بریده‌هایی از کتاب کاووشی در معنویت های نوظهور

استدلال وی برای معنوی کردن صنعت، تجارت و عالم ماده چنین است: جهان مادی، جهان خداست و شما در این جهان، جزئی از وجود خدا هستید. اگر شما آزادی و راحتی را در زندگی تجربه کنید، آنگاه ماهیت درست معنوی خود را درک خواهید کرد.

راهکارهای عملی دیگر همچون استفاده از موادمخدر و توهم‌زا نیز در شیطان‌گرایی تجویز، و حتی راهکاری چون خودکشی که نهایی‌ترین روش فرار از ترس‌ها و اوهام و نجات از آشفتگی‌هاست، تأیید می‌شود.

«انسانِ فعلیت‌یافته، شیطانی بزرگ است.»

آنچه به کیمیاگر جذابیت بخشیده و آن را با اقبال شایانی روبه‌رو کرده، به‌کارگیری عناصر مشترکی است که در مثنوی آمده است؛ همین مفاهیم کلیدی‌اند که نکات تربیتی داستان و سیر معنوی سالک را در خود جای داده‌اند. در هر دو کتاب، خواب و رؤیا (یقظه پس از وقفه)، قدم اول سلوک و در حقیقت محرک اصلی قهرمان داستان است. طلب گنج در هردو تعقیب می‌شود و مقصد هم، منطقه باستانی مصر است که البته در هر دو داستان، گنج در غیر مصر یافت شده و بازگشت به مکان اول اجتناب‌ناپذیر معرفی می‌شود. در هردو، اضطرار و درماندگی و قطع امید از همه‌جا عامل گرایش به معنویات محسوب می‌شود و بریدگی از محسوسات، موتور محرکی است که سالک را به ماورا و کشف حقیقت رهنمون می‌سازد

او در شیراز داستان گذشت یک جنگجو از فرد مغلوب به‌علت آب دهان انداختن وی به صورت قهرمان را به یک سامورایی نسبت داد. یکی از حاضران به کوئلیو یادآوری می‌کند: «ما خودمان این داستان را داریم.» در این لحظه مترجم داستان «خدو انداختن خصم بر علی» را از مثنوی معنوی برای کوئلیو حکایت کرد. کوئلیو می‌گوید: «من همیشه نگرانم منشأ داستانی را که تعریف می‌کنم، ایرانی باشد.» به گفته وی، اولین کتابی که مادرش در کودکی برای مطالعه به او داد، رباعیات خیام بود.

نه ازاین‌جهت که محصول ارتباط با این شبکه، تربیت انسان الهی و تعالی اخلاقی انسان باشد. در عرفان حلقه، نه پیش‌شرط استفاده از این شبکه، تقوا و پرهیزکاری است؛ چراکه مؤلف کتاب انسان از منظری دیگر به‌صراحت می‌گوید: پاکی یا ناپاکی افراد و گناهکاری و بی‌گناهی، برای ارتباط با این شبکه تفاوتی نمی‌کند، و نه نتیجه اتصال افراد با این شبکه، تحصیل فضایل اخلاقی است

هدف از تمسک به ادله دینی این است که نشان دهند آموزه‌های اسلامی هم تعلیمات عرفان حلقه را تأیید می‌کند، نه اینکه این عرفان برآمده از اسلام است.

یونگ در توضیح صورت‌های دیرینه یا مثالی می‌گوید: هر انسان یک ناخودآگاه قومی یا باستانی دارد که تمام تاریخ نیاکان انسانی و تاریخ خلقت، از آغاز تاکنون را در خود دارد ... صورت‌های دیرینه یا صورت‌های مثالی که «کهن الگوها» نام دارد، در همه انسان‌ها مشترک است و آنچه ضمیر ناخودآگاه جمعی دارد، از این نمونه‌های دیرینه تشکیل شده است.

شخصی از امام صادق پرسید: آیا این از حکمت خداست که ابلیس را آفرید و بر بندگان خود مسلط نمود تا ایشان را به خلاف امر خدا بخواند و به معصیت امر کند؟ چرا خدا دشمنش را بر بندگان خود مسلط ساخت و راه اغوایشان را بر او باز گذاشت؟ حضرت فرمود: دشمنی که نام بردی، نه دشمنی‌اش زیان می‌رساند و نه دوستی‌اش فایده می‌بخشد. دشمنی او از ملک خداوند هیچ نکاهد و دوستی‌اش در آن نیفزاید، و تنها باید مراقب دشمنی قدرتمند بود که در سود و زیان مؤثر باشد که اگر به کشوری حمله کند، آن را بگیرد و آن را نابود نماید. ابلیس جز وسوسه و خواندن به بیراهه، هیچ بر فرزندان آدم سلطه‌ای ندارد.

