بریده‌هایی از کتاب خودتان را بهتر بشناسید

هلن کلر از این حقیقت که ناشنوا، لال و نابینا بود، ماتم نگرفت؛ بلکه بر توانایی‌ها و داشته‌هایش متمرکز ماند و الهام‌بخش میلیون‌ها نفر در سطح جهان شد. بنابراین توانایی‌های خود را از نظر حرفه‌ای، عاطفی و اجتماعی مشخص کرده و اهدافتان را با خودارزیابی صادقانه هماهنگ کنید.

درک کنید که قهرمان حقیقی بودن، به این معنا نیست که باید بر دیگران تسلط داشته باشید؛ مهربانی و دلسوزی را با نادیده گرفتن نیازهای خود اشتباه نگیرید. شما مجبور نیستید برای اعضای خانواده هر کاری انجام دهید و درواقع همه چیز آن‌ها باشید. اگر کسی هستید که همیشه تمام کارها را سروسامان می‌دهد (یا سازمان‌دهی می‌کنند) و در لحظه‌ی آخر از به‌هم خوردن شرایط جلوگیری می‌کند، ممکن است تحسین دیگران را برانگیزانید؛ اما به بهای فریب آن‌ها تمام می‌شود، زیرا به آن‌ها اجازه نمی‌دهید. بیاموزند و رشد کنند. شما باید بر این گرایشتان غلبه کنید و باید به خود یادآوری کنید که بالاترین جلوه‌ی مسئولیت‌پذیری این است که بر مبنای معیارهای اصلیتان زندگی کنید و دیگران را نیز ترغیب کنید بر مبنای معیارهای خودشان زندگی کنند و نباید حس مسئولیت‌پذیری را در آن‌ها تضعیف کنید. با چنین رفتاری دیگر نیاز ندارید با انجام رفتارهای ذکرشده، دیگران را کنترل کنید یا بر آن‌ها تسلط یابید.

دفعه‌ی دیگر وقتی متوجه شدید اصرار دارید، نخستین نفری باشید که در یک جلسه یا قرار ملاقات حاضر شوید، صبر کنید و از خودتان بپرسید: «اگر من درست سر وقت یا حتی کمی دیرتر برسم، بدترین اتفاقی که می‌تواند بیفتد، چیست؟» به خودتان یادآوری کنید که دنیا بر مبنای زمان‌بندی شما نمی‌چرخد یا از حرکت باز نمی‌ماند؛ همچنین پیامدهای منفی با عجله به جایی رفتن را در نظر بگیرید؛ مانند جریمه شدن یا تصادف کردن.

اگر نیازتان به زود رسیدن «مردم محور» است، پس علت آن می‌تواند متفاوت باشد. اگرچه به خود و دیگران می‌گویید که ملاحظه‌ی وقت مردم را می‌کنید، وسواس این‌که همیشه سر وقت یا زودتر برسید، مربوط به ادب و ملاحظه‌کاری شما نیست، بلکه احساس حقارت است. احساس می‌کنید آن‌قدر ارزشمند نیستید که موجب ناراحتی کسی شوید. شما مایل نیستید کسی را منتظر خودتان نگه‌دارید؛ زیرا احساس می‌کنید وقت خودتان از وقت دیگران کم‌ارزش‌تر است. احساس حقارت اغلب منجر به تمایل شدیدی می‌شود که نمی‌خواهید دیگران را با رفتارتان ناراحت یا عصبانی کنید. ناراحت کردن دیگران رفتار بدی است؛ اما به‌خاطر این‌که شما برای تقویت خودپنداره ضعیفتان به تحسین و تایید دیگران نیاز دارید، خواهان هیچ‌گونه سرزنش منفی نیستید. خشمگین کردن دیگران و مورد سرزنش واقع شدن، ممکن است موجب شود که خودارزشی‌تان را مورد سوال قرار دهید.

بنابراین خیلی سخت نگیرید و به یاد داشته باشید که وقت شما به ارزشمندی زمان دیگران و حتی شاید ارزشمندتر از وقت آن‌ها است.

درخواست کمک کنید و کمک دیگران را بپذیرید؛

بیاموزید به احساسات خود اعتماد کنید؛ اگر آموخته‌اید احساسات یا هیجانات خود را انکار کنید و نادیده بگیرید، اکنون وقت آن است که رفتارتان را تغییر دهید. هنگامی‌که رفتارتان را تغییر دهید، حس رهاشدگی را تجربه خواهید کرد و چه حس خوشایندی خواهد بود؛ مانند این‌که شیشه آینه را می‌شکنید! (هرچند چنین توصیه‌ای به شما نمی‌کنم).

متأسفانه این پیام را نیز دریافت می‌کنیم که احساسات «بد» خوب نیستند؛ همچنین مجبوریم بیاموزیم و تظاهر کنیم چنین احساساتی نداریم و وقتی‌که چنین احساساتی را تجربه می‌کنیم، احساس گناه خواهیم داشت.

شما تنها با پذیرش و رویارویی با هر احساسی که در وجودتان حس می‌کنید، بدون این‌که خودتان را محکوم کنید یا مورد قضاوت قرار دهید، می‌توانید خودواقعیتان را آزاد کنید و زمانی‌که دوباره توانایی احساس هیجانات خود را به‌دست می‌آورید، در آن هنگام دیگر نیاز ندارید، برای درک احساسات به آینه نگاه کنید.

