بریده‌هایی از کتاب چکیده تاریخ ایران

در زمان وی ایران به اوج اقتدار و عظمت خود در دوران ساسانی رسید

ولی در حوالی سال ۲۲۰ میلادی «ارتاگزوسپس» که در تاریخ ایران به‌نام اردشیر معروف است و در آن هنگام پادشاه دست نشانده‌ی پارس بود توانست با سه جنگ پی درپی اردوان را در حوالی اهواز فعلی شکست قطعی داده و مقتول سازد، و با براندازی پارتیان (اشکانیان) برای همیشه، سلسله‌ای جدید را به نام ساسانیان بنیان نهد.

در سال ۲۳ قبل از میلاد قرارداد صلحی با روم منعقد کرد که تا وقوع قتلش به‌دست پسر کوچک خودش، که از یک کنیز رومی صاحب شده بود، ادامه داشت.

نوبت سلطنت به داریوش دوم رسید که از نالایق‌ترین پادشاهان هخامنشی بود.

نوبت سلطنت به داریوش دوم رسید که از نالایق‌ترین پادشاهان هخامنشی بود.

برای اولین بار با تقسیم و توزیع قدرتِ تصمیم‌گیری در ولایت‌ها و استان‌ها که استان‌دار آنها را «ساتراپ» می‌نامیدند و هر کدام به طور مستقل با مرکز ارتباط داشتند، شیوه‌ای از مدیریت غیرمتمرکز را به معرض آزمایش گذاشت. در دوره‌ی داریوش، با فتح ایالات پنجاب و سند در شرق و مقدونیه در غرب، حدود کشور ایران در گستره‌ی نواحی سردسیر چین و یونان شمالی و آفریقا قرار گرفت، که قسمت اعظم نواحی مسکونی جهان شناخته شده‌ی آن روز را شامل می‌شد.

ولی یکسال بعد هنگامی که مشغول لشکرکشی به مصر بود، یکی از مغ‌های دربار به نام «گوماتا» که گویا از راز قتل بردیا مطلع بود، خود را به جای وی به مردم معرفی کرده به عنوان بردیا به سلطنت مشغول شد. کمبوجیه که خبر روی‌گردانی ملت از خود را به‌سادگی نمی‌توانست باور کند در سال ۵۲۱ ق. م به‌زندگی خود خاتمه داد

کمبوجیه رسید که در زمان حیات پدر نیز پادشاهی بابل را به عهده داشت. وی به‌علت اختلافی که در نتیجه‌ی حسادت با برادرش «بردیا» داشت او را در خفا با خدعه به قتل رسانید.

شاخه‌ای از این مهاجران آریایی (مادها) و گروه دیگر پارسیان (پارس‌ها) بودند که به ترتیب در غرب و جنوب غربی ایران امروز سکنا گزیدند و بنیان‌گذار یکی از بزرگترین امپراتوری‌های باستانی جهان شدند؛ و سرانجام گروه بزرگ دیگری از اقوام آریایی، امتداد جنوب شرقی را انتخاب کردند و پس از عبور از کوه‌های هندوکش، ساکن پنجاب و هندوستان و افغانستان فعلی شدند.

از بیابان‌های وسیعِ شمال خراسان یا از جلگه‌های جنوب روسیه

طی سال‌ها، بعد از تسلط بر ایلام و سایر ممالک همجوار متمدن، پایتخت اصلی خود را شوش قرار دادند که مرکز قدیمی‌ترین تمدن کشور ما شد.

می‌دهد. در جنوب غربی ایران، سرزمین حاصل‌خیز و پرآب خوزستان قرار دارد که به‌نام قدیمی ایلام، خود در چند قرن قبل از ظهور اقوام آریایی در همسایگی بابل، سومر و اکد دارای تمدن قابل توجهی بوده است. این سرزمین به‌علت وجود تنها رودخانه‌ی قابل کشتیرانی ایران، کارون، و زراعتِ شکل گرفته در رسوبات کناریِ آن، بعدها به ترتیبی که ذکر خواهد شد پذیرای اقوام مهاجر آریا یا آریان گردید

لغت اتابک در اصل به معنی لله و سرپرست است. به هنگامی که سلاطین سلجوقی بچه‌های صغیر خود را به حکمرانی ایالت‌های زیرِ تصرف خود می‌فرستادند با هر یک، غلامی معتمد به نام اتابک نیز هم‌راه می‌کردند تا شاه‌زادگان را سرپرستی کنند

ژنرال در خاطراتش می‌نویسد: عیب کلی اعیان ایران این است که حرصِ ایشان بسیار است. پول در این مملکت معبود ملی است. بهترین طرح‌ها اگر اندک معارضه‌ای با منفعت فلان وزیر داشته باشد، زیر پا می‌رود.

روی‌هم‌رفته کارنامه‌ی توسعه‌ی اقتصادی و عمرانی دودمان پهلوی در مقایسه با دودمان قاجار قابل توجه است و نمی‌توان منکر خدمات عمرانی پهلوی‌ها شد ولی فقدان توسعه‌ی سیاسی، سیستم را مواجه با بحران ساخت.

رضاشاه در اصفهان کلیه‌ی اموال و املاک خود را که متجاوز از ۵۲۰۰ رقبه بود، در مقابل یک سیر نبات به پسرش هبه کرد و شاه جوان و بی‌تجربه ماند و یک کشور آشوب‌زده و فقیر و در اشغال، و بدتر از همه با رجالی که بهترین فرصت را برای تصفیه حساب‌های خود پیدا کرده بودند.

به‌هرحال به عقیده‌ی نگارنده رضاشاه مولود شرایط زمانه‌ی خودش بود و این به معنی تطهیر او نیست بلکه خاضعانه به‌منظور انتقاد از خودمان است، بدین معنا که روحیه‌ی ارباب رعیتی و قدرت‌پرستی و خودکم‌بینی و حقارت، زمینه را برای تداوم خودکامگی و استبداد فراهم می‌سازد.

در روز بعد از کودتای سوم اسفندماه ۱۲۹۹ مردم شاهد اعلانی شدند بر در و دیوار شهر که «من حکم می‌کنم..... امضاء: رضا»

«در دهر چو من یکی و آن هم کافر؟..»

در حد فاصل رودخانه‌ی سند در مشرق و رود دجله در عراق، سرزمین مرتفعی قرار دارد که آن را فلات ایران می‌خوانند. سرزمین فعلی ما ایران به جز نواحی افغانستان و بلوچستان در شرق و اندکی در غرب، قسمت اعظم این فلات را تشکیل می‌دهد. در جنوب غربی ایران، سرزمین حاصل‌خیز و پرآب خوزستان قرار دارد که به‌نام قدیمی ایلام، خود در چند قرن قبل از ظهور اقوام آریایی در همسایگی بابل، سومر و اکد دارای تمدن قابل توجهی بوده است. این سرزمین به‌علت وجود تنها رودخانه‌ی قابل کشتیرانی ایران، کارون، و زراعتِ شکل گرفته در رسوبات کناریِ آن، بعدها به ترتیبی که ذکر خواهد شد پذیرای اقوام مهاجر آریا یا آریان گردید که طی سال‌ها، بعد از تسلط بر ایلام و سایر ممالک همجوار متمدن، پایتخت اصلی خود را شوش قرار دادند که مرکز قدیمی‌ترین تمدن کشور ما شد.