بریده‌هایی از کتاب اثر مرکب

سخنران سمینار این پرسش را مطرح کرد: «چند درصد از مسئولیت رابطه زناشویی به عهده شماست؟» من نوجوان بودم و فکر می‌کردم راه‌های صحیح رسیدن به عشق واقعی را به‌خوبی می‌دانم. بی‌درنگ پاسخ دادم: «پنجاه، پنجاه» . واضح بود. هر دو طرف باید مسئولیت یکسانی را در مقابل یکدیگر داشته باشند، در غیر این صورت یک نفر از پا در می‌آید. شخص دیگری فریاد زد: «پنجاه‌ویک، چهل‌ونه» . با این استدلال که اشتیاق شما برای انجام کار باید بیش از طرف مقابل باشد. آیا روابط براساس از خود گذشتگی و بخشش ایجاد نمی‌شوند؟ شخص دیگری پاسخ داد: «هشتاد، بیست» . استاد بر روی کاغذی با حروف سیاه و بزرگ نوشت: ۱۰۰ به صفر! «شما باید تمایل داشته باشید ۱۰۰ درصد بدهید و انتظار صفر درصدی درمقابل آن داشته باشید.» او گفت: «تنها زمانی که حاضر باشید ۱۰۰ درصد مسئولیت را به عهده بگیرید تا یک رابطه را از نو بسازید، موفق خواهید شد. در غیر این صورت این رابطه همیشه در معرض آسیب از جانب فجایع مختلف است.»

خودتان اجازه دادید انتخاب‌های بدون فکر داشته باشید. تا زمانی که تصمیمات ناخود‌آگاه بگیرید، نمی‌توانید به‌صورت خودآگاه این رفتارها را تغییر دهید و عادت‌های مثبت را جایگزین آن‌ها کنید. الان زمانی است که باید بیدار شوید و انتخاب‌هایی قدرتمند داشته باشید.

بزرگ‌ترین چالش شما این نیست که به عمد تصمیمات بدی گرفته‌اید. حل کردن این موضوع بسیار آسان است. بزرگ‌ترین چالش شما این است که در زمان اتخاذ تصمیمات‌تان، به آن‌ها توجه نمی‌کنید. نیمی از مواقع از اتخاذ آن تصمیمات آگاه نبوده‌اید. انتخاب‌های ما توسط فرهنگ و تربیت خانوادگی‌مان شکل می‌گیرند. آن‌ها طوری در رفتار‌ها و عادت‌هایمان تنیده شده‌اند که فراتر از حد کنترل به نظر می‌آیند.

درباره‌اش فکر کنید. هر چیزی که در زندگی‌تان وجود دارد، به‌خاطر این است که پیشتر درمورد چیزی تصمیم گرفته‌اید. انتخاب‌ها ریشه‌ی همه‌ی نتایج هستند. هر انتخاب، رفتاری را آغاز می‌کند که در بلندمدت تبدیل به عادت می‌شود. انتخاب‌های ضعیف، شما را عقب انداخته و سبب می‌شوند انتخاب‌های جدیدی داشته باشید که سخت‌تر خواهند بود. اگر هیچ انتخابی نکنید، دریافت‌کننده‌ای منفعل از هر چیزی که در مسیرتان قرار می‌گیرد، خواهید شد. در حقیقت شما انتخاب‌ها را انجام می‌دهید، سپس این انتخاب‌ها شما را می‌سازند. هر تصمیمی، هر چند بی‌اهمیت و ناچیز، مسیر زندگی شما را تغییر می‌دهد. این که به کالج بروید یا خیر، با چه کسی ازدواج کنید، در غیبت‌ها و شایعه‌سازی‌ها همراه شوید یا خیر، یک یا چند تماس تلفنی و کاری مهم بگیرید یا آن‌ها را به روز دیگری موکول کنید، بگویید عاشقت هستم یا نگویید، مسیر زندگی‌تان را تغییر می‌دهند. هر تصمیمی که می‌گیرید بر روی اثر مرکب زندگی‌تان تاثیر دارد.

