بریده‌هایی از کتاب وضعیت آخر

حد و مرز بین «والد» و «بالغ» و «کودک» بسیار شکننده است، تا آنجا که گهگاه اصلا حد و مرزی مشخص نیست و شخص را آسیب‌پذیر و مستعد دریافت علائمی می‌نماید که ممکن است وضعیتهای احساس عجز و وابستگی بچگی را در او دوباره زنده کند.

با خشونت محال است به کسی یاد داد که خشونت نکند.

من یک انسانم. تو یک انسانی. بدون وجود تو، من انسان نیستم زیرا فقط از راه ارتباط با تو این زبان امکان‌پذیر است، و فقط از راه زبان است که تفکر امکان‌پذیر است، و فقط از راه تفکر است که انسانیت امکان‌پذیر است. تو مرا مهم ساخته‌ای. بنابراین، من مهم هستم و تو هم مهم هستی. اگر من ترا بی‌ارزش کنم، خودم بی‌ارزش می‌شوم. این منطق وضعیتِ «من "خوب" هستم ـ شما "خوب" هستید» است.

تاریخ از یاد رفته سالگرد ازدواج برای زوجی که صمیمی هستند چیز مهمی نیست ــ اما برای زن و شوهری که ازدواجشان فقط بر پایه مراسم و وظایف است مصیبتی است.

شاید مهمترین کشف این بود که رویدادهای گذشته در مغز نه تنها جزء به جزء با تصویر و صدا ضبط می‌شوند، بلکه احساس مربوط به آن رویداد نیز ضبط می‌گردد. یک رویداد و احساس مربوط به آن در یک جا ضبط و به‌طرزی ناگشودنی در هم قفل می‌شوند،

حالتی وجود دارد که در آن وضعیت «من "خوب" نیستم ـ شما "خوب "نیستید» (وضعیت دوم) می‌تواند وضعیت اول باشد. این شرایط کودکی است که اوتیسم (autism) (در خود مانی) دارد ــ حالتی که در آن بچه همیشه در خواب و خیال است و هیچوقت در بند درک و فهم دنیای اطرافش نیست. بچه‌ای که اوتیسم دارد هرگز تولد روانی پیدا نمی‌کند. اوتیسم طفولیت ظاهرآ عکس‌العملی در مقابل یک نوع ارگانیزم نارس بر اثر فشار مصیبت‌بار فقدان نوازش است. به عبارت دیگر، طفل اوتیسمی بچه‌ای است که طی اولین هفته‌های زندگی خود این احساس را داشته که او را هرگز بلند نکردند و نجات ندادند. ظاهرآ او پس از تولد، پس از ورود فاجعه‌آمیزش به این جهان، کسی را برای کمک خودش در آنجا نیافته است.

به گفته ارسطو آنچه ابراز می‌شود اثرش در شخص عمیقتر می‌گرد

. مادری که از مشاجره درونی «والدکودک» خود آزاد است و از احساس «خوب نیستم» اش رها شده است، می‌تواند مادری گرم و نوازش دهنده باشد.

اگر زنهای همسایه که صبحها می‌آیند و با هم گپ می‌زنند از بحث «شوهرها خیلی نفهم‌اند» لذت می‌برند، از زن همسایه تازه که می‌آید و می‌گوید شوهر من ماه است هیچ خوششان نمی‌آید.

هرگاه یک نفر آگاهانه به چیزی توجه کند، این چیز خودبخود در قشر مخ او در ناحیه شقیقه در هر دو طرف ضبط می‌شود. این محفوظات دارای تسلسل‌اند و ادامه دارند.

شاید مهمترین کشف این بود که رویدادهای گذشته در مغز نه تنها جزء به جزء با تصویر و صدا ضبط می‌شوند، بلکه احساس مربوط به آن رویداد نیز ضبط می‌گردد. یک رویداد و احساس مربوط به آن در یک جا ضبط و به‌طرزی ناگشودنی در هم قفل می‌شوند، بدانگونه که بعدآ یکی را بدون دیگری نمی‌توان برانگیخت.

دارد؟ عیب اینجاست که یک چیز با ارزش زندگی ــ روابط جنسی ــ بی‌ارزش شده است. تبدیل به چیزی راحت و هردمبیل شده و دیگر آن ارزشی را که اخلاقآ از آن منبعث می‌شود ندارد.

مردم آن نوع بچه‌هایی را بار می‌آورند که خودشان بودند، نه آنچه که می‌خواهند.

این یک حقیقت ثابت شده است که وقتی یک وضعیت روحی مهم در آغاز زندگی اتخاذ شد، تبدیل به وضعیت مؤثری می‌شود که شخص تا پایان عمر تمایل دارد به‌طور خودبخود به آن وضعیت برگردد.

با خشونت محال است به کسی یاد داد که خشونت نکند.

اگر اشخاص بتوانند تغییر کنند، دنیا می‌تواند تغییر کند. این امیدی است که ما در دل می‌پرورانیم.

وقتی کودکی از پدر و مادر «خوب» بار احساس «غیر خوب» را بر روح خود تحمل می‌کند، می‌توانیم بار هولناک کودکانی را که پدر و مادرشان گناه غفلت و بدرفتاری و خشونت ظالمانه را مرتکب می‌شوند تصور کنیم.

و از طرف دیگر، به‌طور مداوم ــ عمدتآ از طرف پدر و مادر ــ از او خواسته می‌شود که این لذتها و رضایتمندیهای اساسی را به‌خاطر رضایت پدر و مادر و به‌خاطر اینکه دوستش داشته باشند کنار بگذارد، و عاقل باشد.

ما از ملیتِ خود، یا گروه خود، یا «والد» خود کورکورانه دفاع می‌کنیم و فراموش می‌کنیم که ملتهای دیگر نیز همین کار را می‌کنند. ما اسم دفاع خود را «میهن‌پرستی» می‌گذاریم و اسم دفاع آنها را «یوغ بندگی»

من فکر می‌کنم که اسطوره امریکا اکنون متأسفانه در وضعیت دوم ــ یعنی «من "خوب" هستم ـ شما "خوب" نیستید» ــ به خاک نشسته است. ما خیال می‌کنیم «خوب هستیم» چون خاطره پر احساس و بناهای یادبود شکوهمند آزادیخواهانی چون تامس جفرسون (Thomas Jefferson)، تامس پین Paine) (Thomas و آبراهام لینکلن (Abraham Lincoln) را داریم. خود را به صورت بهترین مخلوقات می‌بینیم ولی دشمنان ما فقط بصورت کاریکاتورند.