چنان‌که در حدیث آمده است دل انسان دو گوش دارد؛ از گوش راست ملائکه می‌آید و به او خیر الهام می‌کند و از گوش چپ شیطان می‌آید و شر القا می‌کند از طرف دیگر، نقش شیطان و هواهای نفسانی برای انسان، بیش از یک «دعوت» نیست.

یعنی به‌اصطلاح در طول اراده انسان‌هاست، نه در عرض آن. به عبارت دیگر، شیطان زاید بر همین غرائز شهوانی که در انسان وجود دارد، ابزاری در اختیار ندارد و از همین ناحیه به انسان نفوذ می‌کند.

اما در نگرش قرآنی شیطان یک جن است که در سایه عبادت‌هایش به جمع ملائک راه یافت. در حقیقت ابلیس در صف ملائکه بود، نه از جنس آنها.

در متون مقدس مسیحت و یهودیت، از شیطان چهره‌ای به‌عنوان «معلم آدم» و «راهبر معرفت» و «راهنمای درخت دانش» تصویر می‌شود و به‌عنوان موجودی که می‌تواند علومی را به انسان بیاموزد و راهبر انسان به دسته‌ای از معلومات شود، مورد توجه قرار می‌گیرد. البته چنین تصویری از شیطان، مقدمه «تدوین ایدئولوژی شیطانی» در مغرب‌زمین شد و بدین‌گونه شیطان مظهر خرد و آگاهی معرفی گردید.

دوم اینکه دلسوزی ابلیس برای آدم در نهایت مورد تأیید خداوند قرار می‌گیرد. بنابه نقل تورات، خداوند پس از معصیت آدم و همسرش، گفته شیطان را تائید نموده، رو به ملائکه می‌گوید: همانا انسان مثل یکی از ما شده است که به نیک و بد عارف گردیده. اینک مبادا دست خود را دراز کند و از درخت حیات نیز گرفته و بخورد و تا به ابد زنده ماند.

و مار از همه حیوانات صحرا که یهوه خدا ساخته بود، هشیارتر بود و به زن گفت: «آیا خدا حقیقتاً گفته است که از همه درختان باغ نخورید؟» زن به مار گفت: «از میوه درختان باغ می‌خوریم، لکن از میوه درختی که در وسط باغ است، خدا گفت که از آن مخورید و آن را لمس مکنید! مبادا بمیرید.» مار به زن گفت: «هرآینه نخواهید مرد، بلکه خدا می‌داند در روزی که از آن بخورید، چشمان شما باز می‌شود و مانند خدا به نیک و بد عارف خواهید بود.»

بگذریم که نام بردن از چنین موجوداتی با نقش‌های ویژه و ساختار وجودی متفاوت، در هیچ کتاب دینی و روایی سابقه ندارد و جزو ابتکارات و اختراعات رهبر عرفان حلقه است

براساس آنچه در کتاب مذکور آمده است، شیطان نه فقط در قیامت عذاب ندارد، بلکه در جهنم همچون همراهی دلسوز، پیروان خود را همراهی می‌کند و فقط با یادآوری اشتباهات انسان و ایجاد حسرت در او، باعث سوختن انسان می‌شود. ب

اول اینکه آثار هالیوودی همچنان شیطان را موجودی شرور معرفی می‌کنند، اما در عرفان حلقه شیطان یک فرشته معرفی می‌شود که الان هم مأموریتی الهی را به انجام می‌رساند؛ بنابراین، عذاب الهی برای شیطان در آخرت ظالمانه خواهد بود.

طاهری در کتاب موجودات غیر ارگانیک، همین نگرش را تقویت و ترویج می‌کند. موجودات غیر ارگانیک که رهبر عرفان حلقه آنها را در قالب موجودات نوع a و b برمی‌شمارد، قابلیت چنین تصرفاتی را دارند. به گفته وی: وجه اشتراک این دو گروه، امکان تسخیر کالبد ذهنی افراد و از این طریق ایجاد مزاحمت و بیماری و اعمال نفوذ در انتخاب‌های آنان است ... ابلیس در زمره گروه a محسوب می‌شود.

در حقیقت سجده بر تطور و شأنی الهی بود که در کالبد آدم تجلی کرده بود از امام صادق سؤال شد: مگر سجده بر غیر خداوند صحیح است؟ حضرت فرمود: «نه». پرسید: پس چگونه خداوند فرشتگان را به سجده بر آدم امر کرد؟ حضرت فرمود: «به‌درستی هرکه به دستور خداوند سجده کند، در اصل خدا را سجده کرده است. پس سجده او اگر درپی دستور حضرت حق باشد، همان سجده بر خداست».