چند عذر و بهانه را که بیشتر از همه به آن‌ها پناه می‌برید، یادداشت کنید (برای مثال به‌اندازه کافی باهوش نیستم، تجربه کافی ندارم، من را بد تربیت کرده‌اند، تحصیلات کافی ندارم و…) تصمیم بگیرید کاری کنید تا با تلاش سخت و پیشرفت شخصی، آن‌ها را سرکوب کنید، حتی خود سابق‌تان را! اسکات باشید! شش گام کوچک و به‌نظر بی‌اهمیت را بنویسید که می‌توانید هر روز بردارید تا زندگی‌تان را به‌سوی مسیری بسیار جدید و مثبت تغییر دهید. بِرَد نباشید! کارهای کوچک و به‌ظاهر بی‌اهمیت که شما را به‌سمت پایین سوق می‌دهند، یادداشت و متوقف کنید. مهارت‌ها، دستاورد‌ها و نکاتی را که در گذشته درمورد آن‌ها خیلی موفق عمل کرده‌اید، فهرست کنید. ببینید در چه زمانی قدر آن‌ها را ندانسته و دیگر به ارتقایشان فکر نکرده‌اید. در این صورت در معرض «از خود راضی بودن» قرار گرفته‌اید و در آینده شکست خواهید خورد.

موفقیت واقعی و ماندگار نیازمند حجم بالایی از کار و تلاش سخت و مداوم است.

حقیقت این است که «از خود راضی بودن» به تمام امپراطوری‌های بزرگ نظیر مصریان، یونانی‌ها، رومی‌ها، اسپانیایی‌ها، پرتغالی‌ها، فرانسوی‌ها و انگلیسی‌ها لطمه وارد کرده است. چرا این چنین است؟ چون هیچ چیز مانند موفقیت، نابود نمی‌شود. غالب امپراطوری‌ها به همین علت شکست خوردند. مردم همیشه به سطح خاصی از موفقیت می‌رسند و بعد احساس راحتی می‌کنند. ما با تجربه بلندمدت خوشبختی، سلامتی، رفاه و ثروت، از خودراضی می‌شویم. کارهایی که ما را به آن‌جا رسانده، فراموش می‌کنیم و دیگر آن‌ها را انجام نمی‌دهیم. همانند قورباغه‌ای درون ظرف در حال جوشیدن می‌شویم که برای آزادی به بیرون نمی‌جهد، چون افزایش گرما به صورت جزئی است و او متوجه نمی‌شود در حال پخته شدن است! اگر بخواهیم موفق شویم باید ارزش‌های اخلاقی اجدادمان را احیا کنیم.

جالب این‌جاست که در بعضی خانواده‌های ثروتمند، بعد از یک یا دو نسل، ثروت از بین می‌رود. فراوانی بیش‌ازحد منجر به ذهنیت بی‌میلی خواهد شد که درنهایت سبک زندگی بی‌تحرک را به وجود خواهد آورد. اغلب، فرزندان افراد متمول، مستعد این موضوع هستند. آن‌ها جزء آن دسته افرادی نیستند که انضباط و شخصیت‌شان را توسعه داده باشند تا صاحب ثروت شوند. به همین علت، منطقی است که این افراد، برای ثروت ارزشی قائل نباشند یا نتوانند ابزارهای لازم برای حفظ آن را بشناسند.

چالش‌برانگیزترین جنبه اثر مرکب این است که قبل از آن‌که بتوانیم نتایج آن را مشاهده کنیم، باید به‌صورت پیوسته و مداوم، مدتی به کار کردن مفید ادامه دهیم.

شخصی که از تاثیر مثبت اثر مرکب استفاده می‌کند به نظر می‌آید یک‌شبه موفق شده است. موفقیت عمیق او نتیجه انتخاب‌های کوچک، هوشمندانه و ثابت‌قدمی‌اش در طول زمان بوده است.

