بریده‌هایی از کتاب ۱۳ حکایت شیرین از طهران

نمی‌توان منکر این موضوع شد که طولانی‌ترین خیابان تهران، ایران و خاورمیانه مظهری از دوگانگی سنت و مدرنیته است. خیابان ولیعصر که شمالی‌ترین تا جنوبی‌ترین مناطق شهر را پوشش داده، طبقات اجتماعی متفاوتی را نیز در خود جای داده است. خیابانی که در طول یک قرن چهار نام را از آن خود کرده: امیریه، پهلوی، مصدق و سرانجام ولیعصر(عج).

ناصرالدین شاه به دلیل سلطنت طولانی‌اش (۴۹ سال) و سفرهای مکرر به اروپا در پایتخت تغییرات جالبی ایجاد کرده است. بسیاری از روایت‌های شنیدنی در این برهه‌ی زمانی رخ داده و این شاه بیشتر از شاهان قبلی و بعدی در صدد گسترش فرهنگ، اجتماع و مدرنیزه کردن تهران البته به شیوه‌ی خود بر آمده است که مورخان نیز از وی به عنوان شاهی دمدمی‌مزاج یاد می‌کنند که می‌خواست تهران مانند پاریس، عروس اروپا، شود.

زمانی که روستای تهران هم‌زمان با ایام خجسته‌ی نوروز و جلوس آغا محمدخان قاجار بر تخت سلطنت پایتخت شد، نامش در سرزمین پارس بر سر زبان‌ها افتاد و مرحله‌ی جدیدی از تاریخ شهری آغاز شد

تمرکز همه‌ی وزارتخانه‌ها و ادارات و مراکز علمی کشور و نمایندگی‌های سیاسی بیش از نود کشور جهان در پایتخت، شهر دوازده میلیون نفری با وسعت حدود هشتصد کیلومتری را پدید آورده که آسایش و امنیت را از مردم سلب کرده است.

جمعیت تهران در سال ۱۳۸۴ به بیش از هفت میلیون تن رسید و وسعت آن به بیش از ۷۳۰ کیلومتر مربع افزایش یافت.

در اواخر دوره‌ی صفوی، تهران دیگر از شهرت و اعتبار شایسته‌ای در میان شهرهای ایران برخوردار بود. به سال ۱۱۳۵ یا ۱۱۳۷ قمری اشرف افغان یاغی تهران را تصرف کرد. نادرشاه، پیش از سلطنت به سال ۱۱۴۲ قمری، قوای اشرف را در هم شکست و به شدت، آنان را تنبیه کرد و گوشمالی‌شان داد. نادر هم بر اهمیت تهران افزود و این شهر را تیول پسرش کرد.

اگر استانبول شهر سروهاست، تهران را باید شهر چنارها خواند.‌

خیابان ولیعصر که شمالی‌ترین تا جنوبی‌ترین مناطق شهر را پوشش داده، طبقات اجتماعی متفاوتی را نیز در خود جای داده است. خیابانی که در طول یک قرن چهار نام را از آن خود کرده: امیریه، پهلوی، مصدق و سرانجام ولیعصر(عج

الک دولک بازی به حدی در تهران رواج داشت که جوانان دست از کار می‌کشیدند تا به آن مشغول شوند و عده‌ای هم بی‌کار و علاف تماشا می‌کردند. این ماجرا سبب شد وزیر نظمیه‌ی مظفرالدین شاه، این بازی را در تهران ممنوع کند و دستورداد هر کسی که دست از بازی بر ندارد به معدن زغال‌سنگ اطراف تهران فرستاده می‌شود. این قانون، مشکل را حل نکرد، فقط دوماه دوام داشت و باز جوانان بی‌کار سرگرم الک دولک شدند.

حافظ چه زیبا گفت: خرقه‌پوشان همگی مست گذشتند و گذشت قصه‌ی ماست که بر هر سر بازار بماند