بریده‌هایی از کتاب مثنوی معنوی

طعمه هر مرغکی انجیر نیست

کهربای فکر و هر آواز از او لذت الهام و وحی و راز او

کای کمینه بخششت ملک جهان من چه گویم؟ چون تو میدانی نهان

چون که ُگل رفت و گلستان در گذشت نشنوی زآن پس ز بلبل سر گذشت

عاشق آیینه باشد روی خوب

تو مگو که من گریزانم ز نیست بلکه او از تو گریزان است، ایست ۱۲۷.۳۶ ظاهرا می خواندت او سوی خَود وز درون میراندت با چوب رد ۱۲۷.۳۷ قومی اندر آتش سوزان چو وَرد قومی اندر گلستان با رنج و درد

جان من سهل است، جان جانم اوست دردمند و خسته ام، درمانم اوست

"گر خدا خواهد" نگفتند از بطر پس خدا بنمودشان عجز بشر

آتش است این بانگِ نای و، نیست، باد هر که این آتش ندارد، نیست باد

من نکردم خلق تا سودی کنم بلکه تا بر بندگان جودی کنم

بس زیادتها درون نقصهاست مر شهیدان را حیات اندر فناست

خوشتر آن باشد که سرّ دلبران گفته آید در حدیث دیگران

آن یکی نائی، خوش، نی میزدست ناگهان از مقعدش بادی بجَست ۳۳.۳۱ نای را بر کون نهاد، او که: ز من گر تو بهتر میزنی، بستان بزن

چون براندی شهوتی پرّت بریخت

مُردم اندر حسرت فهم درست

جز حدیث روی او چیزی مگو

مرده باید بود پیش حکم حق تا نیاید زخمت، از رب الفلق

گفت: اکنون عیبهای او بگو آنچنان که گفت او از عیب تو ۲۳.۲۷ تا بدانم که تو غم خوار منی کدخدای ملکت و کار منی ۲۳.۲۸ گفت: ای شه من بگویم عیبهاش گر چه هست او مر مرا خوش خواجه تاش ۲۳.۲۹ عیب او مهر و وفا و مردمی عیب او صدق و ذکا و همدمی ۲۳.۳۰ کمترین عیبش جوانمردی و داد آن جوانمردی که جان را هم بداد

وعدۀ اهل کرم گنج روان وعدۀ نااهل شد رنج روان ۷.۴۷ * وعده را باید وفا کردن تمام ور نخواهی کرد، باشی سرد و خام

با که گویم؟ در جهان یک گوش نیست