چند نان هم توی آن یکی دستش. ولوله‌ای توی روستا شده بود. مردم فریاد می‌زدند و به طرف کوه فرار می‌کردند. طهماسب، شوهر عمه فاطمه و عموی بهروز، را دیدم که مادرش را کول کرده بود و می‌دوید. زن و مرد و بزرگ و کوچک پای برهنه فرار می‌کردند. قلبم داشت کنده می‌شد. مادر دست ابوذر را می‌کشید و می‌خواستیم مثل باقی مردم به طرف کوه فرار کنیم

ابوذر یواش و جوری که انگار عراقی‌ها ممکن است صدایمان را بشنوند، گفت: - تو می‌گویی باید فرار کنیم؟ گفتم: - همه دارند فرار می‌کنند. بهروز این‌ها هم رفته‌اند پهله! ما که تفنگ نداریم با عراقی‌ها بجنگیم!

جنگ هنوز زنده است!