بریده‌هایی از کتاب در جبهه غرب خبری نیست

دانست که ارزش فرهنگ و هنر انسان در برابر غریزهٔ توحش و جنگ‌طلبی او هیچ است و سرمایه‌داران عالم چگونه برای حفظ منافع خود حاضرند جهانی را به آتش بکشند.

چه‌قدر عجیب است که تمامی خاطرات‌مان دو ویژگی دارند. آن‌ها همیشه کاملاً آرام‌اند، این صفت غالب آن‌هاست، حتی اگر واقعاً آرام نباشند چنین جلوه می‌کنند.

درونش دفترچه‌ای است با نام او. تا آن زمانی که نامش را نمی‌دانم شاید فراموشش کنم. زمان خاطره‌اش را محو خواهد کرد. اما نامش مثل میخی است که در ذهنم کوبیده می‌شود و هیچ‌گاه بیرون نخواهد آمد. قدرتی دارد که همیشه به یاد من خواهد ماند. همیشه بازخواهد گشت و در برابرم خواهد ایستاد.

رفیق، بیست سال از زندگی‌ام را بگیر و دوباره زنده شو. اگر می‌خواهی عمرم را بیش‌تر بگیر، چون نمی‌دانم با مابقی عمرم ــ حتی اگر نقشه‌ای برایش داشته باشم ــ چه کنم.»

نمی‌تواند بفهمد که دربارهٔ چنین مقولاتی نمی‌شود حرف زد؛ می‌توانم این کار را بکنم، اما برایم خطرناک است که آن تجربیات را در قالب کلمات بیان کنم. می‌ترسم این تجربیات بیش‌ازحد بزرگ شوند و دیگر نتوانم برشان غلبه کنم.

آدم‌های فقیر از ما عاقل‌تر بودند. خوب می‌دانستند جنگ مایهٔ بدبختی است. ولی آدم‌های طبقهٔ متوسط، که باید بیش‌تر سرشان می‌شد، غرق در شوروهیجان جنگ شده بودند.

ما مثل کودکان بی‌کس‌ایم و مانند مردانِ باتجربه بی‌رحم و سطحی و پُر از اندوه‌ایم ــ باور دارم که از میان رفته‌ایم.

همهٔ مردم دنیا باید از کنار تختش بگذرند و بگویند «این فرانتس کمریش است، نوزده‌ساله‌ای که نمی‌خواهد بمیرد. نگذارید بمیرد.»

زمین برای هیچ‌کس به اندازهٔ سرباز معنا ندارد. وقتی سرباز خود را در آغوش آن پناه می‌دهد، وقتی چهره و اندامش را از ترسِ ترکش‌ها در آن پنهان می‌کند، زمین تنها یاور، برادر و مادر اوست. سرباز وحشت و اشک‌هایش را در سکوت و امنیت زمین پنهان می‌کند، زمین به سرباز پناه می‌دهد و برای ده ثانیه رهایش می‌کند تا زندگی کند، بدود.

کروپ برای خودش متفکری است. عقیده دارد اعلان جنگ باید مثل یک جشن بزرگ باشد. همه‌جا را آذین‌بندی کنند و برای تماشا هم بلیت بفرستند. مثل میدان گاوبازی. بعد وزرا و فرماندهان کشورهای متخاصم باید لنگ ببندند و چماقی بر دوش بگذارند و قضیه را بین خودشان حل کنند. هر کس زنده ماند، کشورش برندهٔ جنگ است. این کار هم ساده‌تر است، هم عادلانه‌تر. چه لزومی دارد آدم‌هایی که ذی‌نفع نیستند با هم بجنگند.