بریده‌هایی از کتاب ویکتور هوگو، زندگی و آثارش

«آرایش چیزی به جذابیت زنی زیبا نمی‌افزاید»

افسوس سرور من، انسان سریع و ناگهانی می‌میرد. کافی است اسبی رم کند، سنگی در کلیه، دری باز مانده در زمستان، تنگ شدن مجرای کلیوی، تا انسان ببیند، به‌جای دختری زیبا، کشیشی از در به درون می‌آید.

به یک نفر که گفته بود پس‌از مرگ همه‌چیز برای روح هم خاتمه می‌پذیرد پاسخ داده بود: «برای روح شما، امکان دارد، اما روح من، می‌دانم که ابدی است.

آدم باید «اندوه را از خود بزداید» و هرگونه «گرفتگی خاطر را پیش‌از حضوریافتن به درگاه حق» از وجودش دور کند

بیرون از ما، چه هیاهوی خوفناکی بود و در وجود ما چه هماهنگی دلپذیری!

دلم می‌خواست فرانسوی نبودم، تا بتوانم بگویم که تو را برمی‌گزینم ای فرانسه، و در شهادتت تو را به همه خواهم شناساند، ای آن‌که لاشخورها برسرت ریخته‌اند، تو ای وطنم، افتخارم، و تنها عشقم. ویکتور هوگو

خواسته‌ام نشان بدهم که آرام‌ناپذیرترین ورطه‌ها قلب انسان است، و آن‌چه از دریا مصون می‌ماند، از زن مصون نیست.

بخور، راه برو، دعا کن

زیرا مردم بیش‌تر به‌فکر کسب و تجارت بودند تا آزادی

هیچ‌چیز برای ادارهٔ سانسور ساده‌تر از این نیست که فردای یک شورش، تعداد تلفات را مخفی نگه دارد

ایمان، این مشعل اطمینان‌بخشی که ترس را از میان برمی‌دارد، این کلمهٔ امیدبخش در واپسین صفحهٔ هستی، نوشته شده، و این قایق نجاتی که می‌تواند جان سرنشینان کشتی را نجات دهد...

نخستین تحریک‌های غریزی اثر عمیقی در زندگی باقی می‌گذارند، به نحوی که آدم در تمام عمر، به دنبال بازیافتن و احساس کردن آن‌ها است

کشوری که قرار باشد توسط این یا آن فرد نجات یابد، برای مدتی طولانی در امان نخواهد ماند، حتا اگر سزاوار نجات‌یافتن باشد. بنژامن کونستان

برفراز اقیانوس فراموشی که بسیاری از آثار قرن نوزدهم را در خود فرو برد، مجمع‌الجزایر هوگو، مغرورانه قله‌هایش را مزین به تصویرهایی غنی و سرشار برافراشته است.

در چهره‌اش، حالت روشن‌بینی عجیبی که به جذبه و شوق می‌مانست به‌چشم می‌خورد.

کتاب «مردی که می‌خندد» کم‌تر از سایر کتاب‌ها با موفقیت روبه‌رو شد. علتش هم اشتباه لاکروا بود که از موقعیت استفاده کرد تا کتاب را به‌شکلی خیلی بازاری منتشر کند، همچنین به این علت که نویسندگان رئالیست یا ناتورالیست مردم را عادت داده بودند که با مسایل روزمره به هیجان یا تأثر درآیند.

همسر یک نابغه در عین حال که در زندگی خیلی به او نزدیک است، خیلی هم دور است «زیرا فرد نابغه همهٔ افراد دیگر را زبون می‌سازد».

آیا مرد سالخورده حق ندارد خاطره‌های ایام نوجوانی را به‌یاد بیاورد؟

هوگو پاسخ داد: «گوته فقط استعداد دارد. او با حساب و کتاب چیز می‌نویسد، حال آن‌که نابغه‌ها از حد و حساب بیرونند و این به‌خاطر ویژگی‌های مشخصی است که در آن‌ها وجود دارد. آن‌چه را نادانسته است در خود نهفته دارند. اوریپید، افلاطون، ویرژیل، لافونتن و ولتر، نه چیز غیر متعارفی در وجودشان هست، نه اسراری نهفته و نه مسایلی شگرف. پس چه چیزی کم دارند؟ همین‌چیزها را.»

توجه داشته باشیم که همین سرزنش‌ها و خرده‌گیری‌ها نسبت به بالزاک و تولستوی نیز صورت می‌گرفتند؛ حال آن‌که به مریمه گرفته نمی‌شد. فقط مسأله این‌جاست که بالزاک و تولستوی بزرگ‌تر از مریمه بودند.