بریده‌هایی از کتاب من و کتاب

چقدر خوب است که آن کسانی که فیلم می سازند، یا قصه می نویسند، یا شعر می گویند، یا نمایشنامه می نویسند، از این نوشته ها و از این اسناد استفاده کنند. آن وقتی کارآیی این نوشته های شما به حد نهایت می رسد، که در ادبیات و در هنر رایج مربوط به جنگ بیاید و به خورد آن ها برود؛ همچنان که آن اسم ها و لقب هایی که به آن ها اشاره کردید، مثل ح‌َس‌َن بی ریا، خودش موضوع یک داستان است؛ این باید بیاید و مثل نگینی که انسان در جای مهمی آن را می نشاند، در جای مهمی قرار بگیرد.۱۸

امروز کتاب خوانی و علم آموزی نه تنها یک وظیفهٔ ملی، که یک واجب دینی است. از همه بیشتر، جوانان و نوجوانان باید احساس وظیفه کنند؛ اگرچه آن گاه که انس با کتاب رواج یابد، کتاب خوانی نه یک تکلیف، که یک کار شیرین و یک نیاز تعلل ناپذیر و یک وسیله برای آراستن شخصیت خویشتن تلقی خواهد شد؛ و نه تنها جوانان، که همهٔ نسل ها و قشرها به دلخواه و شوق، بدان رو خواهند آورد.۷

من هر زمان که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعهٔ خودمان می افتم، قلباً غمگین و متأسف می شوم. این به خاطر آن است که در کشور ما به هر دلیلی که شما نگاه کنید، باید کتاب اقلاً ده برابر این میزان، رواج و توسعه و حضور داشته باشد

کتاب، دروازه ای به سوی جهان گستردهٔ دانش و معرفت است و کتاب خوب، یکی از بهترین ابزارهای کمال بشری است

در گزارش های جبهه، وضع به گونه ای دیگر است، چه بسیار دقایقی که در برابر آن تصویرهای خونین، چهره به اشک آغشته شده است ... اما غم در ماجراهای شهادت، سوز و گدازی شیرین با خود دارد، درست چون غم در ماجراهای عشق ... در آن احساس خسران نیست، هرچه هست شیرینی و سرخوشی است ... و حقیقتاً چیزی غریب است ... با مرگ و فنا و ویرانی هیچ نسبتی ندارد ...

نقد ادبی را که نویسندهٔ آن یکی از همین بچه های انقلاب بود، دستم گرفتم و خواندم. به قدری من تحت تأثیر قرار گرفتم که خواب از سرم پرید و از خوشحالی گریه ام گرفت! گفتم الحمدالله بچه های انقلاب این گونه به میدان پا گذاشته اند و دارند می آیند و کارهای جسورانه می کنند؛ یعنی همان چیز ی که امام همیشه می گفتند: «ماها باید باور کنیم که می توانیم.»

بیایید کاری کنید که مردم کتاب خوان بشوند.۴

امام همیشه می گفتند: «ماها باید باور کنیم که می توانیم.»

با حال اشتغال هم می شود مطالعه کرد.

برای یک ملت، خسارتی بزرگ است که افراد آن با کتاب سر و کار نداشته باشند؛

من هر زمان که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعهٔ خودمان می افتم، قلباً غمگین و متأسف می شوم. این به خاطر آن است که در کشور ما به هر دلیلی که شما نگاه کنید، باید کتاب اقلاً ده برابر این میزان، رواج و توسعه و حضور داشته باشد.

من هر زمان که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعهٔ خودمان می افتم، قلباً غمگین و متأسف می شوم. این به خاطر آن است که در کشور ما به هر دلیلی که شما نگاه کنید، باید کتاب اقلاً ده برابر این میزان، رواج و توسعه و حضور داشته باشد. اگر به دلیل پرچم داری تفکر اسلامی و حاکمیت اسلام به حساب بیاورید، این معنا صدق می کند؛ چون اسلام به کتاب و خواندن و نوشتن، خیلی اهمیت می دهد. اگر هر منصفی به بیانات نب‌ّی مکرم اسلام و ائمه علیهم السلام، و پیشوایان اسلام نگاه کند و ببیند که این ها در چه زمانی به کتاب و کتاب خوانی دعوت می کردند و فرامی خواندند، همهٔ افسانه ها از ذهنش شسته خواهد شد و خواهد فهمید که دشمنان اسلام راهی جز این نداشتند که افسانه های کتاب سوزی و کتاب ستیزی را بر سر زبان ها بیندازند؛ چون اسلام پرچم دار کتاب خوانی است.۱

الان کتاب جزء لوازم نیست؛ جزء کالاهای لوکس و تشریفاتی است؛ جزء چیزهای خوبی است که اگر باشد، بهتر است، اگر هم نبود، آسمان به زمین نمی آید! باید از این حالت خارج بشود و جزء لوازم زندگی به حساب آید.

من اگر بدانم هر روز یک ساعت باید حرف بزنم و نتیجه اش این باشد که مردم کتاب خوان بشوند، حاضرم روزی یک ساعت و نیم حرف بزنم!

در دنیا کتاب جیبی اساساً برای این به وجود آمد که مردم کتاب خوان بشوند؛ یعنی کتاب را در جیبشان بگذارند و مثلاً هنگامی که به قطار زیرزمینی یا اتوبوس سوار می شوند، آن را باز کنند و بخوانند. این کاری است که اگر باب شود، بسیاری از وقت های مرده، زنده خواهد شد.

در کار فرهنگی نباید مسئلهٔ پول و بودجه، یک مشکل عمده به حساب آید؛ به این معنا که مشکلات و نقایص فرهنگی را در ردیف نیازهای بودجه ای و در آخرهای لیست قرار ندهیم؛ بلکه در اول های لیست، اگر نگوییم در ردیف اول، قرار بدهیم.

چنانچه معلوم شد که کتاب خیلی خوبی هست، این باید چاپ بشود. هر اندازه خرج چاپ آن باشد، باید جزء صدقات جاریه قرار بگیرد.

الان گفته می شود که کم کتاب از گذشته بیشتر است؛ آمار این را نشان می دهد، همه هم این را قبول دارند؛ اما من می ترسم که بسیاری از این کمی‌ّت انبوه، چیزهایی نباشد که کشور ما به آن نیازمند است، و کتاب هایی باشد که کسی نمی خواند.

فهم از فیلم، با فهم از رمان متفاوت است. فیلم محدودیتی دارد که نمی تواند همهٔ چیزها را بیان کند.

اگرچه آن گاه که انس با کتاب رواج یابد، کتاب خوانی نه یک تکلیف، که یک کار شیرین و یک نیاز تعلل ناپذیر و یک وسیله برای آراستن شخصیت خویشتن تلقی خواهد شد؛ و نه تنها جوانان، که همهٔ نسل ها و قشرها به دلخواه و شوق، بدان رو خواهند آورد.