بریده‌هایی از کتاب درمان رودرواسی

در صف نانوایی، یا هر صف دیگری، بپرسید آخرین نفر کیست و یا جا بگیرید و صف را ترک کنید، پس از اندکی برگردید و در نوبت قبلی‌تان قرار بگیرد (اگر با شما مخالفت شد، عصبانی نشوید و دعوا نکنید).

- به میهمانی بروید، از میزبان درخواست آب، چای، دستمال و چیزهای مشابه اینها را بکنید (یکی از اینها، نه بیشتر) به این شکل: "لطفاً یک لیوان آب برای من بیاورید". به هیچ وجه عذرخواهی نکنید، ولی می‌توانید تشکر کنید (یکبار تشکر، نه چند بار).

- به روزنامه فروشی بروید و برای خرید روزنامه، به روزنامه فروش پولِ دُرُشت بدهید. اگر گفت: "پول خُرد بِده". به دَکه(کیوسک) بعدی بروید، و ... تا اینکه با پولِ درشت، موفق به تهیه روزنامه شوید.

به فروشگاه بروید و مقدار بسیار ناچیزی خرید کنید، خجالت نکشید این تمرین به شما کمک می‌کند تا بر شَرم، رودرواسی و خجالتِ خود غلبه کنید. مثال های زیر نمونه ای از خریدِ بسیار ناچیز هستند: "یکی دو عدد میوه، یک عدد شیرینی، یکی دو عدد تخم مرغ، هزارتومان تخمه یا خیار شور، صد گِرم گوشت، یک سیخ جگر یا کباب، و چیزهای کم مشابه مثالهای ذکر شده."

- هنگام خرید کردن لازم نیست همۀ خریدتان را از یک فروشگاه انجام دهید. می‌توانید هر آنچه که مناسب است را از یک جا و بخش دیگر را از جایی دیگر خرید کنید. این تمرین به شما کمک می‌کند: " به میوه فروشی بروید، یک نوع میوه بخرید، همراه با کیسه میوه‌تان، به میوه فروشی دیگری بروید و از آن جا هم، یک نوع دیگر، میوه بخرید. اگر لازم است به میوه فروشی های بعدی هم بروید. آنقدر این کار را انجام دهید تا بر رفتار و تفکر خود غلبه کنید.

مبلغی پول مثلاً ده هزار تومان(در سال ۱۳۹۲) در دست بگیرید و به چند فروشگاه مراجعه کنید و آنرا خُرد کنید. بعد از چند بار تمرین مبلغ کمتری را خرد کنید مثلاً یک هزار تومان. در مرحله دوم امکان پیدا کردن هزار تومان پول خرد کمتر است ولی به تلاش خود ادامه دهید. حتی ممکن است نتوانید پولِ خُرد پیدا کنید. مهم انجام این عمل است، نه پیدا کردن پول خرد.

به سوپر مارکت بروید و چند قلم کالا خریداری کنید. بعد از چند ساعت یکی از آن کالاها که امکان پس دادن دارد را انتخاب کنید. برای پس دادن آن به فروشگاه مراجعه کنید و سعی کنید بدون گفتن دلیل، آنرا پس دهید و پولتان را پس بگیرید. اگر فروشنده مقاومت کرد، با جدیت، قاطعیت و کلام کوتاه درخواست خود را تکرار کنید. عصبانی نشوید، اهانت نکنید، عذرخواهی نکنید، ولی اگر باز هم مقاومت کرد چند بار تکرار کنید. در صورت پس نگرفتن، منصرف شوید. شما موفق شده‌اید چونکه توانسته‌اید درخواستتان را مطرح کنید. همین کار را با فروشگاههای دیگر تمرین کنید. موفقیت شما در پس دادن نیست، بلکه انجام این عمل برای شما موفقیت است.

یكی از علل سلطه‌گری دیگران بر شما می‌تواند كمبود اطّلاعات باشد.

(موضوع صحبت را عوض كردن بعد از پاسخ منفی دادن) باعث گرفتن فرصت ادامه‌ی بحث از وی شده و نشان‌دهنده‌ی این است كه جواب شما منفی بوده و موضوع برایتان دیگر تمام شده است.

از رفتار مشخص و واحدی برای برخورد با همه‌ی مردم استفاده نكنید، بلكه متناسب با ظرف وجودی هر فردی با او رفتار كنید.

فرق بین حقیقت و تمام حقیقت را بدانید. كسانی‌كه قصد دارند شما را به انجام كاری وادارند، شاید بخشی از حقیقت را بگویند ولی تمام حقیقت را نگویند، و شما به راحتی موافقت ‌كنید. یافتن تمام حقیقت به‌عهده‌ی شماست، نه از طریق همان فرد، بلكه از هر روشی. زیرا آن فرد ذینفع است و سعی در پنهان كردن تمام حقیقت را دارد. چنین وضعیتی در مورد انگیزه نیز صدق می‌كند یعنی به انگیزه واقعی فرد پی ببرید، چیزی كه در ابتدا او نشان می‌دهد انگیزه ظاهری است، شناخت انگیزه واقعی از طریق شواهد وظیفه شماست.

