بریده‌هایی از کتاب دوباره فکر کن!

در انتخاب‌های شغلی، انسداد هویت وقتی شروع می‌شود که بزرگ‌ترها از بچه‌ها بپرسند: بزرگ شدی می‌خواهی چه‌کاره شوی؟ فکرکردن به این سؤال می‌تواند ذهنیتی ثابت را در مورد کار و خودمان تقویت کند. میشل اوباما می‌نویسد: «فکر می‌کنم یکی از به‌دردنخورترین سؤالاتی است که بزرگ‌ترها می‌توانند از یک بچه بپرسند.» «وقتی بزرگ شدی می‌خواهی چه‌کاره شوی؟ گویی حدومرز بزرگ‌شدن مشخص است. گویی از نقطه‌ای به بعد چیزی می‌شوید و پایان کار است.»

رایان شانزده سال در مورد تصمیش برای آموزش پزشکی تردید کرد. اگر کمتر سماجت می‌کرد، شاید زودتر مسیرش را عوض می‌کرد. خیلی زود قربانی آنچه شد که روان‌شناسان انسداد هویت می‌نامند: یعنی وقتی ما پیش از موعد مناسب خودانگاره‌مان را می‌پذیریم، بدون اینکه کوچک‌ترین تلاش و دقتی کنیم و ذهن‌مان را رو به خودِ دیگرمان می‌بندیم.

محققان اشاره کرده‌اند احتمال اینکه کوه‌نوردانِ سرسخت در سفرهای‌شان جان‌شان را از دست بدهند بیشتر است زیرا مصمم هستند هر کاری را که لازم است انجام دهند تا به قله برسند. یک مرز مشخص بین پشتکار قهرمانانه و لجبازی احمقانه وجود دارد. گاهی بهترین سرسختی این است که سماجت کنیم مسیرمان را تغییر دهیم.

تشدید تعهد عاملی اصلی در شکست‌های قابل جلوگیری است.

شواهد نشان می‌دهد که کارآفرینان، استراتژی‌های شکست‌خورده را مصرّانه حفظ می‌کنند، درحالی‌که بهتر است تغییر جهت دهند. مربیان اتحادیهٔ ملی بسکتبال مدام روی قراردادهای جدید با افرادی پایین‌تر از سطح انتظار سرمایه‌گذاری می‌کنند و زمانِ بازی بیشتری به آن‌ها می‌دهند. سیاستمداران فرستادن سربازان به جنگ را ادامه می‌دهند؛ جنگی که از همان ابتدا نباید شروع می‌شد. یک عامل مؤثر، هزینه‌های ازدست‌رفته است ولی مهم‌ترین دلیل روانی است، نه مالی. تشدید تعهد به این دلیل اتفاق می‌افتد که ما موجوداتی استدلال‌گر هستیم، مدام به‌دنبال این هستیم که باورهای قبلی‌مان را توجیه کنیم تا از نفس‌مان دلجویی کنیم، از تصاویر ذهنی‌مان محافظت کنیم و به تصمیمات گذشته‌مان اعتبار دهیم.

وقتی خودمان را وقف یک برنامه می‌کنیم و آن برنامه آن‌طور که می‌خواهیم پیش نمی‌رود، اولین حس غریزی‌مان معمولاً این نیست که در آن بازاندیشی کنیم. در عوض، مایل هستیم که اصرار کنیم و منابع بیشتری خرج آن کنیم. به این الگو «تشدید تعهد» می‌گویند.

ریسکی که این کار در پی دارد این است که آن‌قدر به موعظه برای اثبات درستی عقایدمان، دادستانی‌کردن برای اثبات اشتباه دیگران و سیاسی عمل‌کردن (سیاسی‌کاری) برای جمع‌کردن طرفدار، مشغول می‌شویم که دیگر به خودمان زحمت نمی‌دهیم دربارهٔ عقایدمان بازاندیشی کنیم.

«کمتر کسی می‌خواهد آنچه را برایش خواستنی نیست، بشنود.»

شاید صفحات موسیقی قدیمی، اتومبیل‌های کلاسیک و ساعت‌های عتیقه، چیزهایی ارزشمند برای جمع‌آوری باشند اما باورهای قدیمی و منسوخ‌شده، فسیل‌های ذهنی‌ای هستند که بهتر است از آن‌ها دست بکشیم.

