بریده‌هایی از کتاب پدر! مادر! ما متهمیم

تو می‌گویی: نماز خواندن با خدا سخن گفتن است. تصورش را بکن کسی با مخاطبی مشغول حرف زدن باشد، اما خودش نفهمد که دارد چه می‌گوید. فقط تمام کوشش این باشد که با دقت و وسواس مضحکی الفاظ و حروف را از مخارج اصلی‌اش صادر کند. اگر هنگام حرف‌زدن، ص را س تلفظ کند، حرف‌زدنش غلط می‌شود، اما اگر اصلاً نفهمید چه حرف‌هایی می‌زند و به مخاطبش چه می‌گوید، غلط نمی‌شود.

ویل دورانت می‌گوید: هیچ پیغمبری به اندازه محمد، پیروانش را به نیرومندی تحریص و ترغیب نکرد و هیچ پیغمبری به اندازه او در این راه توفیق نیافت

معتقد شدم که من می‌توانم سرنوشت خودم و جامعه خودم را بسازم. تقدیر من به دست خود من است و به اراده خود من و به انتخاب خود من

دنبال مذهبی هستم که فقر را و تضاد طبقاتی را براندازد؛ دنبال مذهبی هستم که به انسان‌ها در همین دنیا نجات و آزادی دهد؛ و دنبال مسئولیتی هستم که در همین جهان، زندگی و فرهنگ و کمال برای همه فراهم آورد. و دنبال مذهبی هستم که ترازوی عدالت را در جامعه امروز، پیش از مرگ برپا بدارد. و برای همین هم هست که مسلمانم و برای همین هم هست که شیعه‌ام.

هر که به ظلم تن دهد، همدست ظالم است

و دانستند که راه تقرّب خدا در اسلام، تعقل است نه تعبد

خیلی از اشخاص معتقد یا به ظاهر معتقد به دین سنتی موروثی موجود، ایراد می‌گیرند به بسیاری از بیان‌ها و برداشت‌های امثال من. و نه تنها به تلقی‌ها و تحلیل‌هایی که امثال من درباره مذهب داریم؛ حتی چیزهای کوچک را هم بر ما نمی‌بخشند، مثل آن که «چرا کراوات می‌زنی؟ »، «چرا ریشت را می‌تراشی؟ »، «چرا در سخنت به اندازه کافی صلوات نفرستاده‌ای؟ »[ چرا ]در کتابت هرجا اسم علی آمده، علیه‌الصلوة و السلام و هرجا اسم پیغمبر برده شده صلوات اللّه‌ علیه و آله و سلم نگذاشته‌ای؟ چرا اسم عمر و ابوبکر که ذکر شده فحش ناموس نداده‌ای؟ و حتی چرا پشت تریبون رفتی؟ و حتی چرا پشت تریبون و در وسط سخنرانی آب خوردی؟ چرا؟ چرا؟ و چرا؟... این‌هاست بزرگ‌ترین خطرات و دهشتناک‌ترین خطاها و انحراف‌ها و ناهنجاری‌ها و سقوط‌های غیرقابل تحمل که در محیط اجتماعی و دنیای فکری و معنوی معتقدات مذهبی آن‌ها رخ داده و آشفته‌شان کرده است! این ایرادها و دلهره‌های اساسی آن‌هاست. همین‌ها را در کتاب نوشته‌اند و پیداست که نویسنده‌ها و فضلاشان هم هستند.

هزار تا سئوال کردی که «چه جور؟ »، یک بار نپرسیدی «چرا؟ »

انتظار، آمادگی است نه وادادگی!

گفت: یا علی، پس تو چرا چنین جامه ژنده و خشن و خوراک نامرغوب و غیرمطبوع داری؟ و علی، با خشم، بر سرش کوفت که:... وای بر تو! من مثل تو نیستم. وظیفه من سنگین است. خداوند بر پیشوایان دادگر و رهبران جامعه واجب کرده که زندگی خود را با زندگی محروم‌ترین افراد جامعه‌شان برابر و هم‌اندازه سازند و بسنجند.

هزار تا سئوال کردی که «چه جور؟ »، یک بار نپرسیدی «چرا؟ »

این ایمان و این مذهب به فردا نمی‌رسد؛ هنوز که می‌توان و هنوز که می‌توانید، کاری بکنید.

همواره قرآن تکرار می‌کند که هر قومی و جامعه‌ای که در تاریخ نابود شده‌اند به خاطر آن بوده است که خود بر خود ستم کرده‌اند.

آری، همه چیز نابودشونده است جز آنچه رو به خدا دارد.

آمده‌ام که بگویم: همه چیز از دست رفته است و همه چیز از دست می‌رود. به چه چیز مشغولید؟

روشنفکر کسی است که مسایل را سطحی نمی‌نگرد.

تو می‌گویی: نماز خواندن با خدا سخن گفتن است. تصورش را بکن کسی با مخاطبی مشغول حرف زدن باشد، اما خودش نفهمد که دارد چه می‌گوید. فقط تمام کوشش این باشد که با دقت و وسواس مضحکی الفاظ و حروف را از مخارج اصلی‌اش صادر کند. اگر هنگام حرف‌زدن، ص را س تلفظ کند، حرف‌زدنش غلط می‌شود، اما اگر اصلاً نفهمید چه حرف‌هایی می‌زند و به مخاطبش چه می‌گوید، غلط نمی‌شود

به اعتراف ارنست رنان (متفکر بزرگی که روحانیون مسیحی تکفیرش کردند) اسلام دین انسان است و من معتقدم که تشیع یک فرقه مذهبی خاص در برابر فرقه‌های دیگر اسلامی نیست (مثل کاتولیک و پروتستان و ارتدکس در مسیحیت، یا سنی، اسماعیلی، زیدی، اشعری، معتزلی... و سنی و شیعی، به شکلی که امروز درآمده است، در اسلام) مذهبی نیست که اسلام باشد به اضافه چند چیز دیگر، اصول دین جدا و اصول مذهب جدا، اسلام سه اصل و شیعه دو اصل اضافی! نه، تشیع همان اسلام بوده است و دیگر هیچ.

ابوذر بزرگ‌ترین تربیت‌شده علی و پیغمبر اسلام است که می‌گوید: وقتی فقر از یک در وارد خانه می‌شود، دین از در دیگر بیرون می‌رود. علی که اسلام مجسم است به فرزندش زنهار می‌دهد که: پسرکم! از فقر به خدا پناه جوی، که فقر ناقص‌کننده دین و دهشت‌زای عقل است و عامل نفرت و بغض.

خدایا! مرا آلت دست ستمکاران قرار مده.