بریده‌هایی از کتاب چگونه یک نماز خوب بخوانیم؟

به دنیا اهمیت نده، ببین دنیا چگونه جلوی چشمت خوار می‌شود و روی زمین می‌ریزد. ـ چه‌جوری اهمیت ندهم؟! چه‌جوری دل از دنیا بکَنم؟! ـ باید خدا در قلبت عظمت پیدا کند. ـ چه‌جوری؟ ـ با نماز مؤدبانه.

وقتی خواستی سرِ نماز در مقابل پروردگارت بایستی، مثل بندۀ گنهکاری که مولایش می‌خواهد او را تنبیه کند، در مقابل خداوند بایست (این ادب نماز است؛ حتی اگر گناهی نکرده باشی).

سعی کن سجده‌هایت را طولانی‌تر کنی. نگو: «زودتر نماز را تمام کنم تا به فلان کارم برسم!»

چون خدا وقتی از بنده‌ای بدش می‌آید، یک کاری می‌کند که سراغ خدا نیاید و حتی اگر برای حاجتی در خانۀ خدا آمده، خدا زود حاجتش را می‌دهد که دیگر صدایش را نشوند.

وقتی خدا می‌بیند که من مشغول درست کردن قرائت نماز خودم هستم، ملائکه را صدا می‌زند که «نگاه کنید! این بنده‌ام دارد خودش را می‌کُشد که با من دو کلمه مؤدبانه حرف بزند.» یعنی خدا به بنده‌اش افتخار می‌کند.

فقط کافی است مدتی پای فیلم‌های هالیوودی بنشینی؛ خواهی دید که چقدر راحت بی‌ادب می‌شوی!

نماز هر کسی متناسب با خود او برایش کار می‌کند. اگر من حب مقام دارم، نماز من، حب مقام مرا برطرف می‌کند. اگر حبّ مال دارم، حبّ مال مرا برطرف می‌کند. اگر حبّ شهوت دارم، حبّ شهوت مرا برطرف می‌کند.

چه چیز مانع می‌شود که هر گاه بر یکی از شما غم و اندوه دنیایی رسید، وضو بگیرد و به سجده‌گاه خود برود و دو رکعت نماز بگزارد و در آن دعا کند؟ مگر نشنیده‌ای که خداوند می‌فرماید: "از صبر و نماز کمک بگیرید"؟

خواستی صورت به خاکم بنگری؟ بهر مویت در هلاکم بنگری؟ هان! ببین افتاده‌ام از پا برت سوده‌ام سر تا قدم را بر درت

همۀ ما استادی به نام نماز داریم؛ نماز استاد رساندن انسان به خداست. نماز زنده است، شعور دارد، متحرک است، فعال است، بصیر است، آگاه است. نماز مثل یک عادت شخصی یا یک مراسم عمومی نیست. نماز یک فعالیت مردۀ بی‌روح نیست، که خاصیتی برای ما نداشته باشد. نماز هر کسی متناسب با خود او برایش کار می‌کند. اگر من حب مقام دارم، نماز من، حب مقام مرا برطرف می‌کند. اگر حبّ مال دارم، حبّ مال مرا برطرف می‌کند. اگر حبّ شهوت دارم، حبّ شهوت مرا برطرف می‌کند. اگر تکبر دارم، تکبرم را زائل می‌کند. اگر محبت به خدا ندارم، محبت به خدا می‌آورد. نماز هر کسی می‌داند با او چکار کند تا اصلاح شود.

چه چیز مانع می‌شود که هر گاه بر یکی از شما غم و اندوه دنیایی رسید، وضو بگیرد و به سجده‌گاه خود برود و دو رکعت نماز بگزارد و در آن دعا کند؟ مگر نشنیده‌ای که خداوند می‌فرماید: "از صبر و نماز کمک بگیرید"؟»

رسول گرامی اسلام (ص) می‌فرماید: «انسان مؤمن تا هنگامی که نمازهای پنجگانه‌اش را سر وقت می‌خواند، شیطان از او می‌ترسد (و نمی‌تواند او را وسوسه کند) اما زمانی که نمازش را ضایع کرد (و اول وقت نخواند) بر او جرأت پیدا می‌کند و او را در گناهان بزرگ وارد می‌کند.»