هنگامی که مردم دربارهٔ این موضوع تأمل می‌کنند که آمادگی ذهنی نیازمند چه ویژگی‌هایی است، معمولاً اولین چیزی که به ذهن‌شان می‌رسد نبوغ است. هرچه باهوش‌تر باشید، مسائل پیچیدهٔ بیشتری را در زمان کمتری می‌توانید حل کنید. تعریف نبوغ به‌طور مرسوم «توانایی تفکر و یادگیری» است. باوجوداین، در این دنیای آشفته دستهٔ دیگری از مهارت‌های ذهنی هستند که ممکن است اهمیت بیشتری داشته باشند: توانایی بازاندیشی، بازاندیشی و ازیادبردن آموخته‌های پیشین.

غرور، ما را نسبت به نقاط ضعف‌مان کور می‌کند. تواضع مانند یک لنز بازتابنده است که به ما کمک می‌کند نقاط ضعف‌مان را به‌وضوح ببینیم. اعتمادبه‌نفس متواضعانه یک لنز اصلاحی است که به ما کمک می‌کند بر این ضعف‌ها غلبه کنیم.

اعتمادبه‌نفس همان‌قدر که نتیجهٔ پیشرفت است، عامل به‌وجودآمدنِ آن هم است. برای رسیدن به اهداف چالش‌برانگیز نیاز نیست منتظر بمانیم تا اعتمادبه‌نفس‌مان بیشتر شود، بلکه می‌توانیم از طریق دستیابی به اهداف چالش‌برانگیز، اعتمادبه‌نفس خود را بالا ببریم.

«اگه به گذشته‌ات فکر کنی و با خودت نگی" وای، یک سال پیش من چقدر خنگ بودم"، یعنی توی سال گذشته چیز خاصی یاد نگرفتی.»

اعتمادبه‌نفس متواضعانه به ما تردید کافی می‌دهد تا اطلاعات قدیمی خود را از نو بررسی کنیم و به ما اعتمادبه‌نفس کافی می‌دهد تا به‌دنبال دیدگاه‌های جدید باشیم.

«غرور، جهالتِ همراه با اعتقاد راسخ است. تواضع، فیلتری نفوذپذیر است که تجربیات زندگی را جذب کرده و آن‌ها را به دانش و خِرد تبدیل می‌کند، اما غرور یک سپر لاستیکی است که تجربیات زندگی پس از برخورد به آن کمانه می‌کنند.»

نفرین دانش این است که ذهن ما را نسبت به آنچه نمی‌دانیم می‌بندد.

بسیاری از ما به دانش و مهارت خود و پایبندبودن به عقاید و نظرات‌مان افتخار می‌کنیم. این امر در یک جهان تغییرناپذیر، که در آن به‌خاطر داشتن عقاید راسخ تشویق شویم، منطقی است. اما مشکل اینجاست که ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که دائماً در حال تغییر و تحول است؛ جایی که باید به همان اندازه‌ای که زمان صرفِ فکرکردن می‌کنیم، صرفِ بازاندیشی‌کردن کنیم.

«جهل و نادانی عموماً بیشتر از علم و آگاهی موجب اعتمادبه‌نفس می‌شود.» چارلز داروین

داشتن اعتقاد راسخ باعث می‌شود در زندانی که خودمان ساخته‌ایم گیر بیفتیم. راه فرار از این زندان کاهش سرعت در تفکرمان نیست، بلکه افزایش سرعت در بازاندیشی‌کردن‌مان است.

در تفکر دانشمندانه تواضع بر غرور، شک بر یقین و کنجکاوی بر بسندگی برتری دارد. وقتی از حالت دانشمندانه خارج می‌شویم، چرخهٔ بازاندیشی متوقف می‌شود و جای خود را به چرخهٔ اعتمادبه‌نفس کاذب می‌دهد. هنگام موعظه کردن، ما نمی‌توانیم کاستی‌های دانش خود را ببینیم چون بر این باوریم که حقیقت را پیدا کرده‌ایم.