بریده‌هایی از کتاب علی

ما از وقتی در تشیع‌مان ماندیم که همه مقلد شدیم در مسایل عقلی!

(عمرو عاص برای اولین بار در تاریخ اسلام، بنیان‌گذار قرآن بر سر نیزه کردن علیه قرآن بود.)

این نقطه‌ی باریک در تاریخ دراز و پرماجرای اسلام، سخت دردآور است. این چند لحظه، لحظات شگفتی بود. سرنوشت اسلام و مسیر تاریخ و آینده‌ی همه چیز در همین لحظات تعیین می‌شد. پیداست که اگر فرصت کوتاهی را که مالک می‌خواست از او نگرفته بودند، بنی امیه مرده بود؛ بنی عباس نیامده بود؛ حسن شکست نخورده بود؛ حسین شهید نشده بود... و ما به جای قرن‌ها خلافت نفاق و سلطنت دروغ و مذهب فریب و تخدیر، رهبری‌ای داشتیم که ادامه‌ی امامت خاندان پیامبر بود و جامعه‌ای داشتیم که سنگ‌های پی‌اش را علی نهاده بود و بر قسط و عدل نهاده بود!

نهج‌البلاغه بعد از قرآن بزرگ‌ترین کتاب ماست که آن را نمی‌خوانیم و نمی‌دانیم و نمی‌شناسیم؛ چنان‌که قرآن هم همین‌طور. قرآن را هم فقط ستایش می‌کنیم، می‌بوسیم و تبرک می‌دانیم. آن همه تجلیل و ستایش می‌کنیم، اما چه فایده دارد، چه تأثیری می‌تواند داشته باشد، وقتی که درونش را ندانیم چه می‌گوید؟

امام گاه با سخنش حرف می‌زند و گاه با سکوتش؛ گاه با پیروزی‌اش درس می‌دهد و گاه با شکستش. خطاب او به ماست و رسالت ما نیز معلوم است: شناختن این درس‌ها، و خواندن این سخنان و شنیدن این سکوت‌ها...

یک ربع قرن خاموشی از طرف روحی که همواره بی‌قرار است و از ده سالگی وارد نهضت اسلام شده.

ترجمه و تفسیر خطبه‌ی ۳۲ نهج‌البلاغه ای مردم! ما در زمانه‌ای پُرعناد و بدکینه گرفتار شده‌ایم: انسان نیک‌دل و پاک‌دامن را در این روزگار بد می‌شمرند؛ و ستمکاره در این عصر بر تندباد غرور و نخوتش می‌افزاید. آنچه می‌دانیم، سودمان نمی‌بخشد و آنچه را نمی‌دانیم نمی‌پرسیم و از بدبختی کوبنده‌ای که فرا می‌رسد بیم نداریم، تا آنگاه که بر سرمان فرود آید.

در خود مبانی اساسی تشیع ماست که تقلید در مسایل عقلی و اصول اعتقادی جایز نیست و حتی کسی که اصول اعتقادی خودش را به تقلید گرفته باشد، اساس دینش درست نیست و عبادتش درست نیست.

می‌گوید «ارزش مردان را به حق باید مقایسه کرد و سنجید، نه ارزش حق و حقیقت را به شخصیت و جلال و شکوه رجال»

دکتر جرج جرداق، که بزرگ‌ترین انسانی است که علی را به بشریت امروز شناسانده است، در کتاب الامام علی صوت العدالۀ الانسانیه می‌گوید: «ای روزگار! کاش می‌توانستی همه‌ی قدرت‌هایت را، و ای طبیعت! کاش می‌توانستی همه‌ی استعدادهایت را در خلق یک انسان بزرگ، نبوغ بزرگ و قهرمان بزرگ جمع می‌کردی و یک بار دیگر به جهان ما یک علی دیگر می‌دادی.» نویسنده‌ی این کتاب یک طبیب مسیحی است و این نشان می‌دهد که علی تنها در چهارچوب یک فرقه ارزیابی نمی‌شود، بلکه هر انسانی که به مفاهیم انسانی معتقد است، به علی معتقد است و هر عصری و هر نهضتی که به این ارزش‌ها معتقد است و برای این هدف‌ها مبارزه می‌کند، به شناخت علی نیازمند است و مسلماً وقتی که او را شناخت، به او عشق می‌ورزد و این عشق بزرگ‌ترین نیروی محرک و بزرگ‌ترین قدرت نجات‌دهنده‌ی انسان می‌شود.