بیشتر مردم از سادگی اثر مرکب دچار اشتباه می‌شوند. به‌عنوان مثال بعد از هشتمین روز دویدن، وقتی می‌بینند هنوز اضافه وزن دارند، ورزش را متوقف می‌کنند. یا بعد از ۶ ماه تمرین نواختن پیانو، از این کار دست می‌کشند، چون هنوز غیر از قطعه‌های خیلی ساده نمی‌توانند چیز دیگری بنوازند؛ یا از پرداختن حق بیمه بازنشستگی‌شان دست می‌کشند، چون فکر می‌کنند می‌توانند از این پول استفاده‌های بهتری کنند و به نظرشان نمی‌آید این پول‌ کم، در آینده برایشان مبلغ زیادی خواهد بود. چیزی که آن‌ها متوجه نیستند این است که گام‌های کوچک و به‌ظاهر کم‌اهمیت، وقتی به‌صورت مداوم و طی زمان اتفاق بیفتند، تغییرات بسیار بزرگی ایجاد می‌کنند. بگذارید چند مثال را با جرئیات برایتان ذکر کنم. انتخاب‌های کوچک و هوشمندانه + ثابت‌قدمی = تغییرات بنیادی

گام‌های کوچک و به‌ظاهر کم‌اهمیت، وقتی به‌صورت مداوم و طی زمان اتفاق بیفتند، تغییرات بسیار بزرگی ایجاد می‌کنند. بگذارید چند مثال را با جرئیات برایتان ذکر کنم. انتخاب‌های کوچک و هوشمندانه + ثابت‌قدمی = تغییرات بنیادی

چیزی که آن‌ها متوجه نیستند این است که گام‌های کوچک و به‌ظاهر کم‌اهمیت، وقتی به‌صورت مداوم و طی زمان اتفاق بیفتند، تغییرات بسیار بزرگی ایجاد می‌کنند.

می‌خواهی پرتاب‌های آزاد خالی از اشتباه داشته باشی؟ یک ماه هر روز هزار پرتاب آزاد تمرین کن. در دریبل زدن با دست چپ ضعیف هستی؟ دست راستت را به کمر ببند و هر روز سه ساعت دریبل زدن را تمرین کن. در ریاضیات ضعیف هستی؟ معلم خصوصی بگیر و تمام تابستان را سخت تلاش کن تا بتوانی در امتحان نمره خوب بگیری. هیچ بهانه‌ای وجود ندارد. اگر در انجام کاری خوب نیستید، سخت‌تر و هوشمندانه‌تر تلاش کنید.

«آدمی باش که می‌تواند بگوید نه! این خوب نیست که بتوانی همیشه با جمعیت همرنگ شوی. فردی غیرمعمول باش، فردی خارق‌العاده.»

اگر در انجام کاری خوب نیستید، سخت‌تر و هوشمندانه‌تر تلاش کنید.

«مهم نیست چقدر باهوش باشید. باید خیلی سخت کار کنید که بتوانید کمبود تجربه، مهارت، هوش یا استعداد‌های ذاتی‌تان را جبران کنید. اگر رقیب‌تان باهوش‌تر یا باتجربه‌تر است، باید سه یا چهار برابر بیشتر کار کنید تا بتوانید بر او پیروز شوید.»

باور این‌که شخص دیگری مقصر است و به جای آن‌که درون خودمان به دنبال اشتباه گشته و اقدامات لازم را برای از بین بردن آن انجام دهیم، در دیگران به جستجوی اشتباه می‌پردازیم، یکی از اصول مشخص روانشناسی است

انتخاب‌های کوچک و هوشمندانه + ثابت‌قدمی = تغییرات بنیادی

«آدمی باش که می‌تواند بگوید نه! این خوب نیست که بتوانی همیشه با جمعیت همرنگ شوی. فردی غیرمعمول باش، فردی خارق‌العاده.»