بریده‌هایی از کتاب افسردگی نهفته

انتقادگر درونی شما همان چیزی است که شما را از حضور در زمان حال بازمی‌دارد، زیرا فکر می‌کنید باید کارها را در جهت «درست» پیش ببرید. فقط کافی است سوار ماشین خود شوید و دقیقاً به هر سمتی که در لحظه می‌خواهید برانید. هم فال است و هم تماشا.

‫یکی از مانتراهای من این است: «مهم نیست چه کاری داری انجام می‌دی، مهم اینه که داری انجامش می‌دی.» این فرایند است که مهم است، یعنی سفر و آنچه در حین مسیر یاد می‌گیرید. پایان مسیر به‌اندازهٔ آغاز زندگی جدید و خویشتنی تازه و رضایت‌بخش و سازگار مهم نیست.

‫ذهن‌آگاهی حضورداشتن در زمان حال است. فرد ذهن‌آگاه بر آنچه در حال وقوع است تمرکز می‌کند، نه بر آنچه اتفاق افتاده یا قرار است اتفاق بیفتد، همین لحظهٔ اکنون. هرچه بیشتر ذهن‌آگاهی را تمرین کنید و هرچه بیشتر در لحظه بمانید، مانند هرچیز دیگری، زودتر الگو یا رفتاری جدید برایتان می‌شود که همیشه دم دستتان خواهد بود.

ذهن‌آگاهی یعنی ارتقای آگاهی و تمرین شیوهٔ متمرکزماندن بر آنچه در این لحظه می‌گذرد.

متضاد افسردگی خوشبختی نیست، بلکه سرزندگی است...

تشخیص افسردگی نهفته در خودتان سخت‌تر از آنی است که می‌پندارید؛ تا وقتی دیگر کار از کار گذشته باشد.

فرزندانی که در یک خانواده بزرگ می‌شوند امکان دارد با شیوه‌های متفاوت خود را سازگار کنند. یکی ممکن است شورش کند. ‫دیگری شاید خوشایند دیگران بودن یا خنداندن اطرافیان را انتخاب کند. یکی ممکن است برای بهبود وضعیت به‌دنبال راه چاره باشد و دیگری شاید کاری کند که به‌هیچ‌وجه توجه دیگران را جلب نکند.

خودخواهی این است که نیازهای خود را بر نیازهای دیگران ترجیح دهید. افراد خودخواه به‌ندرت به کسی جز خود فکر می‌کنند. آن‌ها همدلی کمی دارند یا اصلاً ندارند.

مهم‌تر از همه، اعتراف به افسردگی اعتراف به نقص است. اگر کمال‌طلبید، باید عیب‌هایتان را بپوشانید.

اگر دچار افسردگی کاملاً نهفته باشید، آنچه بر سرتان آمده افسردگی نمی‌دانید. آدم‌های افسرده غمگین‌اند. آدم‌های افسرده انرژی ندارند. بقیه می‌فهمند که آن‌ها بی‌حوصله یا آشفته‌اند، یا همیشه خواب‌اند. تصور افسرده‌بودن شاید برایتان مضحک به نظر برسد، دست‌کم پیش از اینکه خواندن دربارهٔ افسردگی نهفته را شروع کنید.

اگر نگران فشارهای زیادی هستید که شریک زندگی‌تان هر روز به خودش تحمیل می‌کند یا از آسیب‌های دوران کودکی‌اش خبر دارید اما او هیچ‌گاه حرفی از آن نزده است، شاید خواندن این کتاب به شما کمک کند تا او را بهتر بفهمید.

آنگاه که تصمیم می‌گیرید نقاب از زندگی کمال‌طلبانهٔ ساختگی خود بردارید، شاید بیش از هر چیزی از خودافشایی و از دست دادنِ کنترل بترسید.

در ایالات متحده، سالانه ۱۷.۳ میلیون بزرگ‌سال یک دورهٔ افسردگی حاد را از سر می‌گذرانند (مؤسسهٔ ملی سلامت روان، ۲۰۱۹ آ) و امروزه خودکشی دومین عامل مرگ‌ومیر در سنین ۱۰ تا ۳۴ سال است (مؤسسهٔ ملی سلامت روان، ۲۰۱۸).

مدارای سالم مستلزم تیغه‌کشی احساسات است. همان‌طور که در بخش اول گفته شد، تیغه‌کشی احساسات یعنی احساسات خود را فعلاً در نهان‌خانهٔ عاطفی می‌گذارید تا حواستان به چیزهایی باشد که باید فوراً رسیدگی شوند، اما وقتی تنش از بین رفت، وقتی انرژی لازم را به دست آوردید، وقتی خلوت فراهم آمد، خلاصه به وقت مقتضی با آن احساسات خوب یا بد ارتباط برقرار می‌کنید. درمی‌یابید که چقدر بر شما تأثیر می‌گذارند. اگر دردناک باشند، برای التیام‌یافتن باید آسیب، اندوه، تیرگی و یأس را تحمل کنید. راه سالم کنارآمدن و مدارا با عواطف قدرتمند همین است.

شاید این تشبیه را شنیده باشید که درمان مانند پوست‌کندن پیاز است. لایه‌به‌لایه احتمال درکی جدید وجود دارد و هریک از آن لایه‌ها آگاهی تازه‌ای در پی دارد. شاید از این توضیح به نظر برسد که حرفهٔ روان‌شناسی فقط می‌خواهد بازارگرمی کند، اما این‌طور نیست. وقتی سفر کشف‌وشهودی را آغاز می‌کنید، مطمئن نیستید درونش چند لایه دارد. همین دربارهٔ استعارهٔ عروسک ماتریوشکا که قبلاً گفتیم نیز صادق است؛ تعداد زیادی عروسک در دل یک عروسک محصور شده‌اند و از دانستن تعداد عروسک‌های تودرتو شگفت‌زده خواهید شد.

«مهم نیست چه کاری داری انجام می‌دی، مهم اینه که داری انجامش می‌دی.»

مهم‌تر از همه، اعتراف به افسردگی اعتراف به نقص است. اگر کمال‌طلبید، باید عیب‌هایتان را بپوشانید.

روابط صمیمانهٔ سالم عموماً به انعطاف، آمادگی پذیرش و رفتار آنی و بدون برنامه‌ریزی قبلی نیاز دارند. پیوند واقعی نیازمند آسیب‌پذیری است، اما شما لازم می‌دانید دانسته‌های دیگران در مورد خودتان را کنترل کنید و این مانع صمیمیت عاطفی می‌شود.

تعهد یعنی قول یا توافقی بین شما و شخصی یا چیزی؛ مثلاً تعهد به ازدواج، تعهد به شغل یا هدف یا تعهد به فرزندانتان چیزی است که برایتان اهمیت دارد. آن‌قدر مهم است که مسئولیت یا فشاری دوچندان به دوش می‌کشید تا در راستای آن گام بردارید و به‌تمامی از عهده‌اش برآیید. با همهٔ وجود برایش وقت می‌گذارید و زحمتش را به جان می‌خرید. رسیدگی به افسردگی کاملاً نهفته تعهدی در قبال خودتان است.

رسیدن به کمال غیرممکن است، زیرا ما کنترلی بر نحوهٔ نگاه دیگران به خودمان نداریم. هرچه کمال‌طلب‌تر باشیم، برای رسیدن به این ناممکن، دیوانه‌وارتر عمل می‌کنیم. این رویکرد چرخه‌ای دردناک از تلاش‌های بی‌حدومرز ایجاد می‌کند که خودانتقادی شدیدی را در پی دارد.