بریده‌هایی از کتاب درمان رودرواسی

یكی از شیوه‌های مؤثّر برای سُلطه‌گری دیگران بر شما، انتقاد است. لذا در مقابل انتقاد كه سلطه‌گری بزرگ است‌، باید خود را آماده كنید‌، فرد سلطه‌گر با انتقاد شروع می‌كند و به هدفش می‌رسد. لذا هنگامی‌كه از شما انتقاد می‌شود‌، ببینید آیا وی حقّ انتقاد دارد؟ اگر دارد، آیا حق دارد از شما باجی بگیرد؟ فراموش نكنید اگر انتقاد به شما وارد است، فقط موظّف هستید برحسب قانون و شرح وظایف خود (از نظرِ نحوه‌ی انجام، میزان انجام، زمان انجام، سرعت انجام) عمل كنید، نه این‌كه مجبور شوید خارج از وظایف خود عمل كنید و چند برابر جبران كنید و باج بدهید و یا ممكن است انتقاد به شما وارد نباشد و كارشكنی مربوط به شخص دیگری باشد.

قرار نیست همه را از خود راضی نگه‌دارید. اگر بخواهید همه را راضی كنید، ضمن این‌كه نیازها و درخواست‌های آنان محدودیتی ندارد، بالاخره نفرات آخر (یا نفر آخر) از شما ناراضی خواهند شد كه معمولاً نفرات آخر نزدیك‌ترین افراد به شما هستند مانند خانواده كه در مقابل آن‌ها مسؤولیت‌هایی دارید و یا نفر آخر كه خودتان هستید و باید بار سنگین نارضایتی از خود را به دوش بكشید و به زحمت بیفتید.

كسی كه زمانی طولانی پذیرفته باشد كه كم‌رو است و دچار رودرواسی می‌شود و توانایی غلبه بر آن را ندارد، همیشه در ضمیر ناخودآگاهش صحنه‌هایی را مجسّم می‌كند كه پیشاپیش دركاری كه به آن دست زده، شكست خورده است، پس باید به‌تدریج آن را عوض كنید.

انعطاف‌پذیری برنامه‌ها: هیچ برنامه‌ی از پیش نوشته‌شده‌ای كامل نیست و خودبه‌خود درصدی از آن محقّق نمی‌شود و نیاز به تغییر و اصلاحاتی دارد. بنابراین سعی كنید در ابتدا ضمن پیش‌بینی این موضوع‌، به برنامه‌های خود انعطاف بدهید. در غیر این‌صورت، به محض مشاهده‌ی این‌كه بخشی از برنامه اجرا نشد، ممكن است كل برنامه را كنار بگذارید و به هدف خود نرسید.

اگر رفتار منفعلانه‌ای در مقابل سلطه‌گر نشان دهید، سلطه‌گر به‌راحتی و بیش‌تر می‌تازد ولی اگر بتوانید از خود و هر آن‌چه كه مربوط به شماست حفاظت و حراست كنید، سلطه‌گر حدّاقل به سراغ امثال شما نمی‌آید. فرهنگ ایرانیان، افغانی‌ها و تاجیک‌ها میهمان‌نوازی است، كه بسیار پسندیده و قابل احترام است ولی اگر میهمان‌نوازی باعث به مخاطره‌افتادن میزبان یا میهمان شود پسندیده نیست. اگر برای مهمان‌نوازی از تعارفات دست و پاگیر و اصرارهای مكرّر استفاده شود كه علاوه بر میزبان، مهمان هم به مخاطره بیفتد آن‌ نقطه قوت «میهمان‌نوازی» تبدیل به نقطه ضعف «میهمان‌آزاری» می‌شود؛ زیرا تعارف زیادی و اصرار باعث واداشتن دیگران به انجام كارهایی برخلاف تمایلشان می‌شود.

درصورتی كه فرزندانتان در انجام مسؤولیت‌ها اشتباهاتی داشتند، اشتباهشان را نادیده بگیرید، به آنها فرصت اشتباه بدهید و سعی در تشویق آنان، جهت ادامه‌ی كار نمایید و از سرزنش، نصیحت و ایراد گرفتن از آنها پرهیز كنید.

كم‌رویی، خجالتی‌بودن، انزوا‌طلبی، مهرطلبی، شرم و حیا، ترس، داشتن لهجه، لُكنت زبان، اختلالات گفتاری، ناتوانی كلامی، اختلالات شخصیتی، اعتماد به نفس ضعیف، عزّت نفس پایین، ترس از دست دادن دیگران یا محبّت دیگران، منفعل بودن، هوش هیجانی کم، رشد اجتماعی ضعیف، خوبی بیش از اندازه، سعی در راضی نگه‌داشتن دیگران از خود، تلاش برای بی‌نظیر شدن، تأخیر طولانی در پاسخ‌گویی و تصمیم‌گیری، عجله كردن در پاسخ‌گویی، هیجانی شدن و به‌عبارتی دیگر "جوگیر شدن"، عدم بلوغ فكری و اجتماعی، وابستگی به والدین، عدم استقلال فكری (با وجود افزایش سن)، زود تسلیم شدن و عدم توانایی در بحث كردن با دیگران و ... به‌عنوان عوامل فردی محسوب می‌شوند كه می‌توان با تمركز بر روی هر كدام، مشكلات ناشی از آن‌ها را، كه یكی از آن‌ها کمرویی است، از بین برد.

۱- فرد دارای رودرواسی با عقب نشینی، کوتاه آمدن و تسلیم شدن رفتار میکند. ۲-  فرد پرخاشگر با جنجال و دعوا رفتار می‌کند. ۳-  فرد جرأت مند در عین جدیت و قاطعیت، با احترام رفتار میکند.

عقب نشینی از موضع، تصمیم، برنامه، مسیر و حتی ایدئولوژیِ خود، از ویژگی های افراد مبتلا به رودرواسی است. و ممکن است تسلیمِ نظرِدیگران بشوند.

از نظر کاربردی، فردی که رودرواسی دارد قصد احترام گذاشتن به دیگران را ندارد، بلکه توانایی گفتن کلمات، جملات یا انجام اعمالی را ندارد (بدلیل ناتوانی، نه بدلیل احترام گذاشتن). منظور از رودرواسی، مجموعه شرایط و نحوه‌ی رفتار فردی است كه بدون رضایت، تمایل و یا آگاهی، تحت تأثیر رفتار و نفوذ دیگران قرار بگیرد، به‌طوری كه عواقب ناخوشایندی برای او در پی داشته باشد. یكی از عواقب آن، نارضایتی از رفتار منفعلانه‌ای است كه موجب آسیب رساندن به سلامت روحی و شخصیت او می‌شود. به‌عبارتی دچار خودخوری می‌شود و عزّت‌نفس و اعتماد به نفس او تهدید می‌شود و خطراتی جدّی مانند جسمی، مالی، شغلی، خانوادگی، جنسی، سیاسی، اعتقادی، فرهنگی و ... برای او در پی خواهد داشت.