بریده‌هایی از کتاب روزی روزگاری فوتبال (فوتبال و جامعه‌شناسی)

فوتبال مسئلهٔ مرگ و زندگی نیست، از این دو موضوع بسیار مهم‌تر است.

با این وصف رونالدو برزیل را در جام جهانی ۲۰۰۴ به سوی پنجمین قهرمانی جهان رهنمون ساخت.

میان استادیوم‌های غول‌آسای دنیا جای گرفتند و سایر کشورهای برزیل نیز با برپا ساختن استادیوم‌های بزرگ از دو شهر اصلی کشور عقب نماندند.

اما جام جهانی ۱۹۹۸ مصیبت بار بود و فرانسه با شکست از نیجریه و تساوی با پاراگوئه از گروه خود صعود هم نکرد.

اگر صبور می‌ماندی فرصت ولو ناچیز چنگ زدن به پیروزی در فوتبال مهیا می‌شد. این همان آوردگاهی بود که خوشبختانه قوی‌ترها همیشه برنده نمی‌شدند. این همان آوردگاهی بود که کوچک‌ها و بی‌مقدارها هم شانسی برای پرواز داشتند.

تفاوت اولتراهای ایتالیا با همتایان انگلیسی‌شان در بافت تشکیلاتی و پذیرفته‌شدن شان به عنوان بخش جدایی‌ناپذیر فوتبال ایتالیا بود. هولیگان‌های انگلیسی همواره از سوی مقامات رسمی باشگاه‌ها، دولت و پلیس انگلیس زیر سئوال رفتند و «زایده‌های فوتبال انگلستان» خوانده شدند. اما فوتبال ایتالیا بدون اولتراها هویتش را گم می کرد.

تیفوسی‌ها بیش از همتایان اروپایی شان پس از یکی دو شکست به تنگ می آیند، بیش از آن ها بی قرار می شوند. بیش از آن ها مربی و باشگاه شان را زیر سؤال بردند. آن ها می گویند «هرگز ننشین.» می گویند «هرگز از شعار دادن و فریاد زدن دست برندار.» می گویند «در همهٔ مسابقات باشگاهت حاضر شو». می گویند «از ته دل به طرف دارانی که دورت ایستاده و فریاد می زنند وفادار بمان». آن ها اولترا هستند و دیوانهٔ فوتبال. آن ها از ابراز خشونت ابایی ندارند.

چهار سال بعد در جام جهانی ۱۹۳۸ که در فرانسه برگزار شد، پوتزو با یاران جدیدش در آستانهٔ جنگ دوم جهانی به پیروزی رسید. پیغام موسولینی به تیم ملی ایتالیا، پیش از دیدار نهایی، نمایانگر رویکردش به ورزش بود: «یا پیروز شوید یا بمیرید».

موسولینی تلاش بسیاری کرد تا جام جهانی ۱۹۳۴ در ایتالیا برگزار شود. آن چه که نخستین قدرت‌نمایی فاشیسم او به جهانیان پیش از آغاز جنگ جهانی دوم بود. جووانی مائورو، نمایندهٔ ایتالیا در فیفا از به زبان آوردن جملهٔ «... همهٔ میهمانان حاضر در جام جهانی، قدرت مردانه و نیروی غیرقابل مهار ما ایتالیایی‌ها در دوران موسولینی را خواهند دید»ابایی به دل راه نداد.

همین‌طور صراحت کلام حسین فکری را. او بود که عجیب‌ترین چیزی را که در میادین فوتبال را دیدی رقم زد. او بود که در یک دیدار باشگاهی بین عقاب و پرسپولیس، هم مربی عقاب بود و هم مربی پرسپولیس