بریده‌هایی از کتاب مادربزرگ سلام رساند و گفت متاسف است

«با هیولاها درگیر نشو، وگرنه خودت تبدیل به یکی از اون‌ها می‌شی. اگر برای مدت طولانی به یه گودال نگاه کنی، گودال هم به تو نگاه می‌کنه.» «از چی حرف می‌زنی؟» السا در خفا کیف می‌کند از اینکه زن مثل یک بچه با او حرف نمی‌زند. «ببخشید، این... این رو نیچه گفته. یه فیلسوف آلمانی. این... آم، احتمالاً اشتباه نقل قول کردم. اما گمونم معنیش این باشه که اگر از کسی که تو وجودش تنفر داره متنفر باشی، این خطر هست که شبیه همون آدم بشی.» شانه‌های السا تا گوش‌هایش بالا می‌آید. «مامان‌بزرگ همیشه می‌گفت: "به ظرف پی‌پی لگد نزن، وگرنه همه‌اش می‌پاشه بیرون!"»

السا روی لبۀ تخت می‌نشیند و موهای مامان را ناز می‌کند. مامان دست‌های او را می‌بوسد و نجوا می‌کند: «بهتر می‌شه، عزیز دلم. درست می‌شه.» همان‌طور که مامان‌بزرگ همیشه می‌گفت. و السا خیلی‌خیلی دوست دارد باور کند.

مامان می‌پرسد: «می‌ترسی؟» السا اعتراف می‌کند: «بله.» مامان به السا نمی‌گوید نباید بترسد، سعی نمی‌کند او را گول بزند و وادارش کند که نترسد. السا از این بابت عاشق مامان است.

اینجا بود که دو شوالیۀ طلایی پیدایشان شد. همه تلاش کردند در مورد بالا رفتن از کوه به آن‌ها هشدار بدهند، اما خب آن‌ها گوش به حرف کسی ندادند. شوالیه‌ها بعضی وقت‌ها حسابی کله‌شق‌اند. اما وقتی آن‌ها از کوه بالا رفتند و همۀ ترس‌ها از غار بیرون جهیدند، شوالیه‌های طلایی مبارزه نکردند. فریاد نزدند و مثل باقی جنگجوها فحش ندادند. در عوض، همان کاری را کردند که می‌شود با ترس‌ها انجام داد: بهشان خندیدند. خنده‌ای بلند و بی‌اعتنا. و همۀ ترس‌ها یکی‌یکی به سنگ تبدیل شدند. مامان‌بزرگ عاشق این بود که آخر قصه‌ها چیزی به سنگ تبدیل شود، چون اصولاً تو پایان‌بندی قصه‌ها کارش تعریفی نداشت.

مثل وقتی که یک شخصیت مشهور را توی کافه می‌بینی و ناخودآگاه داد می‌زنی: «هی، سلام!» قبل از آنکه بفهمی، مغزت فرصت داشته به تو بگوید: «هی، احتمالاً اون شخص رو می‌شناسی، بهش سلام کن!» و پشت‌بندش: «نه، صبر کن، نمی‌شناسیش، تو تلویزیون دیدیش!» چون مغزت دوست دارد کاری کند تو مثل احمق‌ها به نظر بیایی.

در دنیای واقعی مردم همیشه می‌گویند وقتی اتفاق وحشتناکی می‌افتد اندوه و درماندگی و دردی که در قلبمان حس می‌کنیم «با گذشت زمان کمتر می‌شود»، اما این حقیقت ندارد. اندوه و دردِ از دست دادن همیشگی است، اما اگر قرار باشد برای همۀ عمر آن‌ها را با خودمان حمل کنیم، طاقتمان تمام می‌شود. غم و اندوه فلجمان می‌کند. بنابراین، درنهایت، اندوه‌هایمان را بسته‌بندی می‌کنیم و جایی می‌گذاریم.

بزرگ‌ترین توانایی مرگ میراندنِ آدم‌ها نیست، بزرگ‌ترین توانایی‌اش این است که می‌تواند کاری کند بازمانده‌ها آرزو کنند زندگی‌شان متوقف شود،

«یه بار تو یه فیلم یکی رو دیدم که می‌گفت ایمان می‌تونه کوه‌ها رو جابه‌جا کنه.» خودش نمی‌داند چرا این را گفته، شاید به این دلیل که نمی‌خواهد زن برود، قبل از آنکه السا بتواند سؤال اصلی‌اش را از او بپرسد. «من هم شنیدم.» السا سرش را تکان می‌دهد. «اما می‌دونی که حقیقت داره! چون ایمان از میاماس اومده، از غولی به اسم ایمان. این غول فوق‌العاده قوی بوده. و واقعاً می‌تونسته کوه‌ها رو جابه‌جا کنه!»