پذیرش احساسات؛ به آن معنا است که تمام احساسات، خوب و بد را بپذیرید.

شروع کنید از تلاش‌های دیگران قدردانی کنید. فقط برای آن‌که دیگران از شما تعریف و تمجید کنند، از آن‌ها تعریف و تعریف نکنید، بلکه لذت تعریف و تمجید از دیگران را تجربه کنید. هنگامی‌که درک کنید از این عمل چه حس فوق‌العاده‌ای تجربه می‌کنید، دیگر از تعریف و تمجید دیگران اجتناب نخواهید کرد. اگر تمام این فرایند را نمی‌پسندید، از دوستان یا آشنایانتان بخواهید چند ویژگی خوبتان را به شما بگویند (اگر از دوستانتان خجالت می‌کشید، فقط به آن‌ها بگویید که دارید روی طرحی کار می‌کنید). این کار نه تنها راه‌حلی در اختیارتان می‌گذارد که تعریف و تمجید دیگران را بپذیرید،‌ بلکه ویژگی‌هایی را به شما معرفی می‌کند که می‌توانید آن‌ها را به فهرست خود اضافه کنید.

تحلیل و بررسی هر رفتار شامل سه بخش است: ۱. توصیف کوتاهی از رفتارها، نگرش‌ها و احساساتی که مطابق با همان مکانیسم واکنش است (رفتارها اشاره‌ای به واکنش‌ها خواهد بود). ۲. تحلیل واکنش که شامل علل شکل‌گیری و ریشه‌ی عوامل آن رفتار می‌شود. ۳. تمرین‌ها و فنون خاصی که می‌توانید برای رهایی از واکنش‌ها به‌کار ببرید. معمولا کسب کمی آگاهی از رفتار ـ نگاهی آگاهانه به آنچه در ارتباط با خودتان انجام می‌دهید ـ کافی است تا موجب تغییر یا رهایی تدریجی شود؛

هنگامی‌که خودتان را در این واکنش‌ها می‌بینید، درباره‌ی تاثیری که آن‌ها بر زندگیتان دارند ـ آسیب‌هایی که وارد می‌کنند و انگیزه‌های فراسوی آن‌ها ـ فکر کنید. آن‌ها را مورد بررسی قرار دهید و برای درک آن‌ها وقت صرف کنید. به یاد داشته باشید؛ هنگامی‌که به ترفند به‌کار رفته پی می‌برید، دوباره فریب نخواهید خورد.

این صد رفتار به شما اجازه می‌دهد به درونگری بپردازید تا با واقع‌نگری بیشتری به خودتان بنگرید. وقتی بتوانید درونگری کنید، می‌توانید رفتارهای خودکار را در تمام حیطه‌ی زندگیتان متوقف کنید.

اگر احساس کنید بر زندگیتان کنترل ندارید، انگیزه‌ی اندکی برای پذیرش مسئولیت زندگی خواهید داشت.

آگاهی؛ پادزهری است که ماهیت عادات را از بین می‌برد و درک و بینش شما را نسبت به رفتارهایتان افزایش می‌دهد.

شناخت خودواقعیتان از تاثیرگذاری خودکاذب شما کاسته می‌شود. هنگامی‌که هر واکنش آشکار می‌شود، به خودواقعی نزدیک‌تر می‌شوید؛ به‌طوری‌که دیگر هیچ مانعی بین شما وجود نخواهد داشت. زمانی‌که آن‌را بیشتر آشکار می‌کنید، از شدت واکنش‌های ناخودآگاه شما کاسته می‌شود، سپس می‌توانید پیله‌ای را که در طی سالیان به دور خود بافته‌اید، کنار بگذارید و به خودواقعیتان اجازه دهید بدون ترس و با اطمینان بیشتر ظاهر شود. در نتیجه به درک بهتری از علت رفتارها، افکار و احساسات خود خواهید رسید.

بیشتر واکنش‌ها علت‌های متعددی دارند و ممکن است تنها یک، برخی یا تمام علت‌ها را بدانید و یا در مورد هیچ‌کدام از آن‌ها آگاهی نداشته باشید. این واکنش‌ها مانند جرم دندان بر روی یکدیگر انباشته شده، خودواقعیتان را تحریف می‌کنند و شکاف بین شما و واقعیت را عمیق‌تر خواهند کرد؛ همچنین آن‌ها بستر آماده‌ای برای بروز بیماری‌های جدی‌تر به‌وجود می‌آورند. هرچه زندگیتان خودکارتر شود ـ واکنش‌های خودکار بیشتری در شخصیت شما عجین شده باشد ـ شکاف بین واقعیت و درکتان از واقعیت عمیق‌تر می‌شود و شما را بیشتر به درون دنیای کوچکتان می‌کشاند. ریشه‌ی بیشتر اختلال‌های روانی جدی را می‌توان در همین شکاف پیدا کرد.

باوری که امروز درباره‌ی خودتان دارید؛ به‌شدت متاثر از تجربه‌های گذشته شما است.

زمانی‌که خودتان را بازتابی از رفتارهایتان ببینید، می‌توانید حرکت ناخودآگاه (یا همان واکنش) خود را آرام کنید و زندگیتان را به سطح جدیدی از آگاهی ارتقا دهید.