بریده‌هایی از کتاب دختر مو شرابی

گفت: «نگفتم ننویس! فقط طوری بنویس که به قبای انگلیسی‌جماعت برنخورد که بد کینه‌ای هستند لامصب‌ها!»

هنوز هدیهٔ امروز را نداده‌ای پسرک روزنامه‌نگار! می‌خواهد روحیه بدهد. می‌گویم: «هدیهٔ درخور شأن شما که پیدا نمی‌شود. هرچه بگیرم، جز شرمندگی در محضر حضرتتان نخواهد بود. قیمت کدام هدیه برابری می‌کند با گوشهٔ لبخندی از یار؟»

مشکل تاریخ در همهٔ ممالک جهان این است که مردان نوشته‌اند. تاریخی که مردان بنویسند یا آغازش جنگ است یا پایانش!

«گفتم تاریخ را بخوان! حرامی سال ۶۱ یا اجنبی قرن ۲۱، شمر زمانه‌ات را بشناس که همیشه امان‌نامه در یک دست دارد و خنجرش در زیر آستین دست دیگر پنهان است! مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی‌شود! فریب امان‌نامهٔ دشمن را نخورید که نان را، حتی به بهای خون هم ندهند!»

و فرمود: پسرم! درست است که من به‌اندازه پیشینیان عمر نکرده‌ام؛ امّا در کردار آن‌ها نظر افکندم و در اخبارشان اندیشیدم و در آثارشان سیر کردم تا آنجا که گویا یکی از آنان شده‌ام، بلکه با مطالعه تاریخ آنان، گویا از اوّل تا پایان عمرشان با آنان بوده‌ام. (نهج البلاغه، نامه ۳۱)

کلید عقل در قفل دل نمی‌چرخد. دل را حرف دل باید.

پرنده باید خودش بخواهد که بپرد. بال پریدن را که خدا داده. اراده‌اش را هم داده! مشکل آنجاست که پرنده‌های بسیاری گرفتار زمین شده‌اند! می‌ترسند اگر پرواز کنند، همین چند دانه گندم پیش پایشان را از دست بدهند. بی‌خبر از آنکه خیلی از آن گندم‌ها طعمه بوده است که به دام بیفتند و زمینی شوند. آن‌ها که توانستند دل بکنند و در دام نیفتند، پرکشیدند و آسمانی شدند!

در آینده رعیت چه کاری دارند به پاره‌اوراق پوسیده‌ای که آن‌هم اجنبی پایش را امضا کرده است!

من فقط یک خبرنگارم، نه یک خبرساز. نه می‌توانم نبینم و نه می‌توانم نشنوم! از دیروز که به دربار آمده‌ام، گویی آرامش از دربار رفته است. اتفاق‌ها دومینووار پی هم می‌افتد و من نظاره می‌کنم.

سرت به کار خودت باشد که سیاست پیشهٔ بزرگان است. رعیت پا از گلیم خود درازتر کند، نباید گله کند از مصیبت‌هایش.

سیدالشهدا اگه امروز عزیزه، اگه سالاره، اگه پرچمش بالاست بین لوتی‌ها، چون سر خم نکرد جلوی اشقیا! بدنش افتاد وسط گودی قتلگاه زیر دست‌وپا ولی عزتش نه! جسمش خاکی شد ولی اسمش نه!

طناب دار یا جوخهٔ اعدام برای من شیرین‌تره تا ذلت تهمت به پسر حضرت زهرا!

حیف که روزهای خوشی ما مثل آفتاب دم غروب بود. رنگ داشت؛ ولی گرما نه.

فقرهٔ شعبون با فقرهٔ طیب، زمین تا آسمون فرق داشت داداش! شعبون، دودی بود که چشم رو می‌سوزند و طیب، آتیشی بود که وجودت رو گرم می‌کرد. شعبون، چشمش پی ناموس مردم بود و طیب، چشمی رو که پی ناموس می‌افتاد، کور می‌کرد. شعبون زیر لنگت می‌زد تا هفت بار ملق بخوری و نقش زمین بشی، طیب می‌دید زمین خوردی دستت رو می‌گرفت و بلندت می‌کرد. شعبون، نمک روی زخم بود و طیب، مرهم و دوای زخم. شعبون، آخر لمپن‌ها بود و جاهل‌ها، طیب، آخر بامرام‌ها و باغیرت‌ها! بخوام در یک کلام بگم؛ شعبون لات بود و طیب لوتی!

پرنده باید خودش بخواهد که بپرد. بال پریدن را که خدا داده. اراده‌اش را هم داده! مشکل آنجاست که پرنده‌های بسیاری گرفتار زمین شده‌اند! می‌ترسند اگر پرواز کنند، همین چند دانه گندم پیش پایشان را از دست بدهند. بی‌خبر از آنکه خیلی از آن گندم‌ها طعمه بوده است که به دام بیفتند و زمینی شوند. آن‌ها که توانستند دل بکنند و در دام نیفتند، پرکشیدند و آسمانی شدند!

و فرمود: پسرم! درست است که من به‌اندازه پیشینیان عمر نکرده‌ام؛ امّا در کردار آن‌ها نظر افکندم و در اخبارشان اندیشیدم و در آثارشان سیر کردم تا آنجا که گویا یکی از آنان شده‌ام، بلکه با مطالعه تاریخ آنان، گویا از اوّل تا پایان عمرشان با آنان بوده‌ام.

رفیق‌باز بودی یا نه؟ آدم رفیق‌باز جونش برای رفیقش درمی‌ره. خار به پای رفیقش بره، انگار تیغ به چشمش رفته. آهش به آه رفیقش بنده. دَمش به دَم رفیق. رفیقت که حالش خوب باشه، حالت خوبه. وای به روزی که رفیقت زمین‌گیر بشه و امید از خونش کوچ کنه و بره. غصهٔ رفیق از غصهٔ خود آدم سنگین‌تره. کمر رو خم می‌کنه و مو رو سفید.

اگر سارق از پرچین خانه وارد شد و کسی راهش را نبست، راهزنان دیگر همان راه را خواهند آمد.

و فرمود: پسرم! درست است که من به‌اندازه پیشینیان عمر نکرده‌ام؛ امّا در کردار آن‌ها نظر افکندم و در اخبارشان اندیشیدم و در آثارشان سیر کردم تا آنجا که گویا یکی از آنان شده‌ام، بلکه با مطالعه تاریخ آنان، گویا از اوّل تا پایان عمرشان با آنان بوده‌ام. (نهج البلاغه، نامه ۳۱)

قرار بود سگ گلهٔ ما باشند، هم‌پیالهٔ شغال‌ها شدند.