امام باقر (ع) می‌فرماید: «إِنَّمَا الْوُضُوءُ حَدٌّ مِنْ حُدُودِ اللهِ لِیعْلَمَ اللهُ مَنْ یطِیعُهُ وَ مَنْ یعْصِیهِ؛ وضو حدی از حدود الهی است، [که قرار داد شده] برای اینکه خدا ببیند چه کسی حرف گوش می‌کند و چه کسی نافرمانی‌اش می‌کند.‌»

امام صادق (ع): «فِی التَّوْرَاةِ مَکتُوبٌ یا ابْنَ آدَمَ تَفَرَّغْ لِعِبَادَتِی أَمْلَأْ قَلْبَک غِنًی وَ لَا أَکلْک إِلَی طَلَبِک وَ عَلَی أَنْ أَسُدَّ فَاقَتَک وَ أَمْلَأَ قَلْبَک خَوْفاً مِنِّی وَ إِنْ لَا تَفَرَّغْ لِعِبَادَتِی أَمْلَأْ قَلْبَک شُغُلًا بِالدُّنْیا ثُمَّ لَا أَسُدَّ فَاقَتَک وَ أَکلْک إِلَی طَلَبِک؛ در تورات نوشته شده است: ای پسر آدم! برای عبادت من زمان قرار ده تا دلت را از بی‌نیازی آکنده سازم و تو را به خواسته‌ات وانگذارم؛ و بر من است که دَرِ نیازمندی را به روی تو ببندم و دلت را از ترس خود لبریز سازم. اگر خود را وقف عبادت من نسازی، دلت را از گرفتاری به دنیا پُر کنم، سپس در نیاز را به رویت نبندم و تو را به خواسته ات واگذارم.» ‌(کافی، ج ۲، ص ۸۳).

رسول اکرم (ص) فرمود: خداوند در مورد کسی که بعد از نماز تعقیبات نمی‌خواند و از خدا چیزی نمی‌خواهد، به ملائکه‌اش چنین می‌فرماید: «ملائکه من، این بندۀ مرا نگاه کنید. امر مرا انجام داد ولی از من حاجتی نخواست. انگار از من بی‌نیاز است. نمازش را بگیرید و به صورتش بزنید»

نماز که فقط برای آباد کردن آخرت آدم نیست، برای آباد کردن و اصلاح امور دنیای آدم هم هست. اشتباه است اگر بگوییم که ثمرۀ نماز فقط در آخرت دیده می‌شود. اگر بنا باشد کسی برای آخرت عبادت کند، آیا قبل از آن نباید یک آدم معمولی متعادل باشد که بتواند عبادت و بندگی کند؟! اگر آدم بخواهد درست عبادت کند و به خدا برسد، اول باید درست زندگی کند. و اگر کسی بخواهد درست زندگی کند، اول باید نماز بخواند. نماز بخوان تا با همۀ رنج‌هایی که در دنیا هست از زندگی خودت لذت ببری و احساس رضایت کنی، بعد با خدایی که این زندگی زیبا و این حیات طیبه را به تو هدیه داده است، رفیق می‌شوی. انسان تا وقتی

راه تبلیغ دین این است که آنهایی که به مسیر دین وارد شده‌اند، تا آخر راه را بروند و برای جذب بقیۀ آدم‌ها الگو و اسوه شوند؛ و شاهدی بر حقانیت دین باشند. راه اینکه بی‌نمازها، نمازخوان شوند این است که عده‌ای در نماز، تا آخرِ راه را بروند. لذا اگر ما بخواهیم برای نمازخوان کردن بی‌نمازها تلاشی کنیم، راهش این است که ابتدا به نماز خودمان مقداری بیشتر عنایت و توجه داشته باشیم، و نماز خودمان را رشد دهیم.

اما هر کسی که انسان مؤمن و معتقدی است بداند که امام باقر (ع) فرمود: «مَنْ کسِلَ عَنْ أَمْرِ دُنْیاهُ فَهُوَ عَنْ أَمْرِ آخِرَتِهِ أَکسَل؛ هرکس در امور زندگی‌اش بی‌حال باشد و سرزنده نباشد در امور اخروی و معنوی‌اش بی‌حال‌تر و کسل‌تر است»

امام باقر (ع) فرمود: «مَنْ کسِلَ عَنْ أَمْرِ دُنْیاهُ فَهُوَ عَنْ أَمْرِ آخِرَتِهِ أَکسَل؛ هرکس در امور زندگی‌اش بی‌حال باشد و سرزنده نباشد در امور اخروی و معنوی‌اش بی‌حال‌تر و کسل‌تر است»

با عبادت، زندگی و بندگی شیرین‌تر خواهد شد و انسان پس از یک عبادت خوب مانند کودکی که به قدر کافی از آغوش مادر آرامش گرفته است و حالا بهتر آمادۀ تجربه کردن حیات است، سرزنده‌تر زندگی خواهد کرد.