برای خودتان معیارهایی شخصی تعیین كنید و نسبت به آن‌ها پایبند باشید، قبل از وقوع، تا در صورت وقوع، بهتر بتوانید مقابله كنید مانند: "برای خودم اصول اخلاقی دارم كه به هیچ‌عنوان آن‌ها را زیر پا نخواهم گذاشت"‌، " كاری انجام نمی‌دهم كه اگر بخواهم درباره‌ی آن با بچّه‌هایم صحبت كنم شرمنده شوم"‌، "خانواده‌ام را در همه حال در اولویت قرار می‌دهم"‌، "همیشه از قانون پیروی می‌كنم". اگر قبل از انجام هر كاری از خود بپرسید آن كار با كدام یك از معیارهایتان (كه قبلاً آن‌ها را تعیین كرده‌اید) مغایرت دارد، تن به انجام هر كاری كه مشكل آفرین است نمی‌دهید.

این جملات را هرگز بر زبان جاری نکنید و اجازه ندهید بر شما چیره شوند. " رُوم نمی‌شه‌، خجالت می‌کشم که ...‌، زِشته که بخوام ...‌، سخته واسَم که ...‌، و ... " زیرا این جملات نشانه اعتماد به نفس ضعیف و ناتوانی است. آموزش هایی که در قسمت های مختلف این کتاب ارایه شده کمک زیادی به شما میکند.

اگر كسی از شما درخواستی، حتّی نامعقول، داشت، در كمال ادب و متانت درخواست او را با همان چهار عامل حرف زدن رَد كنید (یعنی روشن، واضح، خوشایند و ساده). پس، از به‌كار بردن كلمات ناخوشایند و ركیك امتناع کنید. كسانی‌كه با ناخوشایندی و ناسزاگویی با مردم برخورد می‌كنند مهارت اجتماعی ضعیفی دارند.

خوب حرف زدن به ۴ عامل مهم ربط دارد. روشن، واضح، خوشایند و ساده‌بودن. روشن بودن گفتار یعنی این‌كه از نظر معنا و مفهوم مبهم نباشد. اطاله‌ی كلام، كلّی‌گویی، دو پهلو بودن و پیچیدگی گفتار مانع روشن بودن آن هستند. واضح بودن یعنی از نظر آهنگ، سرعت و شنیدن مناسب باشد. جویده حرف زدن، تودماغی، سریع یا كُند هر كدام مانع واضح بودن هستند. خوشایند بودن یعنی استفاده از كلمات و جمله‌بندی مؤدّبانه و زیبا و محترمانه. و سادگی در مقابل كلام پیچیده است. سعی كنید هنگام حرف زدن به این عوامل توجّه كنید و در مكالمات مهم نیز همه‌ی آن‌ها را رعایت كنید.

افراد زیادی وجود دارند كه به‌دلیل داشتن لهجه، عدم تسلط به زبان فارسی در مقایسه با زبانی مادری، خود را قادر به گفت‌وگو ندانسته و یا احساس خود كم‌بینی می‌نمایند و تحت تسلّط فرد سلطه‌گر قرار می‌گیرند.

ـ لازم نیست وقتی كه نسبت به موضوعی نظری موافق یا مخالف دارید به كسی كه به شما اصرار می‌كند، دلیل‌تان را بگویید، مگر آن‌كه دلیل‌تان به اندازه‌ی كافی محكم و قانع‌كننده باشد و بر آن اصرار داشته باشید. شاید گفتن داستان پیر زنی كه سركه‌ای ۷ ساله برای خودش طی ۷ سال ساخته بود و وقتی كه كسی از وی خواست تا یك استكان از آن را به وی دهد جواب پیر زن نشان‌دهنده امتناع و قانع‌كنندگی و صراحت بود كه در مقابل درخواست‌كننده گفت: " اگر طی ۷ سال گذشته سركه‌ام را استكان استكان می‌بخشیدم، الآن چیزی به‌عنوان سركه ۷ ساله نداشتم ..." به درك بهتر موضوع كمك كند. پس اگر خواستید دلیل بیاورید، دلیل شما نیز باید دارای چنین ویژگی‌هایی باشد یعنی قانع‌كنندگی، صراحت، امتناع و در صورت نیاز اصرار.

دیگران هیچ تعهّد و مسؤولیتی در مقابل شما، سلامتی‌تان، جوانی‌تان، مسؤولیت‌‌تان، خانواده‌تان، آینده‌تان، وجدانتان، تعهّداتتان و هر چیز كه مربوط به شما می‌باشد، ندارند. بلكه این شما هستید كه باید مسؤولیت رفتارتان را بپذیرید و در مقابل نتیجه‌ی رفتارتان پاسخ‌گو (به خود و دیگران) باشید. اگر یك نفر به شما اصرار به انجام عملی بكند و حتّی به شما بگوید: "من جواب پدرت (مادرت‌، همسرت‌، رییس‌ت‌، دوستت و حتّی خدا !!!) را می‌دهم "‌، "اونش با من ..." . تسلیم این افراد و جمله هایشان نشوید، شما مسؤول هستید نه دیگران.

سعی كنید تأثیر گذار(Assertive) باشید‌، تأثیرپذیری(Passive) را كنار بگذارید. بین نیازهای خود و نیازهای دیگران تعادل برقرار کنید، اگر فقط تأمین کننده نیازهای خود باشید و به نیازهای دیگران اهمیت ندهید، آدم خودخواه و پرخاشگری(Aggressive) خواهید شد، و اگر فقط تأمین کننده نیازهای دیگران باشید و به نیازهای خود اهمیت ندهید، آدم دگرخواه و تأثیر پذیری خواهید شد.

برای خودتان و نظر خود ارزش بیش‌تری قایل شوید. اولویت اصلی و اوّل‌، خودتان باشید، اولویت بعدی‌تان سایرین باشند.