«گمونم به کمک نیاز داره.» «کمک کردن به کسی که خودش نمی‌خواد به خودش کمک کنه کار سختیه.» السا به‌اعتراض می‌گوید: «اونی که می‌خواد به خودش کمک کنه احتمالاً اونی نیست که بیشتر از همه به کمک دیگران نیاز داره.»

صدایی در گلوی زن خفه می‌شود. کمی طول می‌کشد تا السا بفهمد صدای خنده بوده. انگار آن بخش گلویش مدت‌ها بی‌استفاده مانده و تازه کلیدش پیدا شده و یک جریان برق قدیمی به‌یک‌باره وصل شده باشد.

«این کتاب رو برای پسرهام می‌خوندم، وقتی مامان‌بزرگشون مُرد. نمی‌دونم خوندیش یا نه. احتمالاً خوندیش.» السا سرش را به نشانۀ نه تکان می‌دهد و کتاب را محکم می‌گیرد. «نه.» دروغ می‌گوید، چون آن‌قدر مؤدب هست که وقتی کسی کتابی بهش می‌دهد وانمود کند قبلاً آن را نخوانده.

السا مقابل در می‌ایستد. توان جلوتر رفتن ندارد. دیشب اینجا بود، اما انگار تو روز سخت‌تر است. وقتی خورشید راهش را به‌زور از میان پرده به درون باز می‌کند، به یاد آوردن چیزها سخت‌تر است. حیوانات ابری بر فراز آسمان در پروازند. صبح قشنگی است، اما روز افتضاحی است.

مامان‌بزرگ از محیط زیست متنفر بود، اما آدمی بود که موقع جنگ می‌شد رویش حساب کرد. بنابراین، محض خاطر السا، به یک تروریست تبدیل شد. درواقع، السا از دست مامان‌بزرگ عصبانی است، چون می‌خواهد از دست او عصبانی باشد؛ به هر دلیل دیگری. به‌خاطردروغ‌ها، به‌خاطر تنها گذاشتن مامان، و به‌خاطر مردن. اما نمی‌شود از کسی که حاضر است محض خاطر نوه‌اش به یک تروریست تبدیل شود عصبانی باقی ماند. و این السا را عصبانی می‌کند که نمی‌تواند عصبانی باقی بماند.

السا به یاد می‌آورد مامان‌بزرگ همیشه می‌گفت: «بهترین قصه‌ها نه کاملاً واقعی‌ان و نه سرتاپا ساختگی.» منظورش از چیزهای مشخصی که بهشان می‌گفت «حقایق به چالش کشیده‌شده» همین بود. برای مامان‌بزرگ این‌طور نبود که همه‌چیز کاملاً سیاه یا سفید، این وری یا آن وری، باشد. قصه‌های مامان‌بزرگ هم‌زمان صددرصد واقعی بودند و نبودند.

«به هر حال، اون یه کودنه.» مامان موافقت می‌کند. «آدم‌ها وقتی مدت زیادی تنها بمونن کودن می‌شن.»

السا آن شب خیلی ترسیده بود، و از مامان‌بزرگ پرسیده بود اگر یک روز دنیای آن‌ها از هم بپاشد، چه‌کار باید بکنند. مامان‌بزرگ انگشت‌های اشارۀ السا را محکم فشار داده و گفته بود: «اون‌وقت همون کاری رو می‌کنیم که بقیه می‌کنن، یعنی هر کاری از دستمون بربیاد انجام می‌دیم.»

تراژدی‌های غیرمنتظره باعث ظهور ابرقهرمان‌های غیرمنتظره‌ای می‌شوند.

مصیبت‌های غیرمنتظره تأثیرهای غیرمنتظره‌ای روی آدم‌ها دارند، اندوه‌های غیرمنتظره و قهرمانی‌های غیرمنتظره. مرگ‌هایی بیشتر از آنچه احساسات آدم‌ها قدرت درکشان را داشته باشند.

همۀ هیولاها از اول هیولا نبوده‌اند و همۀ هیولاها هم شکل هیولا نیستند. بعضی‌هایشان از درون هیولا هستند.

السا یک بار شنیده بود یکی از دکترها به مامان می‌گوید: «مامان‌بزرگ می‌تونه حتی تو یه اتاق خالی هم دعوا به‌پا کنه.» ولی وقتی السا این را به او گفت مامان‌بزرگ فقط به او نگاه کرد و گفت: «خب اگر خود اتاق اول دعوا رو راه انداخته باشه چطور؟»