بریده‌هایی از کتاب شهر خدا

«رمضان»، تشنگی را از عطش علی برای ملاقات خدا فراگرفته است.

وقتی حریف دنیا نشدی و دل از زایدات آن نتوانستی بکنی و دست از سر تو برنداشت، بیا و از واجبات دنیا بگذر، تا هم تو قدرت‌نمایی کرده باشی و هم دنیا ضعف خود را بفهمد. آن‌گاه خواهی دید چقدر دنیا کمتر از آن است که بتواند توجه تو را جلب نماید، چه رسد به اینکه بخواهد تو را با «وابستگی به خود» تحقیر نماید.

ای ابالحسن، بهترین کارها در این ماه اجتناب از محرّمات الهی است.»

خوف عامل گریز و فرار می‌شود که نتیجه آن نجات است.

در مورد اولویت داشتن ترک بدی‌ها بر انجام خوبی‌ها در کلامی از امیرالمؤمنین علی (ع) این تصریح به‌خوبی دیده می‌شود که فرموده‌اند: «اِجتنابُ السَّیئاتِ أَولی مِن اِکتسابِ الحَسناتِ؛ دوری کردن از بدی‌ها مهم‌تر از انجام خوبی‌هاست.»

از ابتدا باید بدانیم که مخلص بودن، محرومیت هم به دنبال می‌آورد.

ولی مهم‌ترین کاری که باید برای حفظ اخلاص انجام دهیم، مراقبت کردن از دل و کنترل آن چیزهایی است که ناخواسته به دل خطور می‌کند. و این هم البته کار بسیار دشواری است.

هرکس می‌خواهد به خانهٔ رسول خدا (ص) راه یابد، باید از خانهٔ علی (ع) عبور کند و هرکس درب خانهٔ علی (ع) را به صدا در می‌آورد، معمولاً از اندرونی صدای فاطمه (س) را می‌شنود. او تمام مراجعان را می‌شناسد و با صدای نازنین خود، مادرانه تو را با نام می‌خواند. اگر به سوی آن خانه که تمام اعتبار انبیا و اولیا از آنجاست قدم برداری، می‌ترسم از دیدن پروانهٔ خانهٔ علی (ع) روحت به آسمان پر بکشد.

اما در این دنیا تا کمی دنبال لذائذ دنیا می‌رویم، دیگر یادمان می‌رود ما یک روزی آرزویی داشتیم به نام دیدار حضرت مهدی، امام زمان‌مان (عج). دیگر این آرزو از دل ما رفت. این دنیا طبیعتش این‌گونه است که هر چقدر شهوترانی کنی، کمتر ظرفیت علائق الهی در وجودت می‌آید. لذت با خدا بودن را نمی‌فهمی.

وقتی رمضان ماه نزول قرآن باشد، طبیعی است ماه عروج قرآن ناطق نیز می‌تواند باشد. اگر علی در خانهٔ خدا به دنیا آمده است، باید در شب قدر نیز از دنیا برود. اگر علی بهترین بندهٔ خداست، باید هم در حال عبادت به شهادت برسد. اگر محبت علی عنوان صحیفهٔ مؤمن است، شب قدر که پرونده‌ها گشوده می‌شود، باید محبت مؤمنان به امیرِ «مؤمنان» با ذکر مصیبت شهادت او محک بخورد و ...

خدا اهل محبت است و اساساً عالم را برای محبت آفریده است.

و از تفرّق دل که بالاترین درد آدم است خلاصی پیدا کنم.

خدایا اگر قلبی بتواند تنها برای یکی بتپد، معنای زندگی را درک می‌کند و مزهٔ حیات را می‌فهمد.

آنگاه بنشینیم و تنها با اجبار اندیشه مسلمان بشویم و اسلام به قلب ما راه نیابد. در این صورت همیشه باید خود را به ضرورت زکات و محاسن عملیات تزکیه متقاعد کنیم و تنها از باب یک ضرورت خشک به آن بپردازیم.

اساساً این خودداری‌ها باید بر مبنای برنامه‌ای حساب شده و حکیمانه باشند، و الا با ریاضت مرتاضان اشتباه گرفته خواهند شد، و ثمرات معنوی به‌جای نخواهند گذاشت.

بهتر است راه یادگیری را هیچگاه بر خود نبندیم و احتمال ندانستن و کمی اطلاع را از هر احتمال دیگری بیشتر بدانیم. نباید آشنایی را با آگاهی اشتباه بگیریم؛

«ای مردم هر که در این ماه خوی خود را نیکو گرداند، از صراط بگذرد در آن روز که قدم‌ها بر آن بلغزد. و هر که بر زیردستانش سبک گیرد، خداوند حساب او را آسان کند. و هر که شرّ خود را در این ماه از دیگران باز دارد، خداوند در روز قیامت غضبش را از او باز می‌دارد. و هر که یتیمی را گرامی دارد، خداوند در روز قیامت او را گرامی دارد. و هر که به خویشانش نیکی کند، خداوند در روز قیامت به او نیکی کند؛ و هر که از خویشانش منقطع شود، خداوند در قیامت رحمتش را از او قطع کند.»

آنجا شب‌ها از روز روشن‌تر است و روزها از شب آرام‌تر.

مهمانی اجباری ترکیبی از محبت و عظمت خداوند متعال است که نسبت به بندگان خود روا داشته است.

از پیامبر اکرم (ص) روایت شده است: «أکثَرُ أهلَ الجَنَّةِ البُله»، یعنی اکثر اهل بهشت کسانی هستند که از نوعی سادگی و ساده‌دلی برخوردارند.