بریده‌هایی از کتاب کلیدهای پرورش هوش اخلاقی در کودکان و نوجوانان

سه نیکخویی زیربنای هوش اخلاقی فرزندتان را می‌سازند که عبارتند از همدلی، وجدان و خویشتن‌داری. در حقیقت، آنها به اندازه‌ای برای هوش اخلاقی مهم هستند که من آنها را هسته اخلاقی می‌خوانم.

فرزندتان را به گونه‌ای پرورش دهید که او به‌طور عمیق قدرت تشخیص درست از نادرست را داشته باشد و بتواند در برابر تأثیرهای بیرونی مقاومت کند. هوش اخلاقی قدرتی است که فرزندتان در مقابله با این فشارهای منفی نیاز دارد و به او این امکان را می‌دهد که با راهنمایی شما یا بدون آن درست رفتار کند.

۱ . همدلی عاطفه اخلاقی است که به فرزندتان قدرت درک احساس دیگران را می‌دهد.

هوش اخلاقی: بهترین مایه امید برای حفظ زندگی اخلاقی کودکانمان هوش اخلاقی توان تشخیص درست از نادرست است؛ یعنی داشتن اعتقادات اخلاقی محکم و عمل کردن بر طبق آنها به گونه‌ای که شخص رفتاری درست و محترمانه داشته باشد.

اما با وجود تلاشهای پر تب و تابمان، بحران هنوز باقی است، زیرا می‌بینیم فرزندانمان هنوز در رنج هستند. این بدان خاطر است که ما نکته بسیار مهمی را نادیده گرفته‌ایم: بخش اخلاقی زندگی فرزندانمان.

آیا به همان میزان که از فرزندان خود انتظار دارند تا در «کارنامه آموزشی» خود نمرات بالا ردیف کنند به همان میزان از آنها انتظار دارند که در رفتارها و ارزشهای اخلاقی نیز نمره بالا به دست آورند؟

کودکان بیشتر از همه تحت تأثیر اشخاصی قرار می‌گیرند که بیشترین علاقه و احترام را برایشان قائل هستند. آنها معمولاً باورهای اخلاقی آن افراد را تقلید می‌کنند. یکی از مطمئن‌ترین راهها برای تقویت اخلاقیات فرزندتان برقراری رابطه‌ای صمیمانه و پرمهر با اوست

برای آموزش خویشتن‌داری به کودکان، باید به آنها خویشتن‌داری را نشان دهید؛ و شما باید سرمشق زنده خویشتن‌داری باشید.

در حقیقت توصیه‌ها و شیوه‌های تربیتی زمانی مؤثر و مفید خواهند بود که بدانیم چه کسی، چه چیزی را، به چه کسی، در چه شرایطی، با چه روشی، و در چه موقعیتی منتقل می‌کند و این دشوارترین، پیچیده‌ترین و در عین حال ظریف‌ترین و لطیف‌ترین رسالت والدین در تربیت کودکان است.

ظاهرا حتی تا اواخر جنگ جهانی دوم، فقط ۲۰ درصد سربازان امریکایی قادر به نشانه‌روی با اسلحه و تیراندازی به سوی دشمن بودند و ۸۰ درصد دیگر به علت گریزان بودن از این کار در ارتش اختلال ایجاد کرده بودند. راه‌حل ارتش این بود که برنامه‌های آموزشی را به گونه‌ای تغییر دهند که سربازان برای تمرین تیراندازی به جای مرکز دایره، آدمکهایی را مورد اصابت قرار دهند. در نتیجه تا آخر جنگ ویتنام ۹۰ درصد سربازان امریکایی قادر بودند بدون درنگ به دشمن تیراندازی کنند. مسئله به شدت نگران کننده این است که بسیاری از بازیهای پرطرفدار ویدئویی درست همین شیوه بی‌حس کننده را به کار می‌برند. این بدان معناست که بسیاری از کودکان ساعتهای بی‌شماری با بی‌حس شدن نسبت به خشونت سرگرم هستند و احتمالاً آن خشونتها را رفتارهای بسیار معمولی فرض می‌کنند. البته، نه اینکه هر کودکی که این بازیها را انجام می‌دهد، قاتل می‌شود، اما بازیهای خشن ویدئویی کودکان را برای آدم‌کشی آماده می‌کند و حتی به آنها یاد می‌دهد که از این تجربه لذت ببرند. کانون پزشکان کودک امریکا اشاره می‌کند «کودکانی که در خردسالی در معرض برنامه‌های خشن قرار می‌گیرند، بیش از کودکانی که چنین تماسی را نداشته‌اند، بعدها در زندگی به اعمال خشونت‌بار دست می